Hadisi şerifi nasıl anlamalıyız? Hadisten çıkarmamız gereken dersler nelerdir?Yezîd İbni Hayyân şöyle dedi: Birgün Husayn İbni Sebre ve Amr İbni Müslim ile beraber Zeyd İbni Erkam’ın evine gittik. Yanına oturduğumuzda Husayn İbni Sebre dedi ancak: - Zeyd! Sen öyle fazla lutfa nâil olmuş bir kimsesin. Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’i gördün, sözünü dinledin, onunla birlikte savaşlara katıldın ve peşinde namaz kıldın. Doğrusu büyük saâdete erdin, Zeyd! Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’den duyduklarını bize de anlat! Bunun üzerine Zeyd şunları söyledi: - Yiğenim! Vallahi fazla yaşlandım. Aradan çok zaman geçti. Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’den duyup öğrendiklerimin bir kısmını unuttum. Bu sebeple size anlattıklarımı öğrenin. Anlatmadıklarım hususunda da beni zorlamayın. Zeyd sözlerine devamla dedi ki: Birgün Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem, Mekke ile Medine arasındaki Hum suyu başında ayağa kalkarak bize bir hitabe yaptı. Allah’a hamd ü senâdan sonradan bize tavsiye verdi. Sonradan da şöyle buyurdu: - “Ey millet! Ben de bir insanım. Yakında Rabbimin elçisi bana da gelecek ve ben onun dâvetine uyup gideceğim. Size iki önemli şey bırakıyorum. Biri, insanı doğruya götüren bir rehber ve nur olan Allah’ın Kitâbı Kur’an’dır. Ona yapışın ve sıkıca sarılın!” Peygamber aleyhisselâm Kur’an’a sarılma ve ona bağlanma konusunda tavsiyelerde bulundu. Sonradan sözüne şöyle devam etti: “Size üstelik Ehl-i beyt’imi bırakıyorum. Allah’dan korkun da Ehl-i beyt’ime saygılı davranın! Allah’dan korkun ve Ehl-i beyt’ime saygılı davranın!.” Husayn İbni Sebre: - Zeyd! Peygamber’in Ehl-i beyt’i kimdir? Hanımları da Ehl-i beyt’inden değil midir? diye sorunca Zeyd dedi oysa: - Hanımları da Ehl-i beyt’indendir. Lakin onun belli başlı Ehl-i beyt’i, kendisinden sonra da sadaka almaları haram olanlardır. Husayn: - Sadaka almaları haram olanlar kimlerdir? diye sordu. Zeyd: - Ali’nin ailesi, Akîl’in ailesi, Ca`fer’in ailesi ve Abbas’ın ailesidir, dedi. Husayn: - Bunların hepsine sadaka elde etmek haram mıdır? diye sorunca Zeyd İbni Erkam: - Evet, cevabını verdi. Müslim, Fezâilü’s-sahâbe 36 Bir diğer rivayete tarafından Resûl-i Ekrem şöyle buyurdu: - “Size iki önemli şey bırakıyorum. Bunlardan biri Allah’ın Kitâb’ıdır. O Allah’ın ipidir. Ona yapışan içten yolu bulur. Onu bırakan da yolunu sapıtır.” (Müslim, Fezâilü’s-sahâbe 37) Zeyd İbni Erkam Kimdir? Medineli bir yetimdi. Onu Abdullah İbni Revâha hazretleri himâyesine alıp büyüttü. Uhud Gazvesi’ne katılmak isteyen Üsâme ve Abdullah İbni Ömer gibi çocuklardan biri de Zeyd’di. Resûl-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem onları minik bulduğu için savaşa katılmalarına izin vermedi. Hicretin sekizinci yılında yapılan Mûte Savaşı’na Abdullah İbni Revâha’nın terkisine binerek gitti. Daha sonraları Resûlullah Efendimiz’le birlikte on yedi gazvede bulundu. Zeyd İbni Erkam’dan laf edip de onun hayatındaki şu önemli sahneyi anlatmamak olmaz: Kerbelâ’da Hz. Hüseyin şehid edilip kesik başı Kûfe ve Basra vâlisi Ubeydullah İbni Ziyâd’ın önüne getirildiği zaman Zeyd İbni Erkam da orada bulunuyordu. İbni Ziyâd elindeki deynekle Hz. Hüseyin’in ön dişlerine vurmaya başlayınca Zeyd dayanamadı: - Çek şu deyneğini! Ben o dişleri Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in öptüğünü gözlerimle gördüm, dedi ve bu zulüm aleyhinde hıçkıra hıçkıra ağlamaya başladı. Vâli İbni Ziyâd onun bu sözlerine kızdı: - Eğer yaşını başını almış bir ihtiyar olmasaydın boynunu vururdum, diye çıkıştı. Zeyd İbni Erkam böyle