"Şu andan itibaren beş ya da altı sene sonra arabanıza tam anlamıyla reel otonom sürüşe kavuşacağız ve yol boyunca uyuyup varış noktanızda uyanacağız..." Bu sözler Tesla'nın CEO'su Elon Musk'a ait. 2014'te Huffington Post'a verdiği röportajda otonom araçların geleceğine dair öngörüde bulunmuştu. 

Çılgın mi yahut dahi olduğu çoğu kez tartışılan ismin öngörüsü tam tutmamış olsa da otomotiv endüstrisinde son yılların en çetin rekabeti sürücüsüz vasıta teknolojilerinde yaşanıyor. Sektör, elektrikli ve otonom araçlar üzerinden büyük değişim ve dönüşüm içinde. Potansiyeli oldukça yüksek görülen otonom araç pazarında yer edinmek isteyenler tarafında kıran kırana bir yarış laf konusu... Lakin otomotiv piyasasında en kayda değer fark yaratacak hizmet konusunda markalar kimsesiz bir yükün altına girmek yerine birlikte yatırım ya da belirtilen öğrenme aşamasına gelmiş şirketleri satın alma ile ilerliyor. Volkswagen, Ford, Toyota gibi köklü şirketlerin de yanı sıra Tesla, Uber ve Waymo gibi yeni tür şirketler de otonom vasıta dünyasına yatırım yapıyor.

Lyft, sürücüsüz otomobil birimini 550 milyon dolara Toyota'ya sattı. Toyota, Lyft'in sürücüsüz otomobil birimi için toplamda 550 milyon dolar ödeyecek. 550 milyon doların 200 milyon dolarının peşin olarak verecek, kalan 350 milyon doların ise önümüzdeki 5 sene içinde ödenmesi planlanıyor. Söz konusu satın alma anlaşmasının 2021 yılının 3. çeyreğinde tamamlanması bekleniyor. Level 5 biriminin ABD, Almanya ve İngiltere'de yer alan 300 çalışanı ise yapılan anlaşma ile Toyota Motor Corporation'a katılacak ve çalışmalarına Palo En Kalın Kadın Sesi ofisinden devam edecek.

2020'nin Mart ayında İrlanda merkezli ABD'li teknoloji şirketi Aptiv PLC  ile ortaklık anlaşması imzalayan Hyundai, inovatif otonom araç sistemleri geliştirerek otomotiv endüstrisine öncülük etmeye hazırlandıklarını açıklamıştı. Aptiv ve Hyundai'nin robot taksileri modelleri 2020'de piyasaya tanıtıldı ve test edildi. 2023 yılından itibaren elektrikli ve otonom Ioniq 5 modelleri robot taksi olarak hizmet verecek. Araçlarda kullanılacak olan adamakıllı otonom sürüş sistemi ise Motional'ın sürücüsüz sistemi olacak. Robot taksiyi 2023'te sunmayı planlayan Hyundai'nin tersine Google halihazırda bunu Waymo üzerinden yapıyor.

Bugünlerde pazar harekelense de yatırımlar fazla öncesinden başladı. Sektörün potansiyelinden faydalanmak isteyen Ford Motor Company ise 2017'de Ağzı Bozuk AI adıyla kurulan yapay akıl dikeyinde etkinlik gösteren bir girişime 1 milyar dolarlık yatırım yapacağını duyurmuştu. Hatta şirketin ekseriyet hissesi Ford'un olsa da şirket bağımsız olarak çalışacağı söylenmişti.İki sene sonradan bu alanda fırsat görebilen başka bir otomobil markası Volkswagen, Ford'un sürücüsüz araba birimi olarak atama yapan Küfürlü AI'a 2,6 milyar dolar yatırım yaptı. Girişimin değerlemesi 7 milyar doların üstüne çıktı.

Ağzı Bozuk AI'de iki gün önce yeni bir gelişme yaşandı. yüksek çözünürlüklü, 400 metre uzaklığı görme ve düşük yansıtma ile karanlık ve uzaktaki nesneleri idrak yeteneğine sahip olduğunu söylediği uzun menzilli Lidar sensörünün ayrıntılarını açıkladı. Gerçekte bu bir birincil değil. Çünkü grubun ürünleri hali hazırda Küfürbaz'nun test araçlarının bazılarında bulunuyordu. Ford, 2022'de vasıta çağırma ve teslimat için otonom araçlarına bu Lidar'ları yerleştirmeyi planlıyor. Küfürbaz'nun diğer yatırımcısı ve müşterisi Volkswagen ise 2025 yılında bu ürünlerin ticari faaliyetlere başlayacağını söyledi. Bu esas teknolojinin madencilik, tarım, petrol ve gaz gibi diğer sektörlere de entegre olması bekleniyor. 

