Sözcü Gazetesi'nden Erdoğan Süzer'in haberine tarafından iktidar adeta her gün gelişen gıda fiyatlarını marketlerde yaptığı etiket denetimleriyle durdurmaya çalışıyor. Müfettişler market market dolaşıp etiket denetleme ediyor. Oysa gıdadaki zamların belli başlı nedeni olan girdi fiyatlarındaki mucizevi artışlara hâlâ tedavi üretilemedi. Tarımsal üretimin en önemli girdileri aralarında bulunan gübreye geçen yıldan bu yana yüzde 230'lara varan oranlarda heybetli zamlar geldi. Ekim yapmaktan gözü korkan çiftçi şimdi kara kara düşünüyor.
ZAM ÜZERINE ZAM
Çiftçinin tarımsal üretimde kullandığı en kayda değer girdiler aralarında yer alan amonyum sülfat gübrenin tonu geçen yıl haziran ayında 940 liraydı. Bugün benzer gübre 3 bin 100 liradan satılıyor. Yükselme oranı yüzde 230. DAP gübresi benzer dönemde yüzde 206 zamla 2 bin 250 liradan 6 bin 900 liraya, üre gübresi bin 800 liradan 5 bin 500 liraya, 20-20 taban gübresi bin 680 liradan 4 bin 300 liraya fırladı.
Bu zamlardan sonra, zaten ateş pahasına dönen çiftçinin imal maliyeti içinden çıkılmaz bir hal aldı. Mesela, 100 dönüme geçen sene buğday eken bir çiftlik sahibi tarlasında kullanacağı gübreye sıradan olarak yaklaşık 12 bin lira para ödemişti. Bu sene aynı buğdayı 100 dönüme ekerse asgari 35 bin ila 40 bin lira civarında gübre parası ödemek zorunda kalacak. Çiftçinin sadece gübre maliyeti çoktan 3 kattan artı arttı. Ancak ürününü sattığında eline 3 kattan pozitif para geçmeyecek. Bundan Başka tohum, ilaç, akaryakıt gibi diğer girdilere gelen yüklü zamlar bu maliyete dahil değil.
DEVLET İTHAL EDİP ÇİFTÇİYE DAĞITSIN
Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Umut Dürüst, fiyatı yüksek gübrenin tarımsal üretimi vurmaması için ithalat önerisi getirdi. Içten, “Gübreyi devlet doğrudan kendisi ithal edip Tarım Kredi Kooperatifleri üzerinden çiftçilere dağıtabilir. Bunu yaparken de mesela 6 bin 900 liralık gübre sübvansiyonla çiftçiye 3 bin, 4 bin liraya verilebilir. Aksi halde tarımsal üretimde büyük kayıp yaşayabiliriz” dedi.
Çiftçi ekse bir dert ekmese bambaşka bir tasa
Bu zamlardan daha sonra çiftçi tarlasını takım ekmemeyi düşünür ışık halkası geldi. Imalatçı ekerse zarar etmekten, ekmezse açlıktan korkuyor. Çiftçi tarlasını ekerse ya gübreyi alışılagelmiş kullanıp tüm zararı göze alacak ya da maliyeti devirmek için daha az gübre kullanma yoluna gidecek. Gübreyi az kullanırsa verim yüzde 50'ye varan oranda azalacak. Bu da çiftçinin eline daha eksik ürün, daha eksik para geçmesi aramak. Kuraklık sonrası şu anda de pahalı gübre yüzünden verim düşerse markette, manavda, pazarda gıda bulmak zorlaşacak.
Tezgaha düşen eksik miktardaki mahsul de ateş pahası satılacak.
Hükümet ise gıda ithalatına daha da hız verip tekrar diğer ülkelerin çiftçilerini desteklemiş olacak.
