Şafii mezhebine göre cenaze namazının şartları nelerdir?

Kılınacak cenaze namazı için şu şartlar aranır:

Cenaze müslüman olmalıdır. Gayr-ı müslim ile münafıklığı açık kişiler üze­rine cenaze namazı kılınmaz. Ayette, "Onlardan ölen hiçbirine katiyen namaz kılma, onun kabri başında da durma. Çünkü onlar, Allah ve Rasûlünü inkâr ettiler de fâsık olarak öldüler" (Tevbe sûresi, 84. ayet) Cenazeler birbirinden ayırt edilemezse, tüm cenazeleri yıkayıp namazlarını kılmak vacibtir. "Eğer müslüman ise" diye gaye edilerek her birinin namazı ayrı olarak kılınır ve namazda şöyle dua edilir: "Allâhümmağfîr lehû in kâne müslimen" İntihar eden kişi öteki cenazeler gibi yıkanır ve onun na­mazı kılınır. Cenaze, kafirlerle yapılan bir savaşta ölen şehit olmamalıdır. Kafirlerle savaş sırasında şehit olan birey Allah katında ölü olmadığından ne yıkanır ne de namazı kılınır. Şehit kan bulaşmış elbisesiyle kefenlenir. (Hanefi mezhebine tarafından şehit yıkanmaz ama cenaze namazı kılınır) Ölü temiz, yıkanmış, kefene sarılmış olmalıdır. Cenaze namazı kılacak olanların pak ve abdestli olmaları, setr-i avret üzere bulunmalar ve kıbleye yönelmeleri şarttır. Öteki namazları bozan şeyler, cenaze namazını da bozar. Cenaze, cemaatın önünde bulunmalıdır. Cemaatin üç saf halinde olması, ilk safların uzun olması müstehaptır. Cenaze namazının kılınabilmesi için ölünün bir organı bulunmalıdır. Bir patlama sonucu ölen Müslümanın bir organı bulunursa organ yıkanır ve üstüne cenaze namazı kılınır. Düşük olup ağlamaklı çocuğun hükmü büyüklerin hükmü gibidir. Canlılık emaresi göstermeyen, dört ayı doldurmamış düşüğün cenaze namazı kılınmaz. Cenaze namazı ayakta kılınmalıdır. Cenaze namazının rukû ve secdesi yoktur. Cenaze namazında imam, ce­naze erkek ise başı hizasında, kadın ise kuyruk sokumu hizasında durur. Cenazenin yere veya yüksek bir taş üstüne konulması lazımdır. İnsanların elleri veya binek üzerindeki cenaze namazını kılmak da caizdir. Cenaze namazında cemaat durum değildir. Bir birey kılarsa bile bu farz eda edilmiş olur. Kadının cenaze namazı kılması da sahihtir. Ama erkekler bulundu­ğu halde cenaze namazını sadece kadınlar kılarsa, farz eda edilmiş olmaz.

Cemaatin çoğalması için cenaze na­mazı geciktirilmez. Cenaze yakını, başkaları kıldıktan ve cenaze defnedildikten daha sonra bile olsa cenaze namazını kılabilir.

Bir arada yer alan birkaç cenaze için tek bir namaz kılmak caizdir. Gıyabi cenaze namazı kılmak yani bir başka beldede yer alan cenazenin namazını kılmak da caizdir.

Cenazeyi başka bir beldeye nakletmek mekruhtur. İmam Şafi’’ye tarafından Mekke'ye, Medine'ye veya Beyt-i Makdise yakın yerde vefat edenin cenazesini bu yerlere nakletmek caizdir.

Cenaze gömüldükten sonra bir mazeret olmaksızın cenazeyi diğer bir yere nakletmek veya diğer bir şey için kabri açmak haramdır.

Cenaze namazını kıldırmada en yakınından başlatmak üzere akrabaların cenaze namazını kıldırması seçim edilir.

Cenaze namazının, mescidin dışarıda, cenaze namazı için atama edilen yerde kılınması sünnettir. Mescitte kılınmasında ise sakınca yoktur.

Ölünün borcu varsa acele üzere ödemek ve vasiyetini yapmak sünnettir.

Kaynak: Hasan Serhat Yeter, FIKIH 1 (Şafii Mezhebi), 2017

Kaynak: www.islamveihsan.com URL: https://www.islamveihsan.com/safii-mezhebine-gore-cenaze-namazi-sartlari-nelerdir.html