Tanık ne demektir? Tanık nedir, ne anlayış gelir? Şahitlik ile ilgili misal cümleler.

Sözlükte “hazır bulunmak, haber vermek, anlayışlı olmak, gözlemek, bakmak” anlamlarındaki şehâdet kökünden türeyen tanık, fıkıh terimi olarak bir olaya ya da duruma şahit olan ya da şahitlik eden kişiyi açıklama eder. Bir kimsenin bir hukukî işleme tanık olmak üzere ağırlama edilip şahit tutulması işhâd, birinin şahitliğine başvurulması, şahitliğini eda etmek üzere çağrılması istişhâd diye adlandırılır. Bu iki terim birbirinin yerine de kullanılır. Özellikle Allah hakları konusunda (takibi şikâyete bağlı olmayan hadler gibi konularda) bir ağırlama olmaksızın şahit olmak hisbe şahitliği olarak isimlendirilir.

ŞAHİT NEDİR?

Tanık (çoğulu şühûd), şehit (çoğulu şühedâ’) ve şehâdet kelimeleri Kur’ân-ı Kerîm’de sözlük ve terim anlamıyla “şahit” ve “şahitlik” mânasında geçtiği gibi bu kökten türeyen fiil kalıpları, hem eşhâd, meşhûd ve meşhed isimleri kullanılmıştır. Kur’an’da 166 yerde geçen bu kelimelerin bir kısmında terim anlamı açıktır.

Liânla ilgili âyetlerde (en-Nûr 24/6, 8) liân yeminlerinden “şehâdât” diye söz edilmesi bazı âlimlerce burada şehadetin “yemin” anlamında kullanılmasıyla, öteki bazı âlimlerce liânın tanıklık hükmünü taşımasıyla açıklanmıştır. Hadislerde de şehadet kökünden türeyen kelimeler yaygın biçimde kullanılmış olup tanık kelimesinin terim anlamında geçtiği çoğu hadis mevcuttur.

ŞAHİTLİK İLE İLGİLİ SÖZLER

“Şahitler çağırıldıkları süre (gelmekten) kaçınmasınlar.” (Bakara sûresi, 282)

“İçinizden iki âdil kimseyi tanık tutun.” (Talak sûresi, 2)

“Yalan sözden (yalan yere şâhitlik yapmaktan) elbette kaçının!” (Hac sûresi, 30)

“Onlar yalan şâhitlik yapmazlar.” (Furkân sûresi, 72)

Ebû Bekre radıyallahu anh şöyle dedi: Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem :

- “En büyük günahı size haber vereyim mi?” buyurdu. Biz:

- Evet, yâ Resûlallah, dedik. Resûl-i Ekrem:

- “Allah'a şirk koşmak, asıl babaya itaatsizlik etmek” buyurduktan sonradan, yaslandığı yerden doğrulup oturdu ve “İyi belleyin, bundan başka kandırmak, palavracı şâhitlik yapmaktır” buyurdu. Bu son cümleyi aralıksız tekrarladı. Biz daha pozitif üzülmesini arzu etmediğimiz için “keşke sussa” diye temennide bulunduk. (Buhârî, Şehâdât 10, Edeb 6, İsti'zân 35, İstitâbe 1; Müslim, Îmân 143. Hem bk. Tirmizî, Şehâdât 3, Birr 4, Tefsîru sûre(4), 5.)

“Bir adamın camilere alıştığını görürseniz, imanlı olduğuna tanıklık ediniz.” (Hazret-i Mevlânâ)

Kaynak: www.islamveihsan.com URL: https://www.islamveihsan.com/sahit-ne-demek.html