Bayram gecelerinde yapılması öğüt edilen dua ve ibadetler nelerdir? Ramazan ve Kurban Bayramı geceleri hangi ibadetler yapılır? Bayram gecesinin önemi ve fazileti nedir?İslam'da gece, günden önce geldiği için bayram geceleri Arefe gününden sonraki gecedir. Yani başka bir deyişle bayram gününden önceki gecedir. Bu kutsal geceleri ganimet bilmeli ve istifade etmeye gayeret etmelidir. Bayram Gecelerinin Fazileti Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem- Efendimiz buyurur: “Ramazan bayramı gecesini ve Kurban Bayramı gecesini sevâbını Allah’tan umarrak ihya edenin kalbi, kalblerin öldüğü gündde ölmez.” (İbn Mâce, Sıyam, 68) Bayram gecelerinde bu ve yarı ibadetler yapılabilir: 1- NAMAZ KILMAK Bayram geceleri kaza namazı ve beyhude namaz kılınması nasihat olunmuştur. Mü’minlerin annesi Ümmü Habîbe Remle Binti Ebû Süfyân radıyallahu anhümâ, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’i şöyle buyururken dinledim, dedi: “Müslüman bir kimse, farzların dışında nâfile olarak her gün Allah rızası için on iki rek`beygir namaz kılarsa, Allah Teâlâ ona cennette bir köşk yapar” veya “Ona cennette bir köşk yapılır.” (Müslim, Müsâfirîn 103) Kaza namazı ve diğer tüm namazların kılınışları için tıklayınız… 2- KUR’AN-I KERİM OKUMAK Allah dostları mübarek gün ve gecelerde oldukça çok Kur’ân-ı Kerîm okunmasını nasihat buyurmuşlardır. İbn-i Mesut‘tan (r.a.) söylenti edildiğine kadar, Peygamber Efendimiz şöyle buyurdu: “Kim Kur’ân-ı Kerîm’den bir harf okursa, onun için bir iyilik sevabı vardır. Her bir iyiliğin karşılığı da on sevaptır. Ben, elif lâm mîm bir harftir demiyorum; bilâkis elif bir harftir, lâm bir harftir, mîm de bir harftir.” (Tirmizî, Fezâilü’l-Kur’ân 16) İbn-i Abbas’tan (r.a.) söylenti edildiğine kadar, Resûlullah şöyle buyurdu: “Kalbinde Kur’an’dan bir miktar bulunmayan kimse mahvolmuş konut gibidir.” (Tirmizî, Fazâilü’l-Kur’ân 18) Kur’ân-ı Kerim okumanın fazileti ile ilgili hadisler için tıklayınız... 3- DUA ETMEK Rasûlullâh -sallâllâhu aleyhi ve sellem- Efendimiz, her fırsatta dua etmemizi istemiş, dualarımıza meleklerin "âmin" dediğini müjdelemişlerdir. Dualarımızda Allah'tan uğurlu ve hoş şeyler istediğimizi tavsiye etmişlerdir: “Kendinize hayırdan diğer bir şeyle dua etmeyin. Çünkü melekler dualarınıza âmin derler” buyurmuşlardır. (Müslim, Cenâiz 7) Ayet-i kerîmede buyrulur: “(Ey Resûlüm!) De ama: Sizin dua ve niyâzlarınız olmazsa, Rabbim size ne diye bedel versin?” (el-Furkân, 77) Kur’ân’da geçen dualar için tıklayınız… Hadislerde geçen dualar için tıklayınız.... 4- SADAKA DEVRETMEK Asr-ı saâdette bayrama, infakla, ikramla, sadakayla hazırlanılır; bayram, Allah için yapılan fedâkârlıklarla karşılanırdı. Gerçek bayram, Hakk’ın bizden râzı olmasıdır. Bunun içindir ancak, bilhassa o mutluluk günlerinde babasız, kimsesiz, yoksul ve muhtaçları sevindirelim oysa, ilâhî rahmet ve acınacak şey tecellîlerinden nasîb alabilelim. Zîrâ: “Sizler yeryüzündekilere merhamet edin ama, gökyüzündekiler de size merhamet etsin.” buyrulmuştur. (Ebû Dâvûd, Edeb, 58) Allah yolunda infakta bulunup sadaka vermenin kişiyi o kadar çok risk ve belâlardan muhâfaza edeceği, buna ilâveten sadaka sahibini muhabbetullâh’a nâil eyleyeceği unutulmamalıdır. Mübarek gün ve geceler sadaka vermeye en hoş vesilelerdir. Zira