Ezan okunduğu süre ne yapmalı? Cuma gününün fazileti nedir? Cuma günü ne yapılmalı? Cuma sünnetleri nelerdir? Cuma günü yapılması nasihat edilen sünnetler...
Cenâb-ı Adalet buyuruyor:
“Ey iman edenler! Cuma günü namaza çağırıldığı (ezan okunduğu) vakit, derhal Allah'ı anmaya koşun ve alış verişi bırakın. Eğer bilmiş olsanız, şüphesiz bu, sizin için daha hayırlıdır. Namaz kılınınca artık yeryüzüne dağılın ve Allah'ın lütfundan isteyin. Allah'ı fazla zikredin; umulur ancak kurtuluşa erersiniz.” (Cum’a, 9-10)
CUMA GÜNÜNÜN FAZİLETİ
Rasûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem- buyurdular:
“Üzerine güneş doğan en bahtı açık gün Cuma günüdür. Âdem o gün yaratıldı, o gün cennete konuldu ve yeniden o gün cennetten çıkarıldı.” (Müslim, Cuma 17, 18. Tirmizî, Cuma 1, 2; Nesâî, Cuma 4, 45)
CUMA GÜNÜ NE YAPILMALI?
Hz. Ali -radıyallâhu anh- Kûfe’de hutbe verirken, Allâh Rasûlü’nden -sallâllâhu aleyhi ve sellem- işittiğini bildirerek şöyle buyurmuştur:
“Cuma günü olunca şeytan erkenden çarşı ve pazara bayraklarıyla gider, insanlara bin bir engel çıkararak mânî olmaya, (en azından) onları Cuma’ya geciktirmeye çalışır. Melekler de erkenden gidip mescidin kapılarına dururlar. Gelenleri; birinci saatte gelenler, ikinci saatte gelenler diye yazarlar. Bu hâl, imam (hutbeye) çıkıncaya dek devâm eder. Birey mescidde, imamı görüp dinleyebileceği bir yere oturur, can kulağıyla dinler ve konuşmazsa, kendisine iki kat sevap vardır. Kişi uzakta kalır ve imamı dinleyemeyeceği bir yere oturur, gürültüsüz durur ve konuşmazsa bir sevap alır. Eğer, imamı görüp dinleyebileceği bir yere oturur, fakat anlamsız tavır yapar, sessiz kalmazsa, ona iki vebâl yazılır…” (Ebû Dâvûd, Salât, 209/1051)
Cuma namazına önem vererek câmiye erkenden gelen, imamı rahatça duyabileceği bir yere oturarak tefekkürle dinleyen ve huşû üzere bulunan kimseler, şüphesiz böyle olmayanlara nazaran daha kazançlı çıkacaklardır. Cuma günü yapılması nasihat edilen sünnetler şunlardır:
1- GUSÜL ABDESTİ OLMAK
Semüre’den -radıyallahu anh- rivayet edildiğine göre Resûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu:
“Her kim cuma günü abdest alırsa ne iyi eder; hele doruk abdesti alırsa, o daha iyidir.” (Ebû Dâvûd, Tahâret 128; Tirmizî, Cuma 5)
2- AROMA SÜRMEK
Ebû Abdullah Selmân’dan el-Fârisî -radıyallahu anh- rivayet edildiğine kadar, Resûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu:
“Bir kimse cuma günü gusül abdesti alır, elinden geldiği değin temizlenir, ya kendi özel kokusundan veya evinde yer alan güzel kokudan sürünür ve evinden çıkar, iki kişinin arasına girmez, sonra üzerine farz olan namazı kılar, imam hutbe okurken susup onu dinlerse, o cuma ile öbür cuma arasındaki günahları bağışlanır.” (Buhârî, Cum’a 6, 19)
3- YENİ ELBİSE GİYMEK
Ebû Saîd el-Hudrî -radıyallahu anh- şöyle dedi:
Resûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- yeni bir elbise giydiği zaman, sarık, gömlek, ridâ gibi giydiği şeyin adını anarak şöyle dua ederdi:
