Aralık 2019’dan itibaren hayatımıza dahil olan Kovid-19’un bilhassa ihtiyar kişilerde ve ilave hastalığı olanlarda daha ağır seyrettiği biliniyor. Tüm kanserlerin yaklaşık yüzde 10’unu oluşturan ve savunma sistemi baskılanmış olan hematolojik kanserli hastalar, uygulanan kemoterapinin tipi, hastalığın komplikasyonları ve birlikte yer alan hastalıkları nedeniyle Kovid-19 hastalığına daha pozitif yakalanma riski taşıyor. Kovid-19’a yakalanmış kanser hastalarında yoğun bakım ve ventilasyon ihtiyacı, sepsis, sitokin düzenlenme bozukluğu, çoklu organ yetmezliği ve ölüm daha sık gözleniyor.
Yakın zamanda kemoterapi almış ve Kovid-19 PCR testi artı çıkan kanser hastalarında ölüm oranının 30 gün içinde yüzde 30’lara vardığını bildiren Hematoloji Uzmanı Prof.Dr. Ali Uğur Ural, "Hematolojik kanserli vakalar Kovid-19’u geçirdikleri halde, lenfosit alt gruplarındaki anormallikler sebebiyle semptomlardan 15 gün veya daha sonra bile antikor pozitifliği gözlenmiyor" diye konuştu.
Kanser tedavileri, Kovid-19 tedavisini güçleştiriyor
Hematolojik kanserli vakalara kemoterapi, radyoterapi, hedeflenmiş tedavi ya da immün tedaviler uygulanmasının, Kovid-19 hastalığının etkilerini kötüleştirirken tedavisini de güçleştirdiğini bildiren Hematoloji Uzmanı Prof.Dr. Ali Uğur Ural, "İmmün sistemi baskılanmış olan lösemi ve lenfoma hastaları hipogammaglobulinemi, lenfopeni, nötropeni, steroid uygulanması, ileri yaş, birlikte yer alan hastalıklar, sık transfüzyon, hastane ortamında sık bulunmaları nedeniyle daha sık Kovid-19'a yakalanıyorlar" dedi.
İlgili Haber Kanser hastalarının pandemi döneminde en fazla sorduğu 6 soru Hematolojik kanserlerden bazıları hastalığın seyri itibarıyla ivedi tedavi gerektirmezken bazıları hem acil ayrıca de yüksek doz kemoterapi, yüksek doz radyoterapi ve hatta kök hücre nakli gerektirdiğini söyleyen Prof.Dr. Ali Uğur Ural, "Kovid-19 varlığında hematolojik kanserli vakaların yönetiminde de bu nedenle problemler ortaya çıkıyor. Bunun yanına hematolojik kanserli bütün hastalar- özellikle akut lösemili ve kök hücre nakli adayı/nakil olanlar- maske kullanıp, kişisel hijyenine uyarı edip ve sosyal mesafeye hastalıkları sebebiyle uydukları için Kovid-19 krizine bakmaksızın koruyucu tedbirleri uyguluyorlar ve bu nedenle Kovid-19’a yakalanma risklerini kendileri düşürüyorlar. Ama Kovid-19 ve komplikasyonlarının tedavisi ile birlikte hematolojik kanserli hastalarda özellikle küratif nitelikte tedaviler dengelenmiş olarak uygulanmalıdır" dedi.
Aşı uygulamaları etkili düzeye ulaşana değin dikkat edilmesi gerekenler
Prof.Dr. Ali Uğur Ural, Kovid-19’a karşı etkin aşı bulunana kadar hematolojik kanser hastaları açısından en uygun yaklaşımları şu şekilde sıraladı:
- Alev yüksekliği, solunum sıkıntısı, öksürük gibi Kovid-19 belirtilerinin takip edilmesi,
- Belirti vermeyen taşıyıcıların belirlenmesi,
- Hasta bazında değerlendirilerek etkili ama morbiditeyi artırmayan kemoterapi uygulanması,
- Kemoterapi kür aralarının mümkünse açılması,
- Nötropeni riskinin azaltılması için kemoterapilerle birlikte artış faktörü desteği sağlanması,
- Sadece acele ve hayatı korkutma eden koşul varlığında kök hücresel naklinin uygulanması,
- Kök gözenekli olan nakli yapılamayan vakaların kemoterapi ile takip edilmesi,
- Kök gözenekli olan vericilerinden kök hücrelerin erken olarak toplanarak saklanması,
- Elektif işlemlerin mümkünse ertelenmesi,
- Daha eksik immün baskılayıcı hap kullanılması,
- Kan ve trombosit transfüzyon eşiklerinin düşürülmesi,
- Yatırılarak tedaviye başlanacak hastaların mutlaka Kovid-19 PCR testine gönderilmesi gerekiyor.
Kaynak: www.milliyet.com.tr