gürültülere pabuç bırakacak adam değildi. O haksızlık karşısında susmanın dilsiz şeytanlık olduğunu Resûlullah’dan öğrenmiş bir insandı. Kalkıp bu arada oradakilere şöyle haykırdı: - Ey Araplar! Siz bundan sonradan birer kölesiniz. Siz Fâtıma’nın oğlunu şehid ettiniz, (vali İbni Ziyâd’ı kastederek) Mercâne’nin oğlunu da kendinize dikte ve hâkim yaptınız. Halbuki o sizin hayırlılarınızı öldürmüş, kötülerinizi de kendisine kul yerine getirmek istemiştir. Siz bu zillete razı oldunuz. Zillete razı olan kahrolsun!.. Peygamber Efendimiz’den doksan hadis rivayet etmiş olan Zeyd İbni Erkam bu yürekler yakan Kerbelâ hâdisesinden beş sene sonradan 66 (685) yılında Kûfe’de vefat etti. Allah ondan razı olsun. Bu hadîs-i şerîfi Zeyd İbni Erkam’dan söylenti eden Yezîd İbni Hayyân, ise Kûfeli muhaddis bir tâbiîdir. Hadisi Nasıl Anlamalıyız? Resûl-i Ekrem Efendimiz Vedâ Haccı’ndan Medine’ye dönerken, Hum suyu başında ashâbına va`z ve tavsiye etti. Konuşmasının bir uygun onlara, ömrü tamamlanınca bütün insanlar gibi kendisinin de dünyaya vedâ edip gideceğini ve Allah Teâlâ’nın huzuruna varacağını söyledi. Konuşmasına şöyle devam etti: “Size iki önemli şey bırakıyorum. Biri, insanı doğruya götüren bir rehber ve nur olan Allah’ın Kitâbı Kur’lahza’dır. Ona yapışın ve sıkıca sarılın!”. Burada Peygamber Efendimiz, Kur’ân-ı Kerîm gibi bir rehberden mahrum olan insanlığın, karanlıklar içinde bocalayıp duran ve nereye gideceğini bilemeyen zavallı bir kalabalıktan ibaret olduğunu belirtiyor. Allah Teâlâ’nın bu kuru kalabalığa acıdığını ve gidecekleri yolu parlatmak için onlara bir ışık kaynağı olan Kur’ân-ı Kerîm’i gönderdiğini, onun aydınlığını izleyenlerin, varılması gereken hedefe kolaylıkla varacaklarını hatırlatıyor. Bir diğer rivayete tarafından, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem Kur’ân-ı Kerîm’den bahsederken: “O Allah’ın ipidir. Ona yapışan doğru yolu bulur. Onu bırakan da yolunu sapıtır” (Müslim, Fezâilü’s-sahâbe 37) buyurmuştur. Demekki doğru yolu bulmak ve hedefe gelmek için Kur’lahza’a sıkıca sarılmak gerekir. Ona sımsıkı sarılanlar, yâni hayatlarını ona ve onun prensiplerine kadar proğramlayanlar güçlenirler; ilerlemeye ve yükselmeye devam ederler. Onu ellerinden bırakanlar veya Kur’an ipine tutunduklarını sanıp ellerini gevşetenler, ileri gitmek bir yandan, yerlerinde bile saymaz, uçurumdan aşağı hızla yuvarlanırlar. İlâhî emânete sahip çıkmamanın cezasını pek acı şekilde öderler. Resûlullah Efendimiz ashâbına ikinci bir emanetinden bahisle şöyle buyuruyor: “Size diğer taraftan Ehl-i beyt’imi bırakıyorum. Allah’dan korkun da Ehl-i beyt’ime saygılı davranın. Allah’dan korkun ve Ehl-i beyt’ime saygılı davranın.” Hadisin bir takım rivayetlerine göre Hz. Peygamber Ehl-i beyt’e hürmet edilmesine dair tavsiyesini üç kez tekrarlamıştır. Konut halkı anlamına gelen Ehl-i beyt kimlerdir? Ehl-i beyt’in kimlerden meydana geldiği âlimler aralarında, özellikle sünnîlerle şiîler aralarında uzun tartışmalara yol açmıştır. Ehl-i beyt’in kim olduğunu yalnızca en güvenilir hadîs-i şerîflere bakarak belirlemeye çalışalım: Yukarıdaki Hadis-i şerif, Ehl-i beyt konusundaki en sağlam hadislerden biridir. Bu hadiste Zeyd İbni Erkam’a: - Peygamber’in Ehl-i beyt’i kimdir? Hanımları da Ehl-i beyt’inden değil midir? diye sorulduğunu, onun da: - Evet, hanımları da Ehl-i beyt’indendir. Ama onun belli başlı Ehl-i beyt’i, kendisinden sonradan da sadaka almaları haram olan Ali, Akîl, Ca`fer ve Abbâs’ın aileleleridir dediğini gördük. Demekki Hz. Peygamber’in hanımları onun ehl-i beytindendir. Resûl-i Ekrem Efendimiz’in hanımlarının onun