Türkiye'de Tahmini Medya ve Reklam Yatırımları Raporu'na kadar, 2020 yılında toplam medya yatırımları 13 milyar 976 milyon TL olarak gerçekleşti. Yine bu dönemde toplam reklam ve medya yatırımlarının tutarı, 17 milyar 469 milyon TL oldu. İlgili rapor, Reklamcılar Derneği (RD), Reklamverenler Derneği (RVD), İnteraktif Reklamcılık Derneği (IAB TR), Açıkhava Reklamcıları Vakfı (ARVAK), Ulusal Radyo Yayıncıları Derneği (URYAD) ve Mobil Mecralar Araştırma Pazarlama ve Reklamcılık Derneği (MMA) namına egemen danışmanlık şirketi Deloitte tarafından hazırlandı.

Türkiye'de dijital reklam yatırımları, birincil 6 ayda 3 milyar 479 milyon TL olarak açıklanmıştı. 2020 yılında reklam yatırımlarını en çok artıran sektörler; perakende, afiyet-medikal ve ev temizlik ürünleri oldu.

Televizyonun büyüme oranı yüzde 23 oldu

Türkiye'de pandemi döneminde evde geçirilen zamanın artması ile toplam televizyon izleme süreleri 2020'nin 2. çeyreğinde önemli yükseliş gösterdi. Bu etki azalsa da yılın son çeyreğinde tekrar kapanmaların etkisiyle her tarafta hissedilir seviyelere çıktı.

Bilhassa geçtiğimiz yılın mart-mayıs döneminde haber kanalların izlenmesi daha seri artarken, bu kanallarda canlı yayınlarda reklam yatırımları tartma kazandı. Kısıtlamalar nedeniyle program çekimlerinin iptali, çoğu asıl kanalda bitmiş yayınları gerekli kıldı. Bu şart, kanalları olumsuz etkilerken prodüksiyonlarına devam edebilen kanalların performansta önemli şekilde ayrışmasına sebep oldu. Bütün spor müsabakalarının iptali ya da ertelenmesi spor kanallarının da izlenilirliğini negatif etkiledi.

Televizyonda süre kullanımı bir önceki yıla göre yüzde 11 arttı

TV yatırımları yılın birincil yarısında da büyümeyi başardı. Haziran ayı itibariyle kısmen normale dönüş ile birincil yarıdan ertelenen talep, yılın 2. yarısında talebin dönemsel normallerinin fazla üzerinde seyretmesine sebep oldu, bu durum sene ardına kadar da devam etti. Televizyonda süre kullanımı bir önceki yıla tarafından yüzde 11 artarak 2020 yılında toplam 341.726.163 saniyeye ulaştı. 2019'un Nisan ayında 4 saat 34 dakika olan birey bazlı ortalama TV izleme süresi, 2020'nin Nisan ayında ise yüzde 32 oranında büyüyerek 6 saat olarak gerçekleşti. Televizyon izleme davranışlarında yaşanan olumlu değişim, reklam yatırımlarına olumlu yansıdı.

Dijital mecralarda yüzde 39 yükselme ile birlikte toplam 7 milyar 528 milyon TL'lik yatırım gerçekleştirildi

2019 yılı ile karşılaştırıldığında 2020 yılında dijital mecralarda yüzde 39 artma ile birlikte, toplam 7 milyar 528 milyon TL'lik yatırım gerçekleştirildi.

2020 yılında dijital medya yatırımları içerisinde arama bazlı mecraların pazar payı yüzde 38, gösterim bazlı mecraların payı yüzde 35 ve videoların ise yüzde 20 olarak gerçekleşti. 2020'de arama bazlı reklam yatırımları, bir önceki yıla kadar yüzde 37 oranında artarak, 2 milyar 849 milyon TL oldu. Tekrar 2020 yılında gösterim bazlı reklam yatırımları bir önceki yıla oranla yüzde 32 artarak 2 milyar 649 milyon TL, video bazlı yatırımlar da 2019'a kadar yüzde 61'lik artışla 1 milyon 541 milyon TL olarak gerçekleşti.

