ABONE OLKoronavirüs sürecinde uyumlu uyku neden önemli?
Dr. Kafalı, Covid-19'a karşı uykunun önemini şöyle açıkladı: “Alışılagelmiş koşullar altında da uyku gün içindeki verimliliğimizi ve ruh sağlığımızı etkileyen önemli bir etkendir.
Koronavirüs salgını ardından ise uykunun nitelikli olması birçok yönden daha da tartı arz etmeye başladı. Uyku sırasında vücudumuzdaki çoğu gözenekli olan kendini yeniler onarır ve çoğalır.
Bu hücreler arasında bağışıklık hücrelerimiz de vardır. Korona virüs ve diğer enfeksiyon hastalıklarına karşısında karoser direncini artmak için nitelikli bir uyku şarttır.
Ayrıca bağımsızlık radikallerle ve toksinlerle savaşmada, bilhassa akşam saat 10.00 ile gece iki arasında fazlaca salgılanan melatonin hormonu rol oynar. Yeterli ve kaliteli uyumazsak bağışıklık sistemimiz negatif olarak etkilenir”.
Uykuyu düzene sokmak için yapılması gerekenler
Uyku sorunu yaşayanlar için önerilerde bulunan Dr. Kafalı, sık yapılan hatalardan yola çıkarak uyku sorununun üstesinden etkin bir şekilde gelmenin yollarını ise şöyle açıkladı:
“Hafta içi veya hafta sonu ayrım etmeksizin benzer saatte yatıp aynı saatte kalkmak epeyce önemlidir. Fakat kalkış saatimizi atamak elimizde olsa da uykuya açmak başlangıçta zorlama olabilir.
Bunun için hangi saatte uyumuş olursak olalım her gün benzer saatte kalkıp gün içinde uyumayarak uyku açılış saatimizi normale çekmeye çalışabiliriz.
Gün içinde güneş ışığı edinmek uyku ritmi için önemlidir ayrıca gün içinde düzenli egzersiz yapmak da nitelikli uyku için önerdiklerimiz arasındadır. Yatma saatine yakın ağır egzersizlerin yapılmaması gerektiğini de vurgulamak gerekir.
Akşam saat 7'den sonradan yemek yemek yenmemesi, fazla acıkılırsa özellikle kan şekerini seri yükselten karbonhidratlı gıdalardan yatmaya yakın saatlerde kaçınılması gerekir. Akarsu kahve ve kafein taşıyan öteki içeceklerin akşam altıdan sonra az veya hiç içilmemesi önerilir.
Yatak odasının koşulları da önemlidir. Yatak odasının sadece uyku ve cinsellik için kullanılması bunun yanında oda ısısının çok düşük ya da çok yüksek olmaması, hem karanlık ve gürültüsüz olması önemlidir. Uyku dışında yatakta zaman geçirilmemesi, uyandıktan sonra yataktan kalkılması önerilir.
Bütün bunlara rağmen yatağa gittiğinizde uykunuz gelmezse 20 dakikadan daha pozitif yatakta kalmayın, yataktan kalkın ve zihninizi zorlamayacak aktiveler yapınız, loş bir ortamda müzik kulak vermek ya da kitap okumak gibi. Unutmayın uyku kuş gibidir kovaladıkça kaçar. Uykunuzun geldiğini hissettiğinizde tekrar yatağınıza dönün ve uyumaya çalışın”.
“Uyku sorunu hastalık sayılabilir”
Uyku sorununun hastalık sayılabileceğini vurgulayan Dr. Kafalı, “Yukarıda yazar kuralları uyguladığınız halde hala uyku ritminizi oluşturamadıysanız profesyonel bir destek almanız gerekebilir. Uyku alışkanlığı kişiden kişiye çeşitlilik gösterir. Yaş, cinsiyet, kalıtımsal özellikler ve bazı hastalıklar uyku süre ve kalitesini etkiler.
Uyku bozukluğunun nedenleri aralarında ağrılı hastalıklar, solunum sorunları, sık idrara çıkma gibi organik kökenli nedenler olabileceği gibi gerginlik, kaygı bozukluğu ve öteki psikiyatrik hastalıklar gibi psikolojik kökenli durumlar da olabilir. Dinç ve başarılı bir yaşam için gereken kaliteli ve tatmin edici uzunluktaki uykuya sahip değilsek uyku bozukluğu rahatsızlık olarak ele alınmalıdır.
Uyku bozukluklarında tedirginlik, vesvese, okul ve işte performans düşüklüğü, konsantrasyon güçlüğü, depresif duydudurum ve kilo alımı gibi belirtiler eşlik edebilir. Uyku bozukluğunu tamir etmek için ilk önce nedenini devretmek gerekir” biçiminde konuştu.
Kaynak: www.milliyet.com.tr
