"Ashâbımdan hiç kimse, bir diğeri hakkında hoşlanmayacağım bir şeyi bana ulaştırmasın. Zira ben, gönül huzuru ile sizin yanınıza çıkmak istiyorum" hadisini nasıl anlamalıyız?

İbni Mesut radıyallahu anh'den söylenti edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:

"Ashâbımdan hiç kimse, bir diğeri hakkında hoşlanmayacağım bir şeyi bana ulaştırmasın. Zira ben, gönül huzuru ile sizin yanınıza çıkmak istiyorum." (Ebû Dâvûd, Edeb 28; Tirmizî, Menâkıb 63)

Hadisi Nasıl Anlamalıyız?

Resûl-i Ekrem Efendimiz, bir devlet başkanı olarak idare edenlerle yöneticilik edilenler arasında bulunması zorunlu ilişkinin bir yönünü bu hadîs-i şerîflerinde ortaya koymaktadır. O da ashâbından hiçbir kimsenin, kendisine bir diğer sahâbînin hoşa gitmeyecek bir iş veya sözünü nakletmemesidir.

Hadisin Tirmizî'deki rivayetinde, bir keresinde Efendimiz'in kendisine getirilen bir malı dağıttığı, iki kişinin de kendi arasında "Bu taksimde Allah'ın rızâsı ve âhiret hesabı Hz. Peygamber kadar dikkate alınmadı" diye söylendikleri, bu konuşmayı duyan İbn Mesut göre durumun Hz. Peygamber'e ulaştırıldığı bildirdirilmektedir. Bunun üzerine Efendimiz hem öfkelenmiş keza de üzülmüş ve "Beni kendi halime bırak" diye İbni Mesut'a çıkışmış, sonra da "Mûsâ'ya bundan daha ağırı söylendi de o sabretti" diye kendi kendisini avuntu etmiştir.

Peygamber Efendimiz'in kendisine ulaştırılmasını yasakladığı söz veya işler, düzeltilmesi istenen herhangi bir aksaklıkla ilgili olmayanlardır. Umûma ait düzeltilmesi gerekli aksaklıkların haber verilmesi bu yasağa dahil değildir. Hatta görevdir. Bu cins olaylarda da şahısların değil, olaylar ve hataların üstü kapalı bir şekilde ulaştırılması uygun olur. Zaten Efendimiz, şahsen kendisinin muttali olduğu hataları duyurur fakat o hatayı işleyenleri açıklamazdı.

Bu hadîs-i şerîflerinde ise Efendimiz, bir yöneticinin ruhî durumunu dile getirmekte, haklarında çoğu şey söylenilen kimselere karşı gönül huzuru açısından yöneticilerin bakımlı olamayacağını, halbuki onların, halkın karşısına kuytu bir şekilde çıkmalarının olduğunu ortaya koymaktadır.

Bir Takım âlimler bu hadisten, Efendimiz'in, ashâbından razı olarak dünyadan terketmek istediği, onlardan hiçbirine aleyhinde içinde bir kırgınlık bulunmamasını özlem ettiği anlamını çıkarmışlardır.

Hadisten Öğrendiklerimiz

Doğması olası bir kötülük laf konusu olmadıkça halkın işlerini yöneticilere ulaştırmak içten değildir. Şer'î ya da içtimâî bir fayda bulunması halinde halkın düşünce ve sözlerini yöneticilere ulaştırmak bu yasağın dışındadır. Peygamber Efendimiz, ashâb ve ümmetini her bakımdan faziletli davranmaya gösteri etmiştir.

Kaynak: Riyazüs Salihin, Erkam Yayınları

Kaynak: www.islamveihsan.com URL: https://www.islamveihsan.com/ashabimdan-hic-kimse-bir-digeri-hakkinda-hoslanmayacagim-bir-seyi-bana-ulastirmasin-hadisi.html