Dijital içerik tüketimi arttı

Geçtiğimiz yılın mart ayında başlayan pandemi döneminde eve kapanma ve uzak alıştırma uygulamaları nedeniyle evde geçirilen zamanının arttığı, buna tabi olarak dijital içerik tüketimin de yükseldiği gözlemlendi. Haziran ayından itibaren açılma gerçekleşse de Ekim ayından daha sonra kapanmanın geri gelmesi ile pandeminin ilk evresindekine aynı alıcı davranışları ve mecra tüketimi görüldü. Buna ast olarak dijital, bütün sene içinde en yoğun kullanılan mecra oldu.

Pandemi döneminde salgın ile ilgili içten bilgiye varmak amacıyla başlıca akıntı mecraların bilhassa haber kanalları ve gazetelerin internet sitelerinin ziyaretçi sayılarında büyüme gözlemlendi. Olağanın dışarıda, uzun bir vakit evde kapalı kalmanın etkisi ile sosyal medyada geçirilen zaman ve içerik tüketim, internet üzerinden oyun oynama, video izleme ve müzik dinleme süreleri uzadı. Dijital platformlar üzerinden film ve dizi yayını yapan platformların aboneliklerinde, dijital radyo ve podcast dinleme alışkanlığında da yükselme gözlemlendi. Açık Havada geçen sürenin sınırlanması ve karşılıklı alanlarda bulunmaktan kaçınılması sebebiyle tüketiciler ihtiyaçlarını karşılamak için e-ticarete yöneldi. Daha önce bu yöntemle alışveriş yapmayan birçok yeni alıcı kazanıldı.

Sesli ve görüntülü mülâkat uygulamalarının kullanıcı sayılarında büyüme

Uzak çalışma yöntemi ile birlikte internet üzerinden sesli ve görüntülü mülâkat olanağı sunan uygulamaların kullanıcı sayısında önemli artışlar yaşandı. Bu dönemde markalar, tüketicilerine erişmek, menfaat yaratmak, hissi tahvil belirlemek ve etkileşime geçirmek için yoğun olarak dijital mecra ve dijital çözümleri tercih etti. Buna ast olarak bu yöndeki yatırımlarını artırdılar. sosyal medya platformları üzerinden yapılan canlı yayın, etkinlik ve etkileşime yönelik markalı iletişimlerde, influencer meslek birliklerinde çoğaltma gözlemlendi.

Tüketicilerin e-ticareti seçim etmesi ile markaların bu platformlarda görünür olmak için oluşturacağı yatırımlar da ağırlık kazandı. Öteki yana, e-ticaret markaları yaptıkları reklam yatırımları ile önemli reklamverenler haline geldi. 2020, tüm dünyada tüketici davranış ve davranışlarında büyük değişimlerin, dijital dönüşümde büyük sıçramaların yaşandığı bir sene oldu. Reklam yatırımları ve online mecranın büyümesinde dijital dünyanın alıcı göre zaman ve mekandan bağımsız erişilebilir olması, geniş ekosistemi, erişim-etkileşim gücünün yüksek olması ve kullanım zenginliği büyük katkı sağladı.

Mobil platformlar yüzde 70 büyüdü

2020 yılında dijital medya yatırımları içerisinde en fazla artma mobil platformlarda gerçekleşti. Geçtiğimiz sene mobil platformların dijital medya yatırımları içerisindeki payı yüzde 70, bu platformlara yapılan yatırım ise 5 milyar 261 milyon TL olarak gerçekleşti.

Türkiye'de Tahmini Medya ve Reklam Yatırımları 2020 Yılı Raporu kapsamında mobil platformlarda; arama motoru, gösterim bazlı, video ve influencer marketing reklam formatlarının ön plana çıktığı gözlendi. Data Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) verilerine göre, 2020 yıllık birincil üç çeyrek zarfında mobil abone sayısı 82,3 milyona çıktı. Bu dönemde, mobil yaygınlık oranı yüzde 99,6 seviyesine; geniş bant internet abone sayısı ise mobil dahilinde 65 milyona ulaştı.

