Hümeze Suresi 1. ayeti ne anlatıyor? Hümeze Suresi 1. ayetinin meali, Arapçası, anlamı ve tefsiri...

Hümeze Suresi 1. Ayetinin Arapçası:

وَيْلٌ لِكُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍۙ

Hümeze Suresi 1. Ayetinin Meali (Anlamı):

İnsanları arkadan çekiştirmeyi, yüzlerine karşı da el, kaş, göz işaretleriyle alay etmeyi âdet hâline getiren her bir kişinin vay hâline!

Hümeze Suresi 1. Ayetinin Tefsiri:

Burada Cenâb-ı Hakk’ın “veyl olsun, yazıklar olsun” tehdidine müstahak bir insan tipi dikkatlere sunulur. Onun, Allah’ın kahır, gazap ve azabını celbedici son derece çirkin vasıfları gözler önüne serilir:

O, هُمَزَةٌ (hümeze) ve لُمَزَةٌ (lümeze)dir. Hümeze, “hemz” kelimesinden kazanç. Hemz; zarar vermek, dürtmek, yere araklamak demektir. Buna göre “hümeze”, insanların namus, nesep ve haysiyetiyle oynamayı, onları incitmeyi, kötüleyip kınamayı, gıybet etmeyi, asalet ve onurlarını yaralamayı âdet edinmiş koğucu kimselerdir. Lümeze ise “lemz” kelimesinden kazanç. Lemz; mızrak saplar gibi incitmek, ayıplamak, kaş göz kırparak eğlenmek niyetiyle birini diğerine göstermek gibi mânalara gelir. “Lümeze” de herkesi ayıplamayı, şuna buna ayıp ve kusur isnat ederek eğlenmeyi, kaş göz işaretleriyle birini başkalarına göstererek aşağılamayı âdet haline getiren kimselerdir.

Hâsılı “hümeze” ve “lümeze”, ister gerisinde ister yüzüne aleyhinde olsun; lüzum bedeni, gerek namusu, gerek nesebi, soyu sopuyla alakalı olsun; gerek sözle gerekse el, kaş, göz işaretleriyle olsun, duyduğunda ya da gördüğünde bir insanı üzecek, gönlünü incitecek her türlü çirkin laf, fiil ve davranışları içine almakta ve bunların hepsini yasaklamaktadır. Bu beyân, Cenâb-ı Hakk’ın kullarını ne kadar fazla sevdiğini, onlara ne kadar çok değer verdiğini ve onların haklarını, şeref ve haysiyetlerini korumaya ne kadar ehemmiyet verdiğini belirten apaçık işaretlerdir. Nitekim şu âyet-i kerîmeler, burada “hemz ve lemz” olarak hülâsa edilen mezmûm hal ve hareketleri daha açık bir şekilde açıklayıp yasaklamaktadır:

“Ey iman edenler! Bir topluluk bir diğer toplulukla alay etmesin; ola ki de o alaya aldıkları kendilerinden daha hayırlıdır. Kadınlar da diğer kadınlarla alay etmesinler; şayet o alaya aldıkları kendilerinden daha hayırlıdır. Birbirinizi ayıplamayın; birbirinizi yaralayıcı, küçük düşürücü kötü lakaplarla çağırmayın. Bir insan iman ettikten sonradan onu fâsıklığı çağrıştıran bir isimle aramak ne kötü bir davranıştır ve böyle yapıp imandan daha sonra fâsıklık damgası yemek yemek de ne kötüdür. Bu nesil davranışların ardındaki kim tevbe edip Allah’a yönelmezse, işte onlar zâlimlerin tâ kendileridir. Ey iman edenler! Zannın çoğundan sakının; çünkü zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin kuytu hallerini ve kusurlarını araştırmayın. Birbirinizin gıybetini yapmayın. Herhangi biriniz ölmüş kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? İşte bundan tiksindiniz! Allah’a gönülden saygı besleyip O’na karşısında gelmekten sakının. Şüphesiz Allah, tevbeleri oldukça çok kabul edendir, engin acıma sahibidir.” (Hucurât 49/11-12)

İnsanı böyle günahlara sevk eden sebep, mânayı değil maddeyi hoşuna gitmek, âhireti bırakıp dünyaya sarılmak, malın mülkün çokluğu ile şımarmak, geçerli bedel ölçüsü olarak sadece maddeyi kabul edip başkalarını küçük görmektir. Bu yüzdendir ancak, o hümeze ve lümeze’nin helâl haram demeden mülk biriktirdiği; cimriliğinin ve maddeye tapan bir birey olduğunun bir işareti olarak da onu tek tek saydığı belirtilir. Malına o kadar tapmaktadır oysa, Allah’ı ve ölümü unutmakta; malının aslında kendinin değil, kendisine imtihan için geçici bir süreliğine emâneten verildiğini, bir zaman daha sonra onları dünyada bırakıp gideceğini aklına getirmemekte; dolayısıyla onda Allah’ın ve muhtaçların hakları olduğunu unutmakta; aralıksız olarak “benim malım, benim mülküm” diyerek bunun kendini ölümsüz yaşatacağı gafletine düşmektedir. Halbuki gerçek, onun sandığı gibi değildir. Ölümle tüm dünya malı dünyada bırakılacak ve insan âhirette sadece yaptıklarıyla baş başa kalacaktır:

Hümeze Suresi tefsiri için tıklayınız...

Kaynak: Ömer Çelik Tefsiri

Hümeze Suresi 1. ayetinin meal karşılaştırması ve diğer ayetler için tıklayınız...

Kaynak: www.islamveihsan.com URL: https://www.islamveihsan.com/humeze-suresi-1-ayet-meali-arapca-yazilisi-anlami-ve-tefsiri.html