Hem sektörün önemli temsilcilerinden bir de Elon Musk'ın Tesla'sı... Tam Otonom Sürüş seçeneğinin fiyatı son birkaç yıldır kararlı bir şekilde zamlanıyor. Geçen yıl Mayıs ayında 5 bin dolardan 6 bine Kasım ayında ise 7 bin dolara yükseldi. Gerisinde Haziran'da 8 bin dolara dek çıktı.  

Projeler, şirketlere finansal siklet bindiriyor

Otonom vasıta pazarına, büyük maliyetlerden ötürü birkaç şirketin başat olacağı söyleniyor. Çünkü otonom yani kendi kendine giden arabalara güç veren asıl yazılım türü, şu anda suni zekanın en zorlu ve pahalı dalı olan derin pekiştirmeli öğrenmesinin bir sonucu... Bu; Go, StarCraft 2 ve Dota 2 gibi karışık oyunlarda ustalaşan yapay akıl sistemlerinde kullanılan teknolojinin aynısı... Yani epeyce pahalı ve Ar-Ge faaliyetlerine yatırım yapmayı gerektiren bir alan. Dolayısıyla projelerin herkes, sadece teçhizat kaynaklarında milyonlarca dolara mülk oluyor. Bu tabloyu geçen yıl, sektöre yeni giren ve yerleşik şirketler göre harcanan 16 milyar dolar da kanıtlar halde. Miktar 20 binden fazla Lamborghini markalı aracın satın alma maliyetine eşdeğer...

Örneğin Google'ın çatı şirketi, Alphabet'in Waymo'su Chrysler Pacificas'ı sınamak için takriben 3,5 milyar dolar harcadı. Waymo, 2020'nin Mart ayında Silver Lake, Canada Pension Plan Investment Board ve Mubadala Investment Company'nin liderliği üstlendiği yeni yatırım turunda 2,25 milyar dolar yatırım almıştı. Şimdiye kadar Jaguar'dan Lyft'e öyle çok işbirliğine dışarı giden şirket, Fiat Chrysler ile yeni bir projeye daha imza atmıştı. Ayrıca taksi hizmeti Waymo One, Aralık 2018'de Arizona'nın Phoenix kentinde kullanıma gevşemiş ve 2020'de bu hizmeti vermeye başlamış, bu yıl San Francisco'da deneme ediliyor. 

Bir taraftan da tüm bu masraflar, sürücüsüz araba projeleri yürüten şirketlerin bütçelerini de büyük bir yük bindirerek kayıplara neden oluyor. Düzey 5'in satışı Lyft'in net takvim işletme maliyetlerini 100 milyon dolar düşürdü. Lyft'in rakibi olan Uber ise geçen Aralık ayında yaklaşık 5 yıldır yürüttüğü sürücüsüz otomobil projesi ATG'yi pazardaki önemli rakiplerinden Aurora Innovation'a sattı. Çünkü Uber, ATG'nin diğer teknoloji programlarıyla birlikte üçüncü çeyrekte 25 milyon dolar gelirle 104 milyon dolar zarar etti. Fakat bu uzlaşma, Aurora yarar sağladı. Teşebbüs, değerlemesini 10 milyar dolara çıkardı. 400 milyon dolarlık yatırımla Uber şirkette yüzde 26'lık hisse sahibi oldu. Uber bu yılın başında şirketten peşin para çıkışı yaratan bir diğer bölüm olan bisiklet birimini de Lime'a devretmişti.

2017 yılında Google ve Tesla'nın eski çalışanları göre kurulan Aurora, Hyundai, Byton ve Volkswagen gibi şirketler ile işbirliği yapması ile biliniyor. Hem Aurora Innovation'ın mayıs ayında, otonom otomobillerde kullanılan lidar radar sistemleri geliştiren bir şirket olan Montana merkezli Blackmore'u satın almıştı. Bugüne değin 3 turda 14 yatırımcıdan 1,1 milyar dolar yatırım aldı. Bunlar aralarında Amazon, Sequoia Capital, Geodesic, Shell Ventures gibi şirketler bulunuyor. 

Geçtiğimi gün İsveç merkezli otonom kamyon üreticisi Einride'ın B serisi yatırım turunda 110 milyon dolar yatırım aldığı haberini paylaştık. 110 milyon dolarlık yatırım Temasek, Soros Fund Management LLC, Northzone, Maersk Growth ve şirketin eski yatırımcıları konumunda bulunan EQT Ventures, Plum Alley, Norrsken VC, Ericsson ve NordicNinja VC tarafından yapıldı. Şirketin değerlemesi ile ilgili herhangi bir veri paylaşılmadı.

Keza araba keza de araç paylaşım şirketlerinde bambaşka etkiler yaratan otonom otomobillerin geleceğinin ne olacağı merak konusu... Birkaç yıl içinde bu alanın kaderi, yukarıda anlatılan şirketler tarafından atama edilecek. 

Kaynak: webrazzi.com URL: https://webrazzi.com/2021/05/07/otonom-arac-hayalinde-yoldan-cikan-uber-ve-lyft-in-aksine-yoluna-devam-edenler