Bir kadın; içki, kumar, zina gibi alışkanlıkları olan ve farzları yerine getirmeyen kocasına karşı nasıl davranmalıdır? Bir erkek de içki ve kumarı olan, örtünmeğe lüzum duymayan karısına aleyhinde ne gibi önlemlere başvurabilir?İslâm evlenecek mü’min erkekle kadında uyarı edilmesi gereken nitelikleri belirlemiştir. Önce iki tarafın da mü’min olması gerekir. Tekrar erkek mü’min edinmek şartıyla kadının ehl-i kitaptan olması da mümkün ve caizdir. EVLENİLECEK KADINDA ARANAN ÖZELLİKLER Hadiste kadında aranan nitelikler şöyle belirlenmiştir: «Kadın dört şey için nikâh edilir: Malı, soyu, güzelliği ve dini. Sen dindar olanını seç fakat, elin bereket bulsun.» 1 Ahlâk güzelliği ve dindarlık erkekte de aranır. Evlilikten önce bu konuda gösterilecek titizlik sonradan çıkabilecek anlaşmazlıklara büyük ölçüde engel olur. Sözünü ettiğimiz niteliklere uyarı edilmemesi veya erkeğin veya kadının daha sonra durumunu değiştirmesi sonucunda haramları işlemeye başlaması halinde diğer eşin ona durmadan irşad ve uyarı görevi başlar. Erkeğin haramları varsa bayan dille uyarır ve tepkisini belirlenmiş eder. Eşlerden birisinin dine ait belli emir ve yasakları inkâr etmesi veya bunları küçümsemesi durumunda İslâm’ın sınırları dışına çıkmış olacağı için evliliğin devamına imkân kalmaz. Ancak îman yenileme sonunda yeni bir nikâhla evlilik sürdürülebilir. Diğer yana karı veya koca İslâm’a inandığı halde kendisini haramlardan koruyamıyorsa günahkâr mü’min sayılır. Bu takdirde böyle bir eşle evlilik hayatı sürdürülebilir. Eksikleri olan benzeyen iyi insanlarla ve hoş bir sosyal çevre ile ilişki içinde olur ve yardımsever dinî eserleri okumaya çalışırsa kendisini tekrar tekrar ıslah etmesi mümkündür. Bu yüzden önceki eksiklerden dolayı onu boşamak gerekmez.2 Öteki yandan evin içinde kadının kötü yaşayışı çocuklara geçmeye ve onların ahlâkını da bozmaya başlar, onları İslâm terbiyesinden uzaklaştırırsa, çocukların kurtulması için böyle bir kadından uzaklaşmak daha uygun olur. KADIN EVLİLİK AKDİ SIRASINDA BOŞAMA YETKİSİ ALABİLİR Bayan, çocukların, babalarının fena fiîl ve davranışlarından etkilenmemesi için gerekli tedbirleri almaya çalışır. Kocasının zulme varan davranışları olursa kadının her zaman İslâm mahkemesine başvurma hakkı bulunur. Evliliğin yürümeyeceği kanaatinde olursa hakeme başvurma aracılığıyla veya bir bedel karşılığında (muhâlea aracılığıyla) evliliği sona erdirmeye çalışır. Ancak bu gibi durumlarda kadının haksızlığa uğramaması için daha evvelden izdivaç esnasında erkekten boşama yetkisi (tefvîz-i talak) alması yerinde olur. Bu Nedenle kadın da zorunlu gördüğü süre evliliğe son verme yetkisini elde etmiş bulunur. Dipnotlar: 1. Buhârî, Nikâh, 15; Ebû Dâvûd, Nikâh, 2; Nesâî, Nikâh, 13. 2. el-Fetâvâ’l-Hindiyye, V, 372. Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle Aile İlmihali, Erkam Yayınları Kaynak: www.islamveihsan.com URL: https://www.islamveihsan.com/islami-yasamayan-esten-ayrilmak-caiz-midir.html