1,324 USD: Ons başına altın fiyatı (bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 12,6 artış)

Birleşik Krallık: Sırada ne var?
28 Haziranda, Birleşik Krallık’ın son kez katılımıyla gerçekleşen Avrupa Konseyi toplantısında AB liderleri Birleşik Krallık’ın Brexit sürecinin “düzenli” bir şekilde gerçekleşmesini istedi. Başbakanın Eylül başında Muhafazakar Parti toplantısında seçilecek olması ihtimali ile bu istek Birleşik Krallık’taki liderliğin değişimine hız kazandırabilir. Görevli Başbakan David Cameron, AB Anlaşmasının 50’nci maddesini hayata geçirmeyi yerine gelen isme bırakma planını tekrarladı ve bu da Birleşik Krallık’ın AB’den çıkışıyla ilgili görüşmelerin başlamalarını sağlayacak. Avrupa Konseyi’nin 27 Devlet Başkanının katılıyla gerçekleşecek ikinci toplantısı ortak bir müzakere tutumunun belirlenmesine yardımcı olabilir. Finansal piyasalardaki baskıların bir miktar azalmasına rağmen Brexit kararının oy çoğunluğuyla alınmasının ardından FTSE’deki kayıp yüzde 3 seviyesinde gerçekleşti (28 Haziran). Finans, otomotiv, inşaat ve perakendenin de aralarında bulunduğu bazı sektörlerde güçlü kayıplar kaydedildi. Belirsizliğin süresinin uzaması ile volatilitenin yüksek seyretmeye devam etmesi bekleniyor. Birleşik Krallık’ta yılın ikinci yarısında ekonomik durgunluğun olması riski yüksek. Yatırımların tüm bunlardan olumsuz etkilenmesinin beklenmesinin yanı sıra GBP’deki değer kaybı da satın alma gücünü etkileyecek. Birleşik Krallık’ta ithalat maliyetlerinin artması, hacimlerin ise azalması beklenirken 2017’de GSYH büyümesine 0,1 puanlık azalma ile bunun Euro Bölgesi ülkeleri üzerindeki etkisinin ılımlı seyredeceği öngörülüyor.

İspanya: Tıkanıklık çözümlenmeyebilir
Aralık 2015’teki seçimlerin ardından hükümet kurulamayınca genel seçimler 24 Haziranda tekrarlandı. Halk Partisi, mecliste en fazla koltuğa sahip parti olarak onaylandı (350 koltuktan 137’si) ve Aralık’a oranla 14 koltuk daha kazandı. 85 koltuk ile ikinci en büyük politik gücü temsil etse de Sosyalist Parti Aralık’a oranla 5 koltuk kaybederek hayal kırıklığına uğrattı. Önceki seçimlerde 40 koltuk kazanarak şaşırtan merkez sağ parti Ciudadanos da destek kaybederek 32 koltuğa sahip oldu. Bunlara ek olarak, Podemos Unidos koalisyonunun mecliste 71 koltuk kazanmasıya (Aralık ayındakiyle aynı sayıda) sert sol da güç kazanamadı. Bu sonuçlara ve koltuk dağılımındaki değişime rağmen politik tıkanıklık çözümlenemeyebilir çünkü hiçbir parti mecliste son çoğunluğa sahip olamadı. Politik belirsizliğin 2016 yılında GSYH’de -0,3 puanlık düşüşe neden olacağını,2015’teki yüzde 3,2’nin ardından ekonominin genel olarak yüzde 2,6 genişleme kaydedeceğini öngörüyoruz.

Gana: Başarının geri döndüğünü söylemek için çok mu erken?
Geçici veriler birinci çeyrekteki GSYH büyümesinin bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 4,9 seviyesinde olduğunu gösteriyor (2015’in dördüncü çeyreğinde yüzde 4,1). Bunun arkasındaki itici kalemlerin hizmetler (yüzde 8,8’lik büyüme; enerji, su ve iletişim alt sektörlerinin desteğiyle) ve sektördeki daralmayı telafi eden (yüzde -1,1; altın çıkışları azaldı ve Jubilee’nin petrol çıkışları hedefin altında gerçekleşti) tarım olduğu (yüzde 2,8’lik artış; bitkiler ve kakao) görülüyor. Hizmetler, GSYH’nin yüzde 60’ına ve endüstrinin yüzde 27’sine tekabül ediyor. Hükümetin yüzde 5,4’lük hedefine karşılık 2016 yılındaki GSYH büyümesinin yüzde 5 seviyesinde gerçekleşeceğini öngörüyoruz. Bu da 2014 ve 2015’e oranla yüzde 4’lük bir iyileşmeye işaret ediyor. Gana halihazırda ekonomik ajandasını desteklemek üzere Nisan 2018’e kadar IMF’nin üç yıllık Uzatılmış Fon Kolaylığına sahip. Ancak Kasım ayında gerçekleşecek seçimler öncesinde politikayla ilgili belirsizliklerin söz konusu olacağına dair belirsizlikler de var. Oldukça yüksek gümrük vergilerine karşı protestolar sonrasında Başkan John Mahama elektrik maliyetlerini azaltmaya yönelik planlarını açıkladı. Seçim sürecinde istikrar korunabildiği takdirde Euler Hermes GSYH büyümesinin 2017 yılında yüzde 7,5 olacağını ve beraberinde ticari fırsatlar geleceğini öngörüyor.

Ürdün: Ön grup
IMF ve yerel yetkililer üç yıllık Uzatılmış Fon Yardımı konusunda anlaşmaya vardı. Bunun Temmuz ayında Fonun yönetim kurulundan onay alması olasılığı yüksek gözüküyor ve gelişmelerin bu yönde olması durumunda, büyük ölçekte göç alımı ile baş etmeye çalışan ekonominin desteklenmesi yönünde daha fazla kredi imkanına yol açabilir. IMF yardımı aynı zamanda Ürdün’ün 10 yıllık ekonomik planlama çerçevesi 2025 Vizyonunu da destekleyecek. 2025 vizyonu, GSYH’nin yüzde 94’üne tekabül eden kamu borcunu 2021’e kadar yüzde yaklaşık 77’sine indirmeyi amaçlayan planların adımlarından biri. Fon, Ürdün’ün para biriminin sabit oranda kalmasının ekonomi için olumlu olduğunu kaydetti ve kısa vadede döviz kuru oranı sisteminde bir değişiklik olmasını beklemiyoruz. 25 Haziran haftasında kuzeydeki Suriye sınırında gerçekleşen araç bombalaması ülkenin risk perspektifi konusunda bir hatırlatma oldu ve ticarette bazı bozulmalara yol açtı ancak iş ortamı nitekim destekleyici olmaya devam ediyor. Euler Hermes olarak Ürdün’ün GSYH büyümesinin 2016’da yüzde 2,5, 2017’de ise yüzde 3 seviyesinde olacağını öngörüyoruz.

Mercekteki Ülkeler
Venezuela: Politik kriz ve ekonomik çöküş
Gıda ve temel mallarda kıtlığın arması ile ülke ekonomik ve sosyal çöküğün eşiğinde. Görünüm oldukça olumsuz: GSYH, 2016 yılında yüzde 10 daralacak; enflasyonel baskılar azalmıyor (bu yıl yüzde 1000’in üzerinde); ve sosyal hoşnutsuzluk artmaya devam ediyor. Politik muhalefet, Maduro’nun hükümetini ülkenin gidişatından sorumlu tutuyor ve başkanın görevini sonlandırmak doğrultusunda referanduma yol açabilecek bir imza kampanyası başlattı. İlk imza kampanyası, 10 Haziranda Ulusal Seçim Konseyi (CNE) tarafından geçersiz bulundu ve bir yenisi başlatıldı. Dolandırıcılığı önlemek için imza kampanyasını imzalayanların kimlikleri kontrol edilecek. Ulusal Seçim Konseyi’nin imza kampanyasının geçerli olup olmadığına arar vermek için 26 Temmuza kadar zamanı olacak. Eğer geçerli olduğuna karar verilirse referandum çok kısa bir sürede, 2017’de yapılabilir. Başkanın görevine son verilebilmesi için Maduronun 2013 seçimlerinde aldığı oylara eşit veya fazlasının (7,5 milyon) görevden alınmasına yönelik toplanması gerekiyor. Bu durumda yeni seçimlerin yapılması gerekecek. 

Almanya: Brexit öncesinde duyarlılık iyileşme kaydetti
Ifo İş Ortamı, Haziran ayında yedi aylık yüksek orana, 108.7’ye ulaştı (Mayıs ayında 107.8). Hem mevcut (114.2’den 114.5) , hem de beklenti (101.7’den 103.1) bileşenlerinde artış kaydedildi. Buna paralel şekilde ZEW Ekonomik Duyarlılık Beklentileri Endeksi 19.2 (Mayıs ayında 6.4) ve ZEW Mevcut Duyarlılık Endeksi 54.5’e (53.1’den) yükseldi. Bunlara ek olarak, Gfk Tüketici Duyarlılığı Göstergesi Haziran ayında 9.8’e yükseldi (9.7’den) ve Temmuzda 10.2 ile 11 aylık en yüksek seviyeye ulaşması bekleniyor. Diğer yandan, Haziran ayındaki flaş satın alma endeksi 50.0’lık sınırın büyük oranda üzerinde kalarak genişlemeye işaret etti. Hizmet Aktivitesi Endeksindeki düşüşün sonucu olarak Kompozit Çıkış Endeksi hafif düşüşle 54.1’e ulaşırken (55.1’den) Üretim Çıkışları Endeksi de iyileşme kaydederek 26 aylık en yüksek seviyeye, 55.7’ye (53.3’ten) ulaştı. Euler Hermes, duyarlılık göstergelerinin Brexit kararına karşı önümüzdeki ay düşüş kaydedeceğini öngörüyor ancak 2016 için yüzde 1,7’lik GSYH büyümesi tahminini koruyor. 

Bahreyn: Bir dahaki sefere?
18 Haziran haftasında önce gelen Şii vaizlerinden Sheikh Isa Qassim yabancı isteklere hizmet ettiğine dair iddialar nedeniyle vatandaşlıktan men edildi. Yine Haziran ayında, hükümet Şii muhalefet organizasyonu al-Wefaq’a uzaklaştırma vererek varlıklarına el koydu. Bunun nedeni olarak organizasyonun “terörizm, ekstremizm ve şiddet” uygulaması gösterildi. Ülkenin dindar karakteri (Şii çoğunluk; Sünni azınlık)  ve yakın tarihi (Suudi Arabistan, 2011 yılında Arap Baharını önlemek için bölgeye askeri birlik yollamıştı) göz önünde bulundurulduğunda bu Şii ve Sünni güçlerin arasındaki güç savaşının yükselişine işaret ediyor. Mezhep bölünmelerinin daha da güçleneceği göz önünde bulundurulduğunda bu riski oldukça yüksek olan bir gelişme. Bu etkili karışımda başka etkenler de var: Bahreyn, ABD’nin beşinci filosuna ev sahipliği yapıyor, Birleşik Krallık deniz kuvvetleri tabanını genişletiyor ve ekonomi, değişken akışlarla karşı karşıya olan, aralarında finansın da bulunduğu sektörlere dayanıyor. Düşük petrol fiyatları ve istikrarla ilgili endişeler nedeniyle karşı karşıya olunan rüzgarlar nedeniyle ticari fırsatlar kısıtlanabilir. 

Güney Kore: İlham verici büyüme
Hükümet, zayıf seyreden büyümenin canlanması ve finansal piyasalarda istikrarın sağlanması üzere 20 Trilyon KRW’luk (Güney Kore Wonu) bütçe planını açıkladı (GSYH’nin yüzde 1,2’sine tekabül ediyor). Hedef, istihdam oluşturulmasında iyileşme kaydedilmesi ve kurumsal yeniden yapılandırma nedeniyle engellenen bölgesel ekonomilerin desteklenmesi. Birleşik Krallık’ın AB’den ayrılmaya karar vermesi ile dış belirsizliklerin artması bekleniyor. Bütçe planı kapsamında Haziran ortasında 25 baz puanlık faiz oranı düşüşü gerçekleşmesi bekleniyor. Bu canlandırıcı ölçüler gerekli görüldü çünkü GSYH büyümesi birinci çeyrekte bir önceki yılın aynı döneminde göre yüzde 2,8 yavaşlama kaydetti (öncesinde yüzde 3,1 idi), deflasyonel baskılar halen yüksek (üretici fiyatları Mayıs ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3,1 gerileme kaydetti) ve tüketici fiyat enflasyonu düşük. Göstergeler, kısa vadede hassas büyümeye ve güvenin düşük olacağına (Nikkei İmalat Satın Alma Endeksi Mayıs ayında 50.1 seviyesindeydi) işaret ediyor. Yüksek gelirli ülkeler ve Çin’den gelen talebin ılımlı seyretmesi ihracatın zayıf olacağına işaret ediyor. Yerel talebin canlandırılması için daha fazla mali ve parasal destek ölçülerinin alınması gerekiyor. Euler Hermes, Güney Kore’nin büyümesinin 2016 yavaşlayarak yüzde 2,5 seviyesinde gerçekleşmesini bekliyor (2015’te yüzde 2,6).

Takvim / Neleri Takipte Olacağız?

30 Haziran – Euro Bölgesi ve Polonya – Haziran ayı TÜFE
30 Haziran – Fransa – Mayıs ayı tüketici harcamaları
30 Haziran – Almanya – Mayıs ayı perakende satışları
30 Haziran – Birleşik Krallık – Birinci çeyrek GSYH (üçüncü tahmin)
30 Haziran – Romanya – Faiz oranı kararı
01 Temmuz – Euro Bölgesi – Hazıran ayı imalat satın alma endeksi
01 Temmuz – Euro Bölgesi – Mayıs ayı işsizlik oranları
01 Temmuz – Japonya – Mayıs ayı işsizlik oranları
01 Temmuz – İspanya – Haziran ayı imalat satın alma endeksi
01 Temmuz – Peru – Haziran ayı TÜFE
01 Temmuz – Brezilya – Haziran ayı imalat satın alma endeksi
04 Temmuz – Euro Bölgesi – Haziran ayı Sentix yatırımcı güveni
04 Temmuz – Türkiye – Haziran ayı enflasyon verileri
05 Temmuz – Euro Bölgesi – Haziran ayı hizmet ve kompozit satın alma endeksi
05 Temmuz – Rusya – Haziran ayı enflasyon verileri
06 Temmuz – Polonya – Faiz oranı kararı
06 Temmuz – Almanya – Mayıs ayı fabrika siparişleri