Açık hava şirketlerinin cirolarının 2021 yılında 2019 seviyesine dönmesi bekleniyor

Ocak, Şubat aylarında hareketli bir performans yaşayan açık hava yatırımları mart ortalarından nisan-mayıs ardına kadar pandemi nedeniyle önemli bir düşüş yaşadı. Olumlu beklentilerle başlayan haziran-eylül dönemi ise, yaz sebebiyle beklenen ivmeyi göstermedi. Ekim-kasım aylarında biriken potansiyelin harekete geçmesine karşın, aralık ayında hafta sonu yasaklarının her tarafta gelmesi sektörü bir kere daha negatif etkiledi ve düzelmeye başlayan ciroların beklenen düzeye gelmesini engelledi. Açık hava şirketlerinin cirolarında ağıţanan gerilemenin 2021 yılında en azından 2019 seviyesine dönmesi bekleniyor.

Basın yatırımları toplamda bir önceki yıla kadar yüzde 28 düştü

Basın yatırımları toplamda bir önceki yıla kadar yüzde 28 düşerek, yüzde 3 pazar payı ile dördüncü sıradaki yerini korudu. Pandemi döneminde sınırlamalar sebebiyle okuyucuya ulaşma zorlukları, süratli değişen gündemin dijital mecralardan takibi, düşen tiraj/erişimi ve dolayısıyla reklam kullanımında önemli daralma getirdi. Aynı şekilde dergiler, ya basılamamış, ya dağıtılamamış veya dijital baskı ile okuyucusuna ulaşmak yolunu seçmiştir. Kapanan ulusal gazeteler, artık basılmayan bölge ekleri ile yazılmış basının verimlilik arayışı içerisinde olduğu gözlemlenmektedir.

Gazetelerin etkisini ve önemini sadece tiraj ile değerlendirmek doğru olmayacaktır. Gazeteler içerik üretmekte, bu içeriği kağıt ve dijital ortamda okuyucuya ulaştırmaya devam ediyor. Tiraj düşüşüne rağmen gazeteler dijitalde kendi internet sayfaları üzerinden geniş bir erişim sağlıyor. Kağıda alaka azalmasına rağmen üretilen içerik çeşitli mecralarda tüketilmekte ve medya yatırımları açısından çeşitlenerek kullanılmaya devam ediyor.

3 ay açık kalan sinema mecrası için medya yatırımları 28 milyon TL

Sinema, bütün dünyada olduğu gibi medya yatırımları açısından en fazla etkilenen mecra olarak gözlemlendi. Sinema salonlarının uzun süreli kapatılıp yılın sonuna doğru çeşitli kısıtlamalarla açılması küresel ve yerli film üreticilerini oldukça mağdur durumda bırakırken, 2020 yılında yaklaşık 3 ay açık kalan sinema mecrası için medya yatırımları 28 milyon TL olarak raporlandı.

2020 yılında radyo yatırımları yüzde 10 gerilemeyle 295 milyon TL olarak gerçekleşti

2020 yılında radyo yatırımları yüzde 10 gerilemeyle 295 milyon TL olarak gerçekleşti. Radyonun bu dönem toplam medya yatırımlarındaki payı yüzde 2 oldu. 2020 yılında birincil 3 ay radyolar açısından iyi başlamıştı; fakat salgın sonrası kapanma kararı ile birlikte bir takım markalar, trafik değil diye reklam kampanyalarını iptal ettiler. Haziran ayındaki kısmı açılma da radyolara gereken desteği veremedi. Ama ekim, kasım ayları radyolar için yüzde yüz doluluk ve yılı azıcık olsun toparlayıcı bir performans sağladı. Geçtiğimiz aralık ayı ortasındaki tam kapanma kararı radyoları olumsuz yönde etkiledi.

Yapılan tüm incelemeler radyonun en fazla evde dinlendiğini saptama etmesine karşın, Türkiye'de “radyo trafikte dinlenir” algısı sebebiyle radyolar, kapanmalardan en fazla etkilenen mecralar arasında yer alıyor. Bütün bunlara karşın, 2020'nin ilk 6 ayında yüzde 17 olan küçülen radyo yatırımları, son 2,5 aylık performans ile yılı yüzde 10 daralma ile kapadı.

