Fiziki dünyayla dijital dünya arasındaki sınırların kalktığı iç içe geçtiği hatıra simgeleyen konu, sayısız bilim kurgu kitaplarında ve filmlerinde anlatıldı. Facebook'un kurucusu Mark Zuckerberg bunu yeni oluşturacağı kolektif sanal paylaşım alanı Metaverse platformu ile gerçekleştirmeyi planlıyor. Dünyanın en fazla konuşalan ismi, geçtiğimiz günlerde Facebook'un adını 'Meta' olarak değiştirdiğini duyurmuş, bu platformu tanıtmıştı. Facebook'un hedefi büyük. Şirket, beş sene içinde sadece sosyal ağ şirketi olmaktan çıkacak. Kendisini metaverse üstüne çalışan bir şirket olarak konumlandıracak. 

Zuckerberg yeni sanal dünya Metaverse'i "yalnızca içeriği görüntülemek yerine içinde bulunduğunu, somutlaştırılmış bir internet olarak düşünebilirsiniz” diye anlatıyor. İlk okunduğunda kulağa fazla da manalı gelmiyor olsa da Mark Zuckerberg'i yakından takip edenler için o kadar sürpriz bir haber yok. “Öyle veya böyle, karma gerçeklikli bir gelecekte yaşayacağımızı düşünüyorum" diye konuşan Zuckerberg, 2014'te Oculus VR'ı 2 milyar dolara satın almış ve yarının platformlarını hazırladığını açıklamıştı. Bu tarihten itibaren şirket, dijital dünya Horizon üzerine çalışmaya başladı. VR teknolojisini kullanılıyor. Geçen Ağustos ayında şirket, dijital toplantıların akışını en ince ayrıntısına kadar değiştirmeye yönelik adım attı. Toplantılarını sanal ortama geçirecek 'Horizon Workrooms'u tanıtmıştı. Hem uzun yıllardır AR gözlükleri ve bileklik teknolojileri üzerinde çalışıyor. BigBox VR gibi VR oyun stüdyosu satın aldı.

Bu konu üstüne yalnızca Facebook çalışmıyor. Fortnite'ı geliştiren Epic Games, bu yılın başlarında, 1 milyar dolarlık yeni fon sağladığını ve bu paranın bir kısmını metaverse vizyonunu teşvik etmek için kullanacağını duyurdu. Microsoft CEO'su Satya Nadella, şirketin bir “kurumsal metaverse” üstüne çalışıyor. Bilgi operasyon devi Nvidia ve oyun platformu Roblox da bu alanda laf sahibi şirketler aralarında yer alıyor. 

Peki, metaverse ne demek?

Ötesi ve âlem kelimelerinin birleşmesiyle ortaya meydana çıkan Metaverse, ilk önce Neal Stephenson kadar 1992'de yayımlanan “Snow Crash” adlı romanda kullanılmıştı. Ernest Cline'ın sonradan Steven Spielberg göre filme de çekilen ''Ready Player One'' adlı romanında “Vaha” olarak her tarafta tanımlanmıştı. Çevrimiçi paralel kâinat olarak adlandırlan kavram, basitçe bedenen sınırların ortadan kalkması ve olmadığınız yerlerdeymiş gibi bir deneyim yaşamak olarak tanımlanabilir. İki kelimenin birleşiminden oluşan Metaverse'ün uzun hali meta-universe şeklindedir. Yani metaverse reel ve dijital dünyanın birleştiği bir 'dijital kâinat' olarak tanımlanabilir.

Yukarıda belirtildiği gibi bu kavramın ilk çıktığı alan filmlerdi. 1980'li yılların başından itibaren aracısız ya da dolaylı olarak yaratılan paralel evrenlerde geçen filmler, seyircilerin beğenisine sunuldu. İlk dönem örnekleri aralarında 1982 yılında Joseph Kosinski çekilen Torn idi. Sam Flynn, Kevin Flynn'in 27 yaşındaki teknoloji meraklısı oğlu, babasının ortadan kayboluşunu araştırması ve kendini babasının 25 yıldır yaşadığı Tron'un dijital dünyasında bulmasını konu alan film epeyce ilgi görmüştü. Bir sene sonra David Cronenberg yönetmenliğinde çekilen Videodrome filmi vizyona girdi. Bilimkurgu gerilim türünde çekilen film, Kanada ve ABD ile ortak yapıldı.James Woods'un da içinