Sedd-i zerai ne demektir? Sedd-i zerai nedir, bu usulü hangi mezhep benimsemiştir?Sedd-i zerai; Şer‘lahza sakıncalı sonuçlara götürmesi belirlenmiş veya şiddetle muhtemel olduğunda mubah fiillerin yasaklanması anlamında fıkıh usulü terimidir. Bilhassa Mâlikî usulünde edille-i şer‘iyyeden biridir. SEDD-i ZERÂİ NEDİR? Sözlükte “kapatmak, engellemek” anlamındaki sedd ile “vesile, sebep, araç” anlamındaki zerî‘anın çoğulu zerâi‘den oluşan ve “yolların kapatılması, vasıtaların engellenmesi” mânasına gelen sedd-i zerâi‘ veya sedd-i zerîa (seddü’z-zerâi‘ / seddü’z-zerîa) fıkıh usulü terimi olarak, kendi başına mubah olan bir fiilin şer‘lahza sakıncalı bir sonuca götüreceğinden muhakkak olunması ya da bunun kuvvetle muhtemel bulunması nedeniyle yasaklanmasını ifade eder. Kur’ân-ı Kerîm’de ve hadislerde aynı kökten gelen kelimeler yer almakla birlikte (M. F. Abdülbâkī, el-Muʿcem, “ẕrʿ” md.; Wensinck, el-Muʿcem, “ẕrʿ” md.) zerîa ve zerâi‘ geçmez. Fıkıhta zerîa kavramının kapsamını belirlerken bunun geniş ve bakımlı anlamdaki kullanımlarını birbirinden ayırdetmek gerekir. Geniş anlamıyla zerîa -araç ya da sonucun hükmü ve bu hükümlerin belirlenme şekli ne olursa olsun- “bir fiilin bir sonuca vasıta olması” demektir. Fıkıh usulünde bilinen yollarla dinen yapılmamasının istendiği belirlenen fiiller cüz’î kötülükler içermesi yanında sonuçta dinin korumayı hedeflediği temel değerleri korkutma, yani küllî nitelikte mefsedetlere (kötülük) vasıta olma konumunda bulunduğundan tüm dinî yasaklar geniş anlamıyla sedd-i zerâi‘ düşüncesinin kapsamı içindedir. Meselâ alkol içme dinen yasaklanmıştır ve bu fiilin, kişinin olağan halk müziği gibi davranabilme yetisini -geçici de olsa- negatif yönde etkileme ve sağlığına hasar verme gibi cüz’î nitelikte bir takım kötülükler içerdiği bilinmektedir; fakat bu bununla birlikte dinin temel değerlerinden olan aklın korunması ilkesini ihlâl etmeye, dolayısıyla kişi ve toplum için önemli olumsuzlukların meydana gelmesine araç olmaktadır. Bu durumun muâmelât alanındaki örnekleri aralarında adam öldürme yasağı örnek verilebilir. Bu fiil, içerdiği belirtilmiş kötülükler yanına dinin esas değerlerinden olan canın korunması ilkesinin de ihlâline yol açmaktadır. Dinen kaçınılması öğüt edilen fiillerin de (mekruh) haram derecesinde olmamakla birlikte birtakım kötülükler içermesi yanında dinin genel amaçlarını ihlâl anlamında olumsuz sonuçlara vasıta oldukları göz önünde bulundurulmalıdır. Kaynak: DİA SEDD-İ ZERAİ NEDİR? Kaynak: www.islamveihsan.com URL: https://www.islamveihsan.com/sedd-i-zerai-ne-demek.html