Radyoların bu yılın birincil 3 aydaki reklam doluluk oranlarının umut verici olduğu; ama radyo reklam fiyatlarındaki nedeyse sıfır olan artışın, en büyük sorunların başında geldiği ifade ediliyor. Bu konuda radyoların bu yıl içerisinde müşterek hareket ederek daha çok sayıda reklamı ve hak ettiği fiyatları elde etmeye çalışacakları, bu nedenle de 2021'nin radyoların toparlanma ve yenilenme yılı olacağı sektör yetkilileri tarafından dile getiriliyor.

Reklam yatırımlarında gıda sektörü birincil sırada

Sektörel bazda bakıldığında ise, 2020 yılında reklam yatırımları en büyük sektörler sırası ile gıda, perakende ve kozmetik-bireysel bakım sektörleri oldu. 2020 yılında reklam yatırımları en fazla gelişen sektör ise perakende sektörü oldu. Bunu sırasıyla sağlık-medikal, konut temizleme ürünleri ve şirketleri izledi.

Türkiye, dijital medya yatırımları ve geleneksel yatırımlar oranı açısından ise 38 pazar içerisinde 12. sırada

öte taraftan, Türkiye'de Tahmini Medya ve Reklam Yatırımları 2020 Yılı Sonu Raporu'na tarafından dünyada medya yatırımları tahminen yüzde 7,4 küçülme ile 573 milyar dolar olacağı yönünde. Sektörün, 2021 yılı büyüme tahmini ise 605 milyar dolar. 2020 yılında, toplam medya yatırımlarının yüzde 52'si dijital mecralara yapılırken, dijital mecrayı yüzde 28 ile televizyon mecrası peşine düşüp takip etti.

Yıllık medya yatırım büyüklüğü, 1 milyar doların üzerinde olan 38 ülkedeki toplam yatırım hacmi, 610 milyar dolara ulaştı. Bu sayı, dünya genelindeki toplam yatırımların takriben yüzde 95'ini temsil ediyor. Bu 38 ülkedeki medya yatırımları, bir önceki yılın aynı dönemine tarafından (yerel para birimleri ile) sıradan yüzde 7,2 seviyesinde küçülme gösterdi.

İlgili rapora kadar Türkiye, medya yatırımları büyüklüğü açısından dolar bazında dünyanın 31. büyük pazarı konumunda yer alırken, toplam hacim içinde payı yüzde 0,33 seviyesinde. Rapora kadar, Türkiye'de medya yatırımlarının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) içindeki oranı, en büyük 38 pazar içindeki asgari oran olup, ülkemizin medya yatırımlarının GSYH'ye oranının sahip olduğu değerin takriben 2,5 katlık bir artış potansiyeli olduğuna işaret edildi.

Türkiye dijital medya yatırımları ve geleneksel yatırımlar oranı açısından ise 38 pazar içerisinde 12. sıraya gelerek ortalamanın üstünde bulunuyor.

Bu sene hazırlanan raporda metodoloji değişikliği yapıldı

Dijital medya yatırımlarının tahminlenmesinde bu yıl örneklem artırılarak, daha geniş bir kapsamda ele alındı. Dijital medya yatırımları hesaplamasında Türkiye'de 1 Ocak-31 Aralık 2020 döneminde gerçekleştirilen dijital medya yatırımlarının toplam değerine ilişkin yapılan tahminler ise şöyle: Şirketlerin yeni tip ve proje kazanım ve kayıplarından egemen olarak, rekabet ortamından kaynaklı faktörleri, içerisinde bulunduğumuz Covid-19 pandemi döneminin sektöre olan olumlu ve olumsuz etkileri, resmi kurum ve kuruluşlar kadar yapılan ve ülkemizdeki dijital reklam yatırımlarının tahminlenmesine kaynak oluşturabilecek rapor ve açıklamalarıyla dijital medya yatırımlarında etkisi yer alan diğer bütün bileşenleri göz önünde bulundurarak gerçekleştirildi.

Kaynak: webrazzi.com URL: https://webrazzi.com/2021/04/08/turkiyede-medya-ve-reklam-yatirimlari-dijitalde-yuzde-39-artarak-7-milyar-528-milyon-tlye-ulasti