ABONE OLKasık fıtığı ve su fıtığının vaktinde doğan bebeklerde yüzde 1-3 oranında, prematüre (erken doğan bebeklerde) bebeklerde ise 3 kat daha fazla görülüyor. Sağ testisin daha geç inmesi nedeniyle, kasık fıtığı sağ tarafta daha sık görülür. Hastalıkta yüzde 10 oranında ailesel geçiş laf konusudur.
Tanı için kasık kanalının durumunu anlamak önemli
Kasık fıtığı ve su fıtığını iyi anlamak için ilk olarak kasık kanalı hakkında data edinmemiz gerekir. Kasık kanalı karın boşluğu ile kasık bölgesini birleştiren ve adi şartlarda her 2 ucu kapalı olması gereken bir kanaldır. Erkeklerde bu kanal içerisinden testisleri besleyen damarlar ve sperm kanalı, kadınlarda ise rahimi belli bir konumda değişmez tutmaya sağlayan uterusun round ligamenti geçer.
Bebekler hemen şimdi anne karnındayken kasık kanalının her 2 ucu da bu yapıların geçmesine izin vermesi için açıktır. Bu yapılar kasık kanalından geçtikten sonradan her 2 gönder kapanmakta ve karın boşluğu ile olan ilişki kesilmektedir.
Eğer bu yapılar kasık kanalından geçtikten daha sonra kanalın uçları kapanmaz ve buraya karın içinden bir organ (sıklıkla bağırsaklar) girerse kasık fıtığı, bağırsaklar arasında yer alan periton sıvısı (bağırsak aralarında normalde var olan değişken) geçerse de su fıtığı oluşmaktadır.
Bebeklerde iki nesil su fıtığı görülebilir
Eğer periton sıvısı kasık kanalına geçtikten daha sonra karın boşluğu ile ilişki yaratan uç sonradan kapanırsa ya da iç halkanın kapanmasının peşinde testisin iç katmanlarından salgılanan istikrarsız burada birikerek su fıtığı oluşturursa buna ‘karın boşluğu ile ilişkili olmayan form’ adını veriyoruz. Bu herif su fıtıkları çocukların çoğunda ameliyata lüzum kalmadan 2 yaşına kadar kendiliğinden iyileşmektedirler.
Kendiliğinden iyileşmezse 1 yaşına değin ameliyat yapılmalı
Hastada karın boşluğu ile ilişki yaratan yelken direği kapanmayıp da kesintisiz devam ederse buna da karın boşluğu ile ilişkili form denilmektedir. Bu tip hidrosellerde skrotum bir kum saati gibi günler içinde dolup boşalır.
Çocuğun hareketleri, kaka yapması, ağlaması ile birlikte sıvılar torbaya dürüst akıp torbadaki şişkinliği artırmakta; uzanmakla ve uykuyla birlikte ise sıvılar karın boşluğuna içten akıp torbadaki şişkinliği azaltmaktadır. Torbadaki şişkinliğin artıp azalması ameliyat kararı vermede en değerli bulgudur. Bu herif hidrosel kendiliğinden iyileşmediğinden çoğunlukla 1 yaşına dürüst ameliyat edilmelidir. Ameliyat sırasında içi su ile doymuş fıtık kesesi çıkarılmalı, karın boşluğu ile olan temas kapatılmalıdır.
Kasık fıtığında vaktinde ameliyat olmazsa organ hasarı olabilir
Halk Müziği arasında ‘bağırsak fıtığı’ olarak da bilinen kasık fıtığında ise kasık kanalı iç deliğinin karın içi organların kanala girmesine müsade verecek değin geniştir. Kanala giren organlar kanal içinde sıkışarak kangren gelişebileceğinden veya sıkışma sonucu testisler (yumurtalar) ya da yumurtalıklar hasar görebileceğinden en erken zamanda (tanı konulur konulmaz) ameliyat edilmelidir. Aksi takdirde bir organ hasarı kaçınılmazdır. Kasık fıtığında oluşan şişlik yalnızca kasık bölgesinde sınırlı kalabilir ya da torbalara kadar uzana bilir. Bu ise fıtık kesesinin büyüklüğü ile ilişkili bir durumdur.
Vaktinde doğan bebeklerin hastanede kalması gerekli değil
Gerek kasık fıtığında, gerekse de su fıtığında tedavilerin kasık bölgesinden yapılan ufak bir cerrahi kesi ile ya da laparoskopik yöntem ile yapılabilir. Günü birlik ve galibiyet oranı epeyce yüksek ameliyatlardır. Sadece prematüre bebeklerin 1 gece hastanede kalması ve yakın peşine düşüp takip edilmesi gerekmektedir. Vaktinde doğan bebeklerin ve çocukların hastanede kalmasına gerek yoktur.
Kaynak: www.milliyet.com.tr URL: http://www.milliyet.com.tr/pembenar/galeri/kendiliginden-iyilesmezse-1-yasina-kadar-ameliyat-yapilmali-6411624
