Bir Takım yörelerde evlenecek kızın babası mehir dışarıda damat adayından başlık parası adı ile bir meblağ almakta ve bunu kendi mülküne katmaktadır. Böyle bir para alması caiz midir?İmam Ebû Hanîfe’ye göre, kadın için mehrin açık havada kız babasına bir meblağın verilmesi caiz değildir. 1917 tarihli Osmanlı Yasal Aile kararnamesi 89 ve 90. maddelerde bu şöyle kanunlaşmıştır: «Mehir, evlenmiş olan kadının hakkı olup, onunla çeyiz yapmaya zorlanamaz. Bir kızı evlendirmek ya da teslim etmek için esas-baba ya da hısımlarının kocadan akçe veya diğer bir eşya almaları memnudur.» Yalnız İmam Ahmed b. Hanbel, baba için mehir yanına başka bir meblağ alma hakkını tanımış ve Mısır’dan Medyen yöresine dışarı giden Hz. Musa’nın orada Hz. Şuayb’ın kızıyla evlenmek için sekiz yıl çobanlık yapmasını kanıt olarak göstermiştir.1 BAŞLIK PARASI EDINMEK CAİZ MİDİR? Fakat şunu da belirtelim fakat bir kızla evlenebilmek için böyle bir başlık parası saptamak zorunda kalan için sakınca bulunmaz. Başlık parası veren bakımından bu bir «cebri bağış» niteliğinde bir tasarruf olur. Alan bakımından ise, serbest bir insan satılamayacağı için bir çeşitlilik rüşvet sayılır ve caiz olmaz. Osmanlı Devleti uygulamasında başlık ve sanki fuzulî harcamalara önlemek için Tanzimattan sonra «İzdivaç ve Tenâkuh Maddesi Hakkında Tenbihâtı Hâvî İlânnâme” çıkarılmıştır2 Hatta Şâfilere göre, kızı evlendirecek velinin adaletli olması gerektiği için, başlık parası isteyen veli bu niteliğini kaybeder ve evlendirme hakkı daha sonraki veliye geçer. sonuç olarak kız vermelerde yalnız mehir konusu dobra dobra pazarlık konusu yapılmalı, bunun miktarı ve teslim zamanı belirlenmelidir. Baba başkaca bir para talep etmemelidir. Ancak kız ve erkek tarafı kurulacak yuva için alınacak eşya, mobilya, halı, beyaz eşya gibi gerekli şeyler konusunda anlaşma yapabilir. Kimin neleri alacağı laf kesme sırasında ya da sonra belirlenebilir. aynı zamanda konut eşyaşı nafaka kapsamına girdiği için erkek tarafı kız tarafını çeyiz yapmaya veya evin bazı eşyasını almaya zorlayamaz. Oysa kız tarafı kendiliğinden bunu yaparsa, onların aldığı eşya kızlarının mülkü olur. Peşin alınan mehirle satın alınacak eşya da kadına ait bulunur. Dipnotlar: 1. bk. Kasas, 28/27. 2. bk. Hüseyin Hatemi, Hukuk ve Ahlâka Anomali Kavramı ve Sonuçları, İstanbul 1976, s. 270; Düstur, I, tertip, s. 736-741. Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle Aile İlmihali, Erkam Yayınları Kaynak: www.islamveihsan.com URL: https://www.islamveihsan.com/baslik-parasi-dinimize-uygun-mudur.html