ayet-i kerimede şöyle buyrulmuştur: “Allah yolunda infâk edin! Kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye atmayın. bundan başka ihsanda bulunun. Zira Allah, muhsinleri (iyilikte bulunan, işini güzel yapan ve ihsan şuuru ile yaşayanları) sever.” (el-Bakara, 195) Peygamber Efendimiz zengin-yoksul her mü’küçük infâka özendirme eder, bir hurmadan diğer bir şeyi olmayan için mü’min şöyle buyururdu: “Yarım hurmayla da olsa cehennem ateşinden korunun, onu da bulamazsanız hoş ve hoş bir laf ile korunun.” (Buhârî, Edeb, 34) Sadaka nedir? Sadaka ile ilgili ayet ve hadisler için tıklayınız! 5- TEVBE İSTİĞFAR ETMEK Bayram gecelerinde günahlarımız için oldukça çok tövbe istiğfar etmeliyiz. Tevbe, Hakk’a dönüş demektir. Hakk’ı unutan veya O’ndan gafil olan bir kulun, girdiği hatalı yolun farkına varıp yüzünü ve gönlünü Rabbine yöneltmesi ve affını dilemesidir. Böyle bir kulun kalbi büyük bir nedâmetle, için için yanar ve ılık gözyaşlarıyla Rabbine gönlünü açar. İşte bu yanış ve pişmanlık “tevbe”dir. Gerisinde affetme arzu etmek için kalplerden taşan niyazlar da “istiğfar”dır. Ilk Önce peygamberler edinmek üzere bütün velîler, sâlihler ve sâdıklar; darlıkta ve bollukta, kederde ve sevinçte dâimâ Cenâb-ı Hakk’a ilticâ etmişler ve O’na niyâz hâlinde bulunmuşlardır. İbn-i Ömer (r.a.) şöyle der: “Biz, Resûlullah Efendimiz’in bir mecliste yüz kez: «Allah’ım! Beni bağışla ve tevbemi kabul buyur! Çünkü Sen tevbeleri fazla kabûl eden ve fazla acınacak şey edensin.» dediğini saymıştık.” (Ebû Dâvûd, Vitir, 26/1516; Tirmizî, Deavât, 38/3434) Allah’a yöneliş ve kalbin ulvî bir seviye kazanmasında mühim bir yeri olan istiğfar, mânevî kirlerden temizlenmenin de en mühim vâsıtasıdır. Makbûl bir tevbe, kul ile Rab arasındaki engelleri ve perdeleri kaldırır, Allah Teâlâ’nın sevgisine mazhar eder. Nitekim Cenâb-ı Adalet şöyle buyurmaktadır: “Kuşkusuz Allah, çok tevbe eden ve çok temizlenenleri sever.” (el-Bakara, 222) Tevbe ve istiğfar nedir? için tıklayınız… Seyyidü’l-İstiğfâr duası için tıklayınız… 6- HAMD ETMEK VE ŞÜKÜR HALİNDE BULUNMAK Bayram gecelerde Allah’a bolca hamd etmeli ve şükür halinde bulunmalıyız. Ayet-i kerimede: “Sonsuz ve defalarca diri olan Allah’a güvenip dayan. Onu hamd ile tesbih et.” (Furkân, 58) buyrulmaktadır. Resûl-i Ekrem Efendimiz şöyle buyurmuşlardır: “Meşrû işlere Allah’a hamd ile başlanmazsa hayır ve bereketi kesilir.” (İbn-i Mâce, Nikâh, 19; Ebû Dâvud, Edeb, 18) “Şükür, imanın yarısıdır…” (Süyûtî, el-Câmiu’s-Sağîr, I, 107) “Allah’a hamdetmek şükrün başıdır. Allah’a hamdetmeyen bir kul O’na şükür etmemiştir.” (Suyûtî, el-Câmiu’s-Sağir, no: 3835) Hamd ve şükretmenin fazileti için tıklayınız! 7- ALLAH’I ÇOKÇA ZİKRETMEK Mübarek gün ve gecelerde Allah’ı zikretmeye daha fazla tartı verilmelidir. Ayet-i kerimelerde şöyle buyrulur: “Kendi kendine, yalvararak ve ürpererek, yüksek olmayan bir sesle, sabah-akşam Rabbini an. Gâfillerden olma!” (el- A’raf, 205) “Rabbinin ismini zikret ve bütün varlığınla O’na yönel.” (el-Müzzemmil, 8) “…Allah’ı zikretmek, elbette en büyük ibadettir…” (el-Ankebût, 45) Peygamber Efendimiz de şöyle buyurur: “Allah’ı sevmenin alâmeti, Allah Teâlâ’yı zikretmeyi sevmektir.” (Suyûtî, el-Camiu’s-Sağîr, II, 52) Hazret-i Peygamber, Arefe Günü’nde en ziyâde şöyle zikrederlerdi. Bizler