Geçtiğimiz yıllarda Apple,  kripto uygulamalarına aleyhinde mesafeli bir tutumu ile gündeme gelmişti. 2018 yılında NFT Dapp War Riders uygulamasını App Store'dan uyandırmak üzere harekete geçen şirket, kripto para madenciliği uygulamalarını da yasaklamıştı.

Kripto pazarı büyümeyi sürdürse de Apple'ın mesafeli tavrı değişmiyor. Şirket, son olarak aylardır faal olarak çalışan NFT uygulaması Sticky'yi App Store'dan kaldırdı. Şimdiye kadar böylece çok geliştiricinin App Store'un adil olmayan politikalarını, komisyon oranlarını eleştirdiğine tanık olduk. Peki, Apple bu kere Sticky'yi kaldırmakta haklı mıydı? 

Sticky uygulamasının etkinlik alanı

Öncelikle Sticky'nin faaliyet alanından bahsetmekte fayda var. Daily Ventures'un kurucusu Alan Lammiman kadar kurulan Sticky, gerçekte 2020 yılında kullanıcıların çıkartma üretmesini karşılayan bir dilekçe olarak yayınlama hayatına başladı. Oysa kazanç modeli işe yaramadığı için başvuru NFT alanına odaklandı. Bu değişim ile birlikte 2021'in Kasım ayında kullanıcılardan alaka gören başvuru, yatırım turuna hazırlanmaya başlandı. 

NFT odaklı tatbik, kullanıcıların NFT mint etmesini, düşük ücretlere NFT almasını sağlıyordu. Lammiman'ın aktardığına göre, uzun vadede ikincil satışlar için yeni özelliklerin duyurulması planlanıyordu. 

Her ne değin tatbik  App Store kurallarına kadar oynamaya çalışsa da; bu durum onu daha fena bir duruma düşürdü. Kullanıcılarına NFT'lerin koleksiyon ürünü (collectibles) olduğunu bildiren Sticky, bu NFTlerin bir yatırım arabulucu veya dönüştürülebilen para birimleri olmadığını vurguladı. Keza kullanım, tüm işlemler için kendi hesap defterini (ledger) kullanmaktaydı. Alım satım işlemleri için ise StickyCoin kullanılıyordu. Bu noktada StickyCoin'in bir kripto para birimi olmadığını belirtelim. Uygulama içi satın alma işlemleri için kullanılan bir varlık olarak dile getirmek daha içten olacaktır. StickyCoin nakde dönüştürülemediği gibi ödemeler de ay sonunda PayPal üzerinden gerçekleştiriliyordu. 

Yalnızca iOS kullanıcılarına açık olan uygulamanın Android versiyonu bulunmuyor. Dolayısıyla uygulamanın iOS'tan kaldırılmasıyla, ikincil satışlardan gelir elde etmeyi uman kullanıcılar da mağdur edilmiş oldu. Uygulamanın yayına alındıktan aylar sonradan App Store'dan kaldırılması kullanıcılarla birlikte Bölge Lammiman'ı da derinden sarstı. Lammiman, paylaştığı bir blog gönderisi ile bütün yazışma süreçlerini Sticky topluluğuna aktardı. 

App Store uygulamayı niçin kaldırdı? 

Gelelim App Store'un uygulamayı kaldırma nedenine. Sticky'nin hesap defteri, merkeziyetsiz ya da açık kaynaklı bir blockchain değildi. Kısacası bu hesap defteri sadece Sticky kadar yönetilen şeffaflıktan uzaktan bir yapıya sahipti. Bu da başvuru formu içinde sözde "mint" edilen NFT'lerin aslında NFT olmadığı gerçeğini doğuruyor. Zaten uygulamanın NFT dediği görsellere watermark eklemesi, kullanıcı tarafında bir takım tereddütleri yaratmak için yeterli. 

Tatbik kaldırılmadan önce bir takım kullanıcıların yorumlarda, uygulamanın bekledikleri gibi çıkmadığını belirttiğini söylemekte menfaat var. 

Apple Sticky'nin NFT kelimesini kendine kullanıcı sürüklemek için kullandığını oysa teknoloji daha aşağı yapısı olarak bunun altını doldurmadığını vurguluyor. Bu noktada Sticky'nin 484 bin indirme ve 26 binden fazla açıklama aldığını ekleyelim. 

We've completed the first round of payments to artists who published NFTs on Sticky! Congratulations & thank you for trusting fikir!
Sticky is the safe & easy way to make, sell & collect NFTs on iPhone, with no crypto wallet required, and protections for both collectors and creators pic.twitter.com/B7kmzpwSW2

— Sticky - NFT Market & Maker (@Getstic_ky) February 24, 2022

Kısacası, Apple'a tarafından dilekçe, kullanıcıları hatalı yönlendiriyor. NFT'ler, merkeziyetsiz açık bir blockchain'de mint edilmediği gibi, bir blockchain adresine deha sahip yok. Daha da önemlisi kripto para kullanılarak alım satım işlemi gerçekleştirmezken, bir hesap defterinin varlığının kanıtlanması da pek muhtemel değil. 

Sticky'nin itirazları ve kullanım mağazasına dönüşü

STicky'Nin kurucusu karara itiraz etmenin gerisinde NFT kelimesini uygulamadan kaldırdı. Dün akşam itibarıyla da uygulama mağazasında yerini aldı. Lammiman yaptığı açıklamalarda, çoğunlukla zamanla gereken düzeltmeleri yapacağını belirtiyor. Sitede ise  hesap defterini açık kaynaklı yapmayı araştırdıklarını ve yakında yayına alacaklarını ima eden ifadeler kullanılıyor. 

Sticky'Nin perspektifinden bakılırsa, tatbik, App Store Değerleme İlkeleri'ne zıt düşecek bir şey yapmadı. Ama Sticky'nin merkezi bir yapıda "NFT" kategorisinin benimsemesi de "iyi hedef" ile açıklanamaz. 

Kullanıcı tarafını gözeten Apple'ın bu noktada haklı gerekçelere sahip olduğunu söyleyebiliriz. Oysa şirketin OpenSea ve Rarible gibi tanınmış NFT uygulamalarına kısıtlamalar getirmesi hala kavga konusu. penSea ve Rarible'ın iOS uygulamaları yalnızca eserleri görüntülemenizi sağlıyor. Yani NFT alım-satım özelliklerini içermiyor. 

App Store'da başvuru yayın değer biçme süreçlerinin, büyük ölçekli ve sıkı moderasyon gerektiren bir operasyon olduğu anlaşılır. NFT ve Kripto pazarı büyümeye devam ederken, App Store'un daha tatbik değer biçme süreçlerine daha ayrıntılı protokoller eklemesi kullanıcıları korurken, dilekçe geliştiricilerin de hareket alanının netleşmesini sağlayacaktır. 

Kaynak: webrazzi.com URL: https://webrazzi.com/2022/04/08/nft-uygulamasi-sticky-app-store-dan-neden-atildi