Tırnak yeme alışkanlığının bilhassa çocuklarda çok sık görülen bir tutum olduğunu söyleyen Klinik Psikolog Aylin İpek Timur, "Baskıcı aile ortamında gelişen kişilerde, bu tip davranışlar daha pozitif görülüyor. Şiddet, beceriksiz alaka ve sevgi ortamı, dikkatsizlik ve istismar çocuklarda anksiyete, depresyon ve tavır bozukluklarının gelişmesine sebep oluyor. Çocuklar için çivi yeme davranışı psikolojik etkilenmenin bir ifadesi olarak görülebilir" dedi.

Aile içi olumsuzluklar, dışlanma, akran zorbalığı, sınav stresi gibi sosyal etmenlerinin bu herif psikolojik belirtilere niçin olacağını belirten Timur, hangi faktörlerin çivi yeme davranışına yol açtığını anlayışlı olmak aileler için nedenleri bulma ve düzeltebilmede yardımcı olabileceğini söyledi.

Çocuk, ergen ve yetişkinlerde, çoğunlukla farkında olmadan candan bir dürtü ile tırnak yeme davranışının yapıldığını belirten Timur, Bunun sonucunda tırnakların kanaması, ellerde sızlama, kötü görünüme yol açtığı için kişi fena hissedip, pişmanlık veya suçluluk duyguları hissetse de yeniden hissi olarak zorlandığı bir anda aynı davranışı göstermektedir. Bu bazen kurtulması zor görünen bir kısır döngüye benzemektedir diye konuştu.

En büyük etken baskıcı aile yapısı 

Otoriter, baskıcı aile ortamında bu müşteri davranışların daha pozitif görüldüğünü aktaran Klinik Psk. İpek Timur, Aile içi iletişim sorunları, şiddet, yetkisiz ilgi ve sevgi ortamı, çocuğun sürekli azarlanması, dikkatsizlik, istismar, çocuğun güven verici bir ortamda bulunmaması, ebeveynlerde boşanma gibi nedenlerle çocukta vesvese, bezginlik, öfke davranışları yoğun olarak yaşanır. Bunun sonucunda çocuklarda anksiyete, bunalım ve davranış bozukluklarının gelişmesine sebep olur. Depresyon belirtilerini yetişkinlerden farklı biçimde bildiren çocuklar için tırnak yeme davranışı psikolojik etkilenmenin bir ifadesi olarak görülebilir.  Örneğin; oluşan özgüven sorunu ve vesvese aleyhinde çocuk tırnak yeme davranışı ile kendini rahatlatmanın bir yolunu bulmuş olabilir. Bunu bebeklikte parmak emerek kendini avutan bir bebeğin davranışının devamı olarak da düşünebilirsiniz. Buna ek olarak bahsi geçen durumların hiçbiri olmadan da yalnızca evde tırnak yeme davranışı olan bir modelin bulunması da çocuklarda çivi yeme davranışının bir sebebi olabilmektedir ifadelerini kullandı.

3-4 yaş çocuklarında tırnak yeme davranışı karışında ebeveynlerin kaygılandıkları ama en etkili müdahalenin hiçbir şey yapmamak olduğunu söyleyen Timur, Evet kulağa ilginç gelmekte ve Nasıl yani bırakalım da yemeye devam mı etsin? Alışılmışlık haline mi gelsin? düşüncesini uyandırabilecek bir dilekçe gibi gözükebilse de bu yaş grubu çocuklarında ikaz etmek, yaptığı davranışı ona ayrım ettirmek, yapmamasını söylemek davranışın daha sık yapılmasına niçin olmakta ve beraberinde kaygı ve suçluluk duygusunu getirmektedir. Bu yaş grubunda ebeveynler aile içinde yolunda gitmeyen durumları belirleyerek niçin olmuş olabilecek faktörleri düzeltmeye yönelmelidirler ve çocuklarına dolaylı yoldan yardım etmelilerdir. Daha büyük yaş grubu çocuklarda ve ergenlerde ise artık çivi yeme davranışı ve sonuçlarının daha haberdar bir gelişim seviyesinde olan çocuklarla ve ergenlerle ayrıca davranışsal ayrıca bilişsel müdahaleler ile destek edilebilmektedir dedi.

Çivi yeme alışkanlığını bırakmanın yolları

Klinik Psk. İpek Timur çocuklarda ve ergenlerde çivi yeme davranışını bırakmalarına yardımcı olmak için yapılabilecekleri şöyle sıraladı:

Ailelerin çocuğun davranışı yüzünden hala bebek gibi tırnak yiyorsun, ellerin ne dek çirkin gözüküyor gibi incitici cümlelerle onları damgalamamaları, utanç ve suçluluğa yol açmamaları, bunu istemsiz ve farkında olan olmadan yapıyor olduklarını unutmamalarıdır. Bu davranışı bir durum olarak ele alıp, olumsuz sonuçların ne olduğu, çocuk ile yaşamda zorlandığı alanların ne olduğu, hangi olumsuz duyguları yoğun yaşadığı konuşulmalı, konut ve okul ortamında kendisini zorlayan faktörlerin ne olduğu belirlenmeli ve bu etkilerin ortadan kaldırılmasında birlikte hareket edilmelidir.

Çocuğun çivi yiyerek sahiden psikolojik olarak zorlandığını gösterdiği akıldan çıkarılmamalıdır. Devamında okul ve öteki çevresinde düzenlemeler yapıp kendisine bu konuda uyarılar yapılmaması, utandırılmaması lazım.

Tırnak yeme isteği geldiğinde dikkatini başka yöne çevirme, bu isteği sonraya erteleme, isteği yoklama edebildiğini görmesini sağlanmalıdır.

Ellerinin haftalık olarak fotoğrafını çekip gelişimi ve görünümdeki düzelmeyi görmesini sağlanmalı ve kutlanmalıdır.

Tırnakları kısa tutma, el bakımını öğretme, tırnakları kremleyerek aralıksız yumuşak kalmalarını sağlama kız çocuklarında kolay manikür uygulamalarına karşın araçlar alınmalıdır.

Tırnak yediğini ayrım etmeyen çocuklarda aile bireyleri ve hoca aralarında hatırlatıcı bir anahtar sözcük tespit ve tırnak yediğinde onun fark etmesine yardım edilmelidir.

Çivi yemenin sadece bir davranışsal alışılmışlık olduğu ve değişebileceği vurgusu yapılmalıdır.

Temelde çocuğun özgüven ve psikolojik iyi oluşu desteklenmelidir.

Okul öncesi eğitim çocuğa güven ve kabul ortamını sağlamanın yanı sıra bu davranışın pekişmemesi için öğretmenin kendi tutumu ve derslik içi çocuklar arası etkileşimlerin niteliği konusunda iyi birer gözlemci olmaları, dinç ortamın oluşumu ve sürmesine uyarı etmeleri önemlidir.

Uyum ve tavır sorunları ile ilgili aile eğitimleri düzenlenmesi, ailelerin bu konuda farkındalıklarının artırılması ve onlara yardım verilmesi ağırlık kazanmaktadır.

 

Kaynak: www.milliyet.com.tr URL: http://www.milliyet.com.tr/pembenar/cocuklarda-ve-ergenlerde-tirnak-yeme-aliskanligini-birakmanin-yollari-6410552