Türkiye Gazetesi'nden Kaan Zenginli'nin haberine tarafından son haftalarda dövizdeki yükselişle birlikte zam furyası yaşanıyor. Oysa önceden üretilmiş ve depolarda var olan ürünler üzerinden büyük spekülasyon yaşanıyor.
Gıda toptancıları, marketlerin “zam beklentisi” üzerine raflara mahsul koymadıklarını ve stokçuluk yaptığını iddia ediyor.
Samsun’da etkinlik belirten bir toptancı esnafı, kendilerinin fabrikadan yüzde 7,5 kâr ile marketlere ürün sattıklarını belirterek “Bizler sürekli piyasaya mülk veriyoruz. Fakat marketler ve hatta bakkallar bile verdiğimiz ürünleri raflarına koymuyor. Mesela bir hafta sonradan yeni zam öngörerek, depolarında ürünleri stokluyor. Yaklaşık Olarak yüzde 60 kâr ile satmak yapılıyor. Bu, kabul edilebilir bir marj yok” dedi.
Dövizin artışını fırsat bilenlerin bu yöntem ile fiyatları el birliğiyle artırdıklarını açıklayan toptancılar “Piyasada döviz hassasiyeti fazla yüksek. Artık herkes her şeyin fiyatına bakıyor. Üretici veya esnaf da bunu fırsat mahsus, ürünlerine istedikleri zammı rahatlıkla yapıyor. Bu kavrama piyasayı tepetaklak etmiş durumda” ifadelerini kullandı.
STOK YAPMAK SUÇTUR
Bakanlık denetimlerinin raf fiyatları üzerinden yapıldığını söyleyen toptancı esnafı “Bir önceki ay ile mevcut günün fiyatları kıyaslanıyor. Hâlbuki girişi fatura fiyatlarına bakılmalı. Aradaki uçurum fark, o zaman görülecektir. Marketçilerin bazısı iyi niyetli yok. Bir ürüne azami ne değin zam gelebilir? Yüzde 30 diyelim. Bu da bugünden yarına olacak bir meslek değil. Ama yüzde 60 zam, fırsatçılıktır. Bunu her ay düzenli şekilde yapıyorlar. Yaşanan durum enflasyonu da tetikliyor. Özellikle atıştırmalık grupta bu daha çok yaşanıyor. Bisküvi, kek, çikolata, cips gibi ürünlerin fiyatlarına bir bakın, her ay düzenli zam geliyor. Zam ve yüksek kâr bir tarafa, stok yerine getirmek suçtur. Büyük depoları olan zincirler, mahsul stoklamayı rahatlıkla yapabiliyor. Zaten bu atıştırmalık grupta son tüketim tarih aralığı yüksek. Malın bozulma ihtimali de değil” biçiminde konuşuyor.
İSTEDİĞİ FİYATI KOYUYOR
Toptancılardan meydana çıkan ürünün kâr marjının belli olduğunu da açıklayan esnaf, şunları söylüyor: "Bizim rakamlar sabit, yüzde 10’u geçmez. Fakat özgür piyasa diye isteyen istediği fiyatı üzerine koyuyor. Bu, ticari ahlaka uymayan bir koşul. ‘Nasıl olsa dolar artıyor’ düşüncesiyle fırsatçılık yapılıyor. Yakın zamanda 21 bin liralık fatura kestik. O marketin, bizden aldığı ürünü yalnızca 1 hafta bekletip, yüzde 30 kâr ile satışa çıkardığını gördük. Bu sebeple denetimler kesinlikle giriş faturaları ile raf fiyatları arasındaki farka bakılarak yapılmalı..."