ehl-i beyt’inden olduğunu şu hadîs-i şerîf de açıkca göstermektedir: Efendimiz Zeyneb Binti Cahş vâlidemizle evlendiği gün, Hz. Âişe’den açmak üzere hanımlarının odalarını birer birer dolaştı ve: - “Allah’ın selâmı ve rahmeti üzerinize olsun, Ehl-i beyt!” diye selâm verip hatırlarını sordu. Herbir hanımı: - Allah’ın selâmı ve rahmeti senin de üzerine olsun. Eşini nasıl buldun? Allah kutsal etsin, diye onu tebrik ettiler (Buhârî, Tefsîru sûre (33) 8). Bu ve sözde hadisleri bir yana koyan şiîler, Ehl-i beyt’in Hz. Ali, Hz. Fâtıma ve oğulları Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin ile onların nesillerinden gelen kimseler olduğunu ileri sürerler. Dayanakları da şu hadistir: Bir sabahtan Peygamber aleyhisselâm siyah yünden üretilmiş nakışlı bir örtüye (abaya) bürünüp evden çıktı. Yanında sırasıyla Hz. Hasan, Hz. Hüseyin, Hz. Fâtıma ve Hz. Ali geldiler. Hepsini de örtünün içine aldıktan sonra Ahzâb sûresinin 33. âyetini okudu: “Ey Ehl-i beyt! Allah Teâlâ sizden günahı onarmak ve sizi terte-miz yapmak istiyor” (Müslim, Fezâilü’s-sahâbe 61). Sahîh-i Müslim’de bulunan bu hadis de sahihtir. Yalnızca bu hadise sarılıp Ehl-i beyt’in Ehl-i abâ da denilen Hz. Peygamber ile bu dört kişiden ibaret olduğunu anlatmak ve güvenilir öteki hadislere değer vermemek nasıl içten olabilir? Mâdemki yukarıdan beri zikrettiğimiz hadislerin tümü de sağlam ve sahih hadislerdir; şu hâlde bu rivayetlerin hepsini bir arada dikkate almak ve Resûl-i Ekrem Efendimiz’in Ehl-i beyt’inin: Bütün hanımları, Kızı Hz. Fâtıma, Torunları Hz. Hasan ve Hüseyin ile Amcası Hz. Abbas ve amcazâdeleri Hz. Ali, Akîl ve Ca`fer’in ailelerinden ibaret olduğunu kabul etmek gerekir. Ehl-i beyt, bu ümmete Peygamber emanetidir. Onları hoşlanmak, saymak, sevilip sayılmalarını tedarik etmek her mü’minin görevidir. Peygamber Efendimiz’e ve onun yakınlarına sadaka almanın ve sadaka edilmiş bir şeyi yemenin niçin yasaklandığını 300 nolu hadîs-i şerîfte görmüştük. Efendimiz sadakayı malın mânevî kiri saydığı için onu hem kendisi yememiş, hem de soyundan gelenlerin yemesini dürüst bulmamıştır. Soyuna sadakayı haram kılarken Resûl-i Ekrem Efendimiz’in birinci plânda düşündüğü husus şu olmalıdır: Kendisi ölüm ettikten sonradan ümmeti onun soyuna büyük değer verecek ve onların ellerini sıcak sudan soğuk suya vurmalarını istemeyecekti. Olur Ya onlardan bazıları Hz. Peygamber’in soyundan gelmiş olmayı kötüye kullanacak, halkın sırtından geçinmek isteyecekti. Âyet-i kerîmede belirtildiği üzere tüm peygamberler ümmetlerinden maddî çıkar beklememişler, mükâfatlarını Allah’dan umduklarını söylemişlerdir. Hayatı her tarafında halktan avantaj ummayan, tam tersine elinde avucunda ne varsa insanlara dağıtan Resûl-i Ekrem Efendimiz, soyundan gelenlere sadakayı menetmek suretiyle, onların Peygamber yakını olmayı kötüye kullanmalarına imkân vermemiştir. Bu hadisi 713 numarayla her yerde okuyacağız. Hadisten Çıkarmamız Gereken Dersler Nelerdir? Peygamber aleyhisselâm bize iki emânet bırakmıştır. Bunlardan biri Kur’ân-ı Kerîm’dir. Yaşadığımız sürece onu kendimize rehber edineceğiz. Buyruklarına uyup yasaklarından uzakta duracağız. Kur’lahza’a sarılan müslümanlar yükselmeye devam eder. Kur’an’a yerinde yaşamayanlar perişan bir yaşam sürerler. Peygamberimiz’in bıraktığı ikinci emânet, onun Ehl-i beyt’idir. Eh-l-i beyt’i Peygamberimiz’in hâtırası diye daima sevip sayacağız. Ehl-i beyt’ten olanlar, hiç kimseden sadaka kabul etmezler. Kaynak: Riyazüs Salihin, Erkam Yayınları Kaynak: www.islamveihsan.com URL: https://www.islamveihsan.com/size-bir-de-ehl-i-beytimi-birakiyorum-hadisi.html