“Allah size anne-babaya itaatsizlik etmeyi, verilmesi gerekeni vermeyip almaya hakkı olmayan şeyi istemeyi ve kız çocuklarını diri diri toprağa gömmeyi haram kılmıştır” hadisini nasıl anlamalıyız?Ebû Îsâ Mugîre İbni Şu’be radıyallahu anh’den söylenti edildiğine tarafından Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Allah Teâlâ size anne-babaya itaatsizlik etmeyi, verilmesi gerekeni vermeyip almaya hakkı olmayan şeyi istemeyi ve kız çocuklarını diri diri toprağa gömmeyi haram kılmıştır.” (Buhârî, İstikrâz 19, Edeb 6, Zekât 53; Müslim, Akdıye 10-14) Hadisi Nasıl Anlamalıyız? Resûl-i Ekrem Efendimiz bu hadis-i şerifte haram olan üç meseleden laf etmiştir. Acilen haram olan üç meseleyi açıklayalım. ALLAH ANALARA İTAATSİZLİK ETMEYİ HARAM KILDI “Asıl babaya itaatsizlik” Allah Teâlâ’nın haram kıldığı üç şeyden biridir. Sözle veya davranışla esas ya da babayı üzmek, gönüllerini acıtmak dinimizde büyük günahlardan biri sayılmıştır. Bir Takım hadislerde kıyamet gününde Allah Teâlâ’nın esas ve babasına itaatsizlik eden kimselerin yüzlerine bakmayacağı belirtilmiştir. (Nesâî, Zekât 69) Anne ya da baba dinin emirlerine uymaması için evlâdına zorlama yapıyorsa, bu konudaki sözleri kuşkusuz dinlenmez. Hadisteki açıklama “Allah Teâlâ size analara itaatsizlik etmeyi haram kıldı” biçiminde olmakla beraber, bundan annelerle birlikte babaların da kastedildiği bellidir. Ebeveyne hürmet ve itaatten laf edilen bazı hadislerde yalnızca babanın adı geçer. Burada özellikle annelerin zikredilmesi, bazı hayırsız evlatların onların aşırı sevgi ve şefkatini kötüye kullanması nedeniyle olmalıdır. üstelik anneler bünye itibariyle babalardan daha zayıftır. Ne eyvah fakat bu şart bir takım saygısız çocukları onlara aleyhinde daha küstahça davranmaya sevk etmektedir. HAKKI OLMAYANI İSTEME “Verilmesi gerekeni vermeyip almaya hakkı olmayan şeyi isteme” ifadesinin mânasını Ahmed İbni Hanbel’e sormuşlar, o da “elindeki malı Allah rızası için yoksullara vermemek, buna karşılık elini uzatıp başkalarından arzu etmek” anlamına geldiğini söylemiştir. Bu açıklama borcunu vermemek, buna karşılık başkalarından borç istemek anlamına da gelir. Hadîs-i şerîf cimriliği ve ihtiyacı olmadığı hâlde dilenmeyi yasaklamaktadır. Özet Olarak açıkça belirtmek icabında, parasını bir yerlere vermesi gerektiği hâlde vermemeyi, almaya hakkı olmayan şeyi de istemeyi Allah Teâlâ haram kılmıştır. “KIZ ÇOCUKLARINI DİRİ DİRİ GÖMME” ADETİ “Kız çocuklarını diri diri toprağa gömme” âdeti, Câhiliye devri dediğimiz İslâm öncesi Arap toplumunda yaygındı. Kızları geçim sıkıntısını bahâne ederek ya da ileride fena yola düşer de beni topluma aleyhinde utandırır diyerek ortadan kaldırırlardı. Bazan doğumu yakında olacak olan bir kadın çöle gitgide artarak bir çukurda doğum yapar, çocuk erkek olursa alıp getirir, kız olursa çukura gömüverirdi. Bazıları da kız çocuğu azıcık büyüyünce gezdirme bahânesiyle onu alıp çöle götürür, bir kuyuya itip gelirdi. (Geniş veri için bk. M. Yaşar Kandemir, Örneklerle İslâm Ahlâkı, s. 63-67) Kur’ân-ı Kerîm’in muhtelif âyetlerinde bu çirkin âdete bağlantı edilmekte, kızı dünyaya gelen Arab’ın üzüntüsü tanımlama edilmektedir. Bu âyetlerden biri şöyledir: “Onlardan birine bir kızının dünyaya geldiği müjdelendiği süre yüzü kızarır, hiddetinden köpürür. Kendisine verilen fena müjde yüzünden halktan gizlenmeye çalışır. Kız çocuğunu utana utana tutsun mu? Yahut toprağa mı gömsün diye düşünür durur. Onlar ne kötü hüküm veriyorlar.” (Nahl sûresi, 58-59) Kaynak: Riyazüs Salihin, Erkam Yayınları Kaynak: www.islamveihsan.com URL: https://www.islamveihsan.com/anne-babaya-itaatsizlik-etmek-verilmesi-gerekeni-vermeyip-almaya-hakki-olmayan-seyi-istemek-ve-kiz-cocuklarini-diri-diri-topraga-gommek-haramdir-hadisi.html