“Allahümme leke’l-hamdü ente kesevtenîhi, es’elüke hayrahü ve hayra mâ sunia lehü, ve eûzü bike min şerrihi ve şerri mâ sunia lehü:
“Allahım! Hamd sana mahsustur. Onu bana sen giydirdin. Senden onu şanslı kılmanı ve yapılışına yerinde kullanmanın hayrını nasip etmeni dilerim. Şerrinden ve yaratılış gayesi dıştan kullanılmasının şerrinden de sana sığınırım.” (Ebû Dâvûd, Libâs 1; Tirmizî, Libâs 28)
4- SALAVAT GETİRMEK
Evs İbni Evs’cilt -radıyallahu anh- söylenti edildiğine göre Resûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu:
“Günlerinizin en faziletlisi cuma günüdür. Bu sebeple o gün bana oldukça çok salât ü selâm getiriniz; zira sizin salât ü selâmlarınız bana sunulur.” (Ebû Dâvûd, Salât 201, Vitir 26)
5- SADAKA SAPTAMAK
Ebû Zer’den -radıyallahu anh- söylenti edildiğine göre Hz. Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur:
“Her birinizin her bir eklemi için günde bir sadaka vermesi gerekir. İşte bu sebeple her tesbih bir sadaka, her hamd bir sadaka, her tehlîl (lâ ilâhe illallah aramak) bir sadaka, her tekbîr bir sadaka, iyiliği tavsiye etmek sadaka, kötülükten sakındırmak sadakadır. Kuşluk vakti kılınan iki rekat namaz bunların yerini miktar.” (Müslim, Müsâfirîn 84, Zekât 56)
6- KABİR ZİYARETİ YERINE GETIRMEK
Resûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu:
“Kabirleri ziyarete gitmek isteyen ziyaret etsin. Çünkü kabir ziyareti bize âhireti hatırlatır.” (Tirmizî, Cenâiz 60)
7- TIRNAK KESMEK
Ebû Hüreyre‘den -radıyallahu anh- söylenti edildiğine göre Resûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu:
“Peygamberlerin sünneti (fıtrat) beştir – yoksa beş şey fıtrat gereğidir- :Sünnet almak, kasıkları tıraş etmek, tırnakları kesmek, koltuk altını temizlemek, bıyıkları kırpmak.” (Buhârî, Libâs 51, 62, 64; Müslim, Tahâret 49, 50.)
8- KEHF SÛRESİ OKUMAK
Ebü’d-Derdâ‘dan -radıyallahu anh- söylenti edildiğine tarafından, Resûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu:
“Kehf sûresi’nin başından on âyet ezberleyen kimse deccâlden korunmuş olur.” (Müslim, Müsâfirîn, 257.)
9- SELAMLAMA SAPTAMAK
Ebû Hüreyre’den -radıyallahu anh- rivayet edildiğine kadar, Resûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu:
“Müslümanın Müslüman üzerindeki hakkı beştir: Selâmı almak, hastayı gezmek, cenazeye iştirak etmek, dâvete icabet etmek, aksırana “yerhamukellah” seslenmek.” (Buhârî, Cenâiz 2; Müslim, Selâm 4)
10- CUMA NAMAZINA VAKTİNDE GİTMEK VE HUTBE DİNLEMEK
Ebû Hüreyre’den -radıyallahu anh- rivayet edildiğine göre Resûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu:
“Bir kimse dürüstçe abdest alarak cuma namazına gelir, hutbeyi ses çıkarmadan dinlerse, iki cuma arasındaki ve fazla olarak üç günlük daha günahları bağışlanır. Kim hutbe okunurken çakıl taşlarıyla oynarsa, boş ve mânasız bir meslek yapmış olur.” (Müslim, Cuma 27. Hem bk. Müslim, Cuma 26)
