Boşama çeşitleri nelerdir? Bir erkek eşini nasıl boşamalıdır? Kaç değişiklik boşama vardır? Mü’min hangisini seçim etmelidir? İslam hukukuna göre boşama (talak) çeşitleri.
Evlilikler sürekli olarak devam etmek üzere yapılır. Ancak eşler uyuşamaz, kişilikleri ve dinleri zarar görmeye başlarsa boşanma zorunlu ışık halkası gelebilir. Birbirinden nefret eden, ola ki aralarına düşmanlık giren ve bir arada yaşamalarına imkân kalmayan karı - kocanın ayrılması, birlikte yaşamaya çalışmalarından daha tercihe şayan olduğunda açık sözlülük vardır.
BOŞAMA ÇEŞİTLERİ
Boşama hemencecik sonuç doğurup doğurmaması bakımından ikiye ayrılır. Ric’î ve bâin boşama. Ric’î boşama sıradan boşama açıklayan sözcükler kullanılarak bir ya da iki defa yapılan boşama türüdür. «Seni bir boşama ile boşadım» çağırmak gibi. Bâin boşama ise «Seni belirlenmiş boşama ile boşadım» sözü ile olabileceği gibi, kuvvet ifade eden sözcüklerle veya kinâyeli kelime denilen «Çık, git, bir daha dönme» veya «Babanın evine git» gibi sözcüklerle de yapılabilir. Fakat bu sözcükler diğer anlama gelebildiği için boşama niyeti de şarttır.
Ric’î boşamada koca iddet süresi içinde eşine döndüğü, başka bir deyimle eşler barıştıkları takdirde, yeni bir nikâha gerek olmaksızın evliliklerini sürdürebilirler. Ancak kullanılan bir veya iki boşama, rakam olarak eksilmiş bulunur. İddet ardına kadar dönüş olmamışsa ric’î boşama bâine dönüşür.
Bâin boşama ise evliliğe derhal son verir ve gerek iddet içinde ve gerekse iddetten sonra yeni bir nikâh olmadıkça evliliğin devam etmesine imkân bulunmaz. Öteki yandan bâin boşama üçüncü boşama özelliğinde olursa, yeni evlilik için «hülle» şarttır.
BAİN TALAK (BOŞAMA) ÇEŞİTLERİ
Şu değişiklik boşamalar bâin boşama niteliğindedir:
Kocanın cinsel birleşmeden önce boşaması, Kadının, kocasına vereceği bir layık karşılığında anlaşmalı boşanması. Buna «muhâlea» denir. Zorlama açıklayan veya kinâyeli olan sözcüklerle boşama. Bu son durumda boşama niyeti de gereklidir. Ric’î boşamanın iddet sonunda bâin boşamaya dönüşmesi. Bir defada veya öbür sözlerle üç boşama bâin boşama niteliğindedir.SÜNNETE YERINDE OLAN BOŞAMA
Sünnet üzere yapılan boşama şu iki şekilden birisi ile olmalıdır:
Koca, eşini temizlik günlerinde bir ric’î talakla boşayıp iddet sonuna kadar bekler. Buna «en güzel boşama» denir. Koca, eğer eşiyle tüm bağları koparmak istiyorsa, üç temizleme süresi içinde birer kere ric’î talakla boşar. Buna da «güzel boşama» adı verilmiştir.Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle Aile İlmihali, Erkam Yayınları
