Hadisi şerifi nasıl anlamalıyız? Hadisten çıkarmamız gereken dersler nelerdir?
İbni Abbâs ve İmrân İbni Husayn radıyallahu anhüm’den söylenti edildiğine kadar, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Cenneti yakından tanıdım; orada bulunanların çoğunluğunun fakirler olduğunu gördüm. Cehennemi de yakından tanıdım; orada bulunanların çoğunluğunun da kadınlar olduğunu gördüm.” (Buhârî, Nikâh 88, Rikak l6, 5l, Bed’ü’l-halk müziği 8; Müslim, Zikr 94. Hem bk. Tirmizî, Cehennem 11)
Hadisi Şerifi Nasıl Anlamalıyız?Peygamberimiz’in cennet ve cehennemi yakından bilip tanıması, orada bulunanları görmesi olayı, bazı rivayetlerden anlaşılacağı gibi, Mi’rac gecesinde ya da bir güneş tutulması sırasında küsûf namazı kılarken, kendisinin önüne cennet ve cehennem getirilip belli olmak ya da aradaki perde kaldırılmak suretiyle gerçekleşti. Bu durumun keza mi’rac sırasında, ayrıca de küsûf namazı kılarken ayrı ayrı zamanlarda, bir kaç kere gerçekleşmiş olduğu da düşünülebilir.
Fakirlerin cennete girmesi ve sayı olarak çoğunluğu oluşturması sadece fakirlikleri sebebiyle yok,daha iyi müslüman olmaları sebebiyledir. Aksi takdirde, iyi ve güzel davranışlar ortaya koymayanların fakirlikleri sebebiyle üstünlüğü laf konusu değildir. Tıpatıp zenginlerin yalnızca zenginlikleri nedeniyle üstünlüklerinin söz konusu olmayışı gibi. Burada yoksul olanların dünyaya aşırı derecede düşkün olmayışları methedilirken, zenginlerin de dünyaya aşırı derecede doyumsuz oluşları kötülenmekte, bu şart onların cennette daha az sayıda olmalarına sebep gösterilmektedir. Çünkü, dünyadaki bir fazla kötülüğün temelinde dünya nimetlerine fazla düşkünlük vardır. Bu düşkünlük, insanın helâl ve haram konusunda hassasiyetini ya ortadan kaldırmakta ya da zayıflatmaktadır. Her iki halde kişinin cennete girmesi de zorlaşmaktadır.
Peygamber Efendimiz’in cehennemde sayıca kadınların fazla olduğunu açıklama etmesi, onların hissiyâtı ve psikolojik yapısı hesaba bulunma suretiyle, cehenneme girmelerine sebep olacak davranışlardan uzak durmaları, iyi ve hoş işler yapmalarını teşvik olarak kabul edilmiştir. Burada, cehennem ehlinin çoğunluğunu kadınların teşkil ettiği söylenirken, bazı sahih rivayetlerde de cennette bir erkek için birdenbire çok hanım olduğu açıklama edilir. Bu takdirde, cennetteki kadınların sayısı erkeklerden olur ya bir kaç kat daha artı olmalıdır. Nitekim İbni Hacer el-Askalânî, Ebû Hüreyre’nin bu hadislere dayanarak, cennette kadınların erkeklerden daha fazla olacağı hükmüne vardığını nakleder. Güya bu rivayetler aralarında bir çelişki varmış gibi görülebilir. Fakat bir grup insanın cehennemde fazla olması, cennette az olmasını gerektirmez. Bu şart, kadınlar için olduğu gibi zenginler ve fakirler için de böyledir. Yani fakirlerin cennette çok oluşu zenginlerin orada eksik olmasını, zenginlerin cehennemde fazla oluşu da fakirlerin orada az olmasını gerektirmez. Bu çeşit hadisleri, toplumda fazla belirgin kesimleri iyiliklere teşvik ve kötülüklerden sakındırma yönleriyle de değerlendirmek gerekir.
Hadisten Çıkarmamız Gereken Dersler Nelerdir? Fakirler, cennet ehlinin çoğunluğunu teşkil ederler. Yokluk, başlı başına cennete girmeye bir sebep teşkil etmez. Onları cennete götüren sâlih amelleri, iyi ve güzel davranışlarıdır. Zenginlerin mes’uliyeti daha fazla ve hesapları daha zordur. Sorumluluğunu yerine getiren ve hesabını veren herkes gibi zenginler de cennete girerler. Dinimiz dünyada aralıksız bir kazanma hırsı içinde olmayı, helâle ve harama riayet etmeksizin malı mülkü, zenginliği artırmayı özendirmez. Kadınlar kendilerini cehennemden koruyacak iyi ve güzel işler yapmaya özendirilmiş, Peygamberimiz beyanat görevini yerine getirirken, kadınların psikolojisini defalarca dikkate almıştır.Kaynak: Riyazüs Salihin, Erkam Yayınları