de bu zikri arefe gününden başlayarak bayram geceleri de yapabiliriz. "La ilahe illellahü vahdehü la şerike leh, Lehül mülkü ve lehül hamdü biyedihil hâyrû vehüve alâ külli şey’in kadîr." “Allah’tan başka ilâh yoktur, yalnız O vardır ve hiçbir şerîki yoktur. Mülk O’nundur ve hamd de O’na mahsustur. Bütün hayırlar O’nun elindedir ve O her şeye kâdirdir.” Zikrin çeşitleri için tıklayınız… 8- SALAT Ü SELAM GETİRMEK Resûlullah Efendimiz’e salavat getirmeyi Allah Teala emretmiştir. Keza hadis-i şeriflerde salavat getirenin bütün sıkıntılarının giderileceği, günahlarının bağışlanacağı bildirilmiştir. Nitekim ayet-i kerîmede şöyle buyrulur: “şüphesiz ki Allah ve melekleri, Peygamber’e bolca salât ederler. Ey müminler! Siz de O’na salavat getirin ve tam bir teslimiyetle selâm verin!” (el-Ahzâb, 56) Übey bin Kab (r.a.) diyor ama: “Hazret-i Peygamber’e: «– Ya Resûlallah! Ben sana fazla salavat-ı şerîfe getiriyorum. Acaba bunu ne değin yapmam gerekir?» diye sordum. «– Dilediğin kadar yap.» buyurdu. «– Dualarımın dörtte birini salavat-ı şerîfeye ayırsam uygun olur mu?» diye sordum. «– Dilediğin kadarını ayır. Fakat daha artı yaparsan senin için uğurlu olur.» buyurdu. «– Öyleyse duamın yarısını salavat-ı şerîfeye ayırayım.» dedim. «– Dilediğin değin yap. Ama daha pozitif yaparsan senin için bahtı açık olur.» buyurdu. Ben yeniden: «– Şu hâlde üçte ikisi yeter mi?» diye sordum. «– İstediğin değin. Lakin artırırsan senin için iyi olur.» buyurdu. «– Öyleyse duaya ayırdığım zamanın hepsinde sana salavat-ı şerîfe getirsem nasıl olur?» deyince: «– O takdirde Allah tüm sıkıntılarını giderir ve günahlarını bağışlar.» buyurdu.” (Tirmizî, Kıyâmet, 23) Salavat nasıl getirilir? (Tıklayınız…) Peygamberimize Selam Nasıl Verilir? (Tıklayınız...) 9- BAYRAMA HAZIRLANMALIDIR İslamda geceler günden önden önce geldiği için bayrama bayram gecelerini ihya ederek başlanmalı ve sonrasında da şu şekilde hazırlıklar yapılabilir: 1- Bayram günlerinde pak ve hoş elbiseler giyilmeli. 2- Bayram namazına gitmeden önce gusül abdesti alınmalı. 3- Dişler fırçalanmalı, ağzımız pak kokmalı. 4- Hoş kokular sürünmeli. 5- Tebessüm Eden olunmalı. 6- Namazdan önce Ramazan bayramında hurma vb. tatlı bir şey yenilmesi. 7- Kurban bayramında ise ilk olarak kurban etinden yenilmesi. 8- Namaza mümkünse yürüye yürüye gidilmeli. 9- Namazdan dönüşte başka bir yol kullanılmalı. 10- Oldukça Çok sadaka dağıtılmalı. 11- Ramazan bayramında Fitreler namazdan önce verilmeli. 12- Namaza sırası gelmişken tekbir getirilmesi (menduptur). 13- Kurban bayramında farz namazlardan daha sonra teşrik tekbiri getirilmesi. (Hanefîlere kadar vâcip, Hanbelî ve Şâfiîlere göre sünnet, Mâlikilere göre ise menduptur) 14- Kurban bayramında Hanefî ve Hanbelîlere tarafından arefe günü sabahleyin namazından bayramın dördüncü günü ikindi namazına değin yirmi üç zaman, Mâlikilere kadar ise bayramın birinci günü öğle namazından dördüncü günü sabahtan namazına dek on beş vakit tekbir getirilir. (Şâfiîlerde bu iki manzara de bulunmakla birlikte gerçekte daha fazla birincil görüş benimsenmiştir.) 15- Bayram günlerinde İslâmî ölçüler içinde eğlenilmesi ve bir takım oyunların oynanması câizdir. Kaynak: www.islamveihsan.com URL: https://www.islamveihsan.com/bayram-geceleri-yapilacak-dua-ve-ibadetler.html