Hipofiz bezi, kafatasının tabanının ortasında yer alan ve sella turcica adı verilen kemikli bir boşlukta korunan bir çapa gagası endokrin bezidir. Öteki dağıtılmış endokrin bezlerinin işlevlerini düzenlemede ve kandaki genel hormon seviyelerini korumada hayati bir rol oynar.
Hipofiz Bezi Nedir?
Hipofiz bezinin (ya da hipofiz) tabanında yer alan minik, bezelye büyüklüğünde bezi beyin küçük olarak, buhran sellanın adı sfenoid kemiğinde. Yan olduğu hipotalamusun kontrolü altındadır.
Ara Sıra başlıca bez olarak anılır çünkü asap sistemi ile iç salgı bezleri sistem aralarında bir bağlayıcı madde olarak hizmet eder. Hormonlarından bazıları, diğer endokrin bezleri göre açıklanmış hormonların üretimini uyarır. Hipofiz bezi, biri böbrekler göre su tutulmasını düzenleme işlevine sahip birkaç hormon üretir.
Hipofiz Bezi Ne İşe Fayda?
Hipofiz bezi beyinde bulunan vücutta bulunan bir iç salgı bezleri bezidir. Kemik büyümesi ve anne sütü üretimi gibi çoğu cisim fonksiyonunu düzenleyen birkaç hormon üretir.
Hipofiz bezi, beynin tabanına oturan bir üzüm büyüklüğünde minik bir endokrin bezidir. Hipofiz sapı göre başka bir yapı olan hipotalamustan asılır. Hipofiz iki lobdan oluşur:
Hipotalamusa bir vasküler ağ ile bağlanan ön lob veya adenohipofiz,
Hipotalamusa emrindeki asap hücrelerinden oluşan posterior lob veya nörohipofiz.
Hipofiz bezi, vücuttaki tüm hormonal salgıları aracısız ya da tiroid veya böbreküstü bezleri gibi öteki bezlere tesir ederek kontrol eden toplam sekiz hormon salgılar.
Hipofiz Bezi Hangi Hormonları Sağlar?
Ön hipofiz bezinden salgılanan, öteki iç salgı bezleri bezlerinin işlevlerini düzenleyen dört hormon vardır. Bu hormonlar arasında tiroid uyarıcı hormon (TSH), adrenokortikotropik hormon (ACTH), folikül uyarıcı hormon (FSH) ve lüteinizan hormonlar (LH) bulunur.
Ek olarak, ön lob, kayıtlı organlar üstünde ilk elden etkisi olan iki ek hormon salgılar. Bu hormonlar aralarında artma hormonu (GH) ya da somatotropik hormon (STH) ve prolaktin bulunur. Arkadaki hipofiz bezi ile ilgili olarak, oksitosin ve antidiüretik hormon (ADA) elde etmek üzere iki öbür hormon kaydedilir. Bu hormonlar vücudun ihtiyacına tarafından salgılanır.
Hipofiz Hormonları Nasıl Çalışır?
Hipofiz bezi göre salgılanan hormonlar, önemli fizyolojik fonksiyonların düzenlenmesinde önemli bir rol oynar. Tiroid uyarıcı hormon (TSH) - tiroid bezi tarafından tiroid hormonlarının (T3 ve T4) üretimini ve salgılanmasını uyaran bir glikoprotein. Tiroid hormonları metabolizma, enerji homeostazı, artma ve düzenleyici asap sistemi faaliyetlerinde vazgeçilmez bir rol oynar.
Aşırı TSH üretimi hipertiroidizme yol açarken, TSH eksikliği hipotiroidizme yol açar. Adrenokortikotropik hormon (ACTH) - adrenal bezin gerginlik hormonlarını, özellikle kortizolü salgılaması için uyarır. Stresli koşullar altında, kortizol kanda yüksek miktarlarda salınır ve vücudun yüke tepkisini düzenler. Bilhassa kortizol glikoz metabolizmasını artırır, kan basıncını düzenler ve iltihabı azaltır. Ek olarak kortizol, vücudun algılanan tehlikelere uyarlamalı tepkisi olan savaş veya kaç tepkisinde merkezi bir rol oynar.
Hipofiz Bezi Hormonları Düzenler mi?
Hormonlar, kandaki konsantrasyonlarına tarafından kendi salımlarını yoklama ederler, buna geri besleme engelleme mekanizması denir. Üretildikçe kanda yoğunlaşırlar. Hipofiz ve hipotalamus sonradan bu hormonların konsantrasyonlarındaki değişikliklere duyarlıdır. Hız çok yüksekse, hipotalamus, hormonları inhibe ederek adenohipofizeal hormonların salgılanmasını engelleyerek salgılanmasını durdurur.
Tersine, üretimi hipotalamik salgılayan hormonların adenohipofiz üzerindeki etkisiyle uyarılır. Hipofiz bezinin anormal çalışması durumunda, bir bozukluk ya da aşırı hormon üretimi gözlemlenebilir ve fazla çeşitli iç salgı bezleri patolojilere yol açabilir. Hipofiz bezi sıklıkla adenomların, en sık hipersekresyonun nedeni olan insancıl tümörlerin bulunduğu yerdir.
