genellikle uzun sürecek olan ameliyatlarda veya çok artı ağrıları olan kişiler için kullanılan anestezinin geçmişi milattan önce 1200'lü yüzyıla kadar uzanmaktadır. Fakat bilimsel olarak kullanımı ise 19. yüzyılın ortalarında başlamıştır.

Uyuşturma Nedir, Duyumsuzlaşma Yöntemleri Nelerdir?

Duyu Yitimi Yunanca bir kelimedir ve ilgisizlik, uyuşma anlamını taşımaktadır. Çağdaş tıpta duyumsuzlaşma, kişiye cerrahi müdahalenin konforlu ve dinç bir şekilde uygulanmasını karşılayan umursamazlık hali şeklinde tanımlanmaktadır. Hissizlik, kişilerin sızı duyguların ortadan kaldırır ve bilinç kaybını gerçekleştirir. Ameliyatın uygulanabilmesi kişilerde istemsiz hareket kaybına neden olur. Ameliyatın uygulanacağı alana göre bütün bu bileşenlerin bazen birkaçı bazen ise tümü uygulanarak uyuşturma çeşitleri sağlanır. Ağrı hissinin ortadan kaldırılması hastanın ameliyat olabilmesi için şarttır. Anestezinin en mühim özelliği geri dönüşlü olmasıdır.

Duyu Yitimi, bir cerrahi müdahale gerektiği zamanlarda kullanılmaktadır. Ama bir takım tanı yöntemlerinde hasta olan kişilerin hissizlik almaları gerekebilmektedir. Örneğin MR çektirirken kapalı etraf korkusu olan kişilere, derinliği kontrollü hafif uyku hali (sedasyon) yapılır. Çocuklarda ise tomografi ya da MR çekimlerinde, endoskopi, biyopsi gibi işlemlerde durağan kalmalarını sağlamak için duyumsuzlaşma verilebilmektedir.

Duyu Yitimi, ilaçlar ile gerçekleştirilen geçici uyku halidir. Alışılagelmiş uyku halinden çok daha bambaşka ve komplikedir. Beyin organının çevresinden başlayarak altında içten inmekte olan santral sinir sisteminin baskılanmasıdır.

Hastanın yaşına, sıhhat durumuna, yapılacak olan ameliyata, tıbbi özelliklerine tarafından bambaşka anestezi yöntemleri uygulanabilmektedir. Bunlar çoğunlukla rejyonal duyu yitimi yani bölgesel hissizlik, genel hissizlik ve lokal uyuşma biçiminde sıralanabilir.

Kaç Cins Uyuşma Var?

Sinir hücrelerinin baskılanmasında rol oynayan anestezi türleri yerel, genel, sedasyon ve yöresel elde etmek üzere 4 farklı türde gerçekleştirilebilir.

Genel Duyu Yitimi: Damardan enjeksiyon ve solunum yoluyla uygulanabilmektedir. Solunum yolu ile bahşedilen ilaçlar akciğerden kan dolaşımına karışır. Birçok vakit her iki yöntemin birlikte kullanılması ile yapılan genel anestezi cerrahi müdahaleye karşı hastayı koruyan bir yöntemdir.

Genel hissizlik yöntemi dengelenmiş uyuşturma adı ile de bilinmektedir. Uyuşma uzmanı ameliyat her tarafında hastanın yanında kalarak kişinin afiyet durumunu izler. İlaç miktarlarını hastanın mevcut durumuna kadar arttırır ya da azaltır. Hastaya bahşedilen anesteziden nedeniyle kişi oldukça derin bir uyku haline girer ve cerrahi müdahalede hissedebilecek acıların ve ağrıların hiçbirini hissedemez. Daha ardından anestezist, kişiye kas gevşetici ilaç takviyesi yaparak hastayı entübe eder. Entübasyonun tamamen kişi uyuşturma cihazına bağlanarak yapay solunuma başlar. İşlem her tarafında kişinin vücudundaki hissizlik miktarı kesintisiz kontrol edilir.

Lokal Duyu Yitimi: Bu hissizlik ile kişilerin yalnızca vücudunun istenilen bir bölgesini uyuşturmak mümkündür. Müdahale edilecek olan bölgeye, derinin altından anestezik maddeler enjekte edilir ve bu sayede yalnızca o bölgedeki sinirler etkisiz ayla getirilir. Bu işlemde hastanın genellikle bilinci açıktır ama duyu yitimi uygulanan bölgede acı ve ağrı duygusal oluşmaz.

Yöresel Uyuşturma: genelde yerel duyumsuzlaşma ile birbirlerine benzemektedir. Ama yerel anesteziye göre daha geniş bölgelerin uyuşturulması sağlanır. Bevliye, ortopedi ve doğum gibi ameliyat türlerinde sıklıkla kullanılmaktadır.

Sedasyon: Özet Olarak uyku hali olarak adlandırılır. Ameliyat öncesinde hastaların endişelerinin azaltılması için uygulanır. Hasta ameliyata alınmadan önce vücuda damar yolundan bir ilaç enjekte edilir ve bu ilaç hastanın rahatlamasını ve heyecanını bastırmasını sağlar. Bahşedilen ilacın miktarına göre kişi ameliyata girene kadar uyuya kalabilir.

Kaynak: www.milliyet.com.tr URL: http://www.milliyet.com.tr/pembenar/anestezi-nedir-anestezi-yontemleri-nelerdir-kac-tur-anestezi-var-6412821