Sabahtan Gazetesi'nden Betül Alakent'in haberine kadar Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı yeni ekonomi modeliyle düşüşe geçen kur, fırsatçı ve stokçuları ağlatırken vatandaşı güldürdü.
Doların 12 liraya kadar gerilediğine dikkat çeken sektör temsilcileri, gıdadan tekstile otomobilden elektronik eşyalara dek çoğu mahsul grubunda birincil etapta yüzde 10'luk düşüş bekliyor. Fiyatlarda yüzde 30'lara varan gerileme görülebileceğine uyarı çekiliyor.
OTOMOBİL
Kuru ederek fırsatçılığın yapıldığı otomotivde araçları stoklayanlar büyük bir hayal kırıklığı yaşarken dün itibarıyla fiyatlar inmeye başladı. Vasıta fiyatlarında birincil etapta yüzde 10'luk bir düşüş görüldü. Kurun bu şekilde seyrini devam ettirmesi halinde yüzde 30'a yakın oranlarda düşüş görülebileceğini belirten sektör oyuncuları, "Bilhassa 2022 model araçlar şubat-mart gibi piyasaya çıkacak. Eğer kur 12-13 lira bandından devam ederse fiyatlar yüzde 30 düşer. Çünkü 800 bin TL olan 2021 model arabulucu alanlar 1 milyona ikinci el olarak satmaya çalıştı. Kurdaki bu fiyatlarla bu aracın 2022 modeli 700 bin liradan satışa çıkar. Hal böyle olunca bu arabulucu 600-650 bin liralara dek indirmek zorundalar. Fiyatlar nasıl 50 bin 50 bin çıktıysa 2-3 avuç içi da benzer şekilde iner" diye konuştu.
GIDA
Reis Gıda Idare Heyeti Başkanı Mehmet Reis, "Beklentiler kur yukarı gidecek şeklindeyken acilen tam tersine döndü. Bu kesin fiyatlara yansıyacaktır" dedi. Arpa, buğday, darı, çeltik, nohut gibi ürünlerde imal maliyetlerinin de düşeceğini anlatan Reis, "Mercimek ve buğdayın ekim zamanı. Şimdi girdi maliyeti döviz kuruna ast düşüyor. Önümüzdeki nisan-mayıs gibi nohut ve çeltiğin de girdi maliyeti düşecek. Kurdaki gerilemeyle yüzde 20 gibi bir fiyat gerilmesi olur" dedi. Buğday fiyatlarından kuraklığa bağlı rekolte düşüşü nedeniyle büyüme olduğunu anlatan İstanbul Fırıncılar Odası Başkanı Erdoğan Çetin, "Mayısta 140 liraya aldığımız un çuvalı bir anda 350 liraları gördü. TMO buna müdahale ederek piyasaya 180-200 liradan un verdi. Ancak bu talebin yüzde 60'ını karşılıyor. Kalanı yeniden piyasadan alınıyor. Kur düştü, unun da fiyatlarının düşmesini bekliyoruz" dedi.
PERAKENDE
Birleşik Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel de belirsizliğin ortadan kalktığını söyledi. Öncel, "Fiyatların artacağı endişesi vardı. Bu da yapay artışları getiriyordu. Maliyetlerdeki düşüş fiyatlara yansıyacak. Yüzde 20'ye yakın bir düşüş görülebilir" dedi.
PERDER Başkanı Faruk Güzeldere, fazla kritik bir zamanda müdahalenin geldiğini belirterek, "Bu müdahale fazla yerinde oldu, piyasada güven havası sağlandı. Bu sürdürülebilir bir şekilde devam ederse fiyatlarda yüzde 10-20 aralarında bir gerileme görebiliriz" dedi. Rafların yarısından fazlasında ithal ürün olduğunu anlatan Güzeldere, "Bu ürünlerde fiyat düşüşü önümüzdeki dönemde görülecektir. Fakat et ve süt ürünlerinde dövizden bağımsız bir çoğalma var" ifadelerini kullandı.
ENERJİ
Enerji sektörü temsilcileri, döviz kurlarında başlayan düşüşün akaryakıt fiyatlarına olumlu yansıyacağını belirtti. Hafta içinde keza yakıt ayrıca de motorinde litre başına 1 lirayı aşan indirimlerin pompaya yansıması bekleniyor.
PARAŞÜT HIZINDA İNMESİN
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, tüm iş dünyasının fiyatlarını çabuk bir şekilde güncelleyeceğini belirterek, "Yani burada şüphesiz şuna tahammülümüz yok, fiyatlar roket hızında çıkıp paraşüt hızında inmemeli. Dolayısıyla ben buradan temsilcilik ettiğim İstanbul iş dünyasına açık çağrıda bulunuyorum. Döviz fiyatlarında düzeltmeye ast, fiyatların da çok çabuk ve güncellenmesi gerekiyor" dedi.
KURDAKİ GERİLEMEYE GÖRE FİYATLARI GÜNCELLEYELİM
Ankara Ticaret Odası (ATO) Idare Heyeti Başkanı Gürsel Baran, "Biz bu ülkede yaşıyoruz, ticaretimizi yapıyoruz, çocuklarımız, torunlarımız bu ülkede büyüyor. Ülkemizin geleceğini de kısa vadeli çıkarlara teslim etmeyelim. ATO üyelerimize çağırmak istiyorum, kurlardaki gerilemeyi dikkate alarak fiyatlarımızı güncelleyelim, revize edelim" ifadesini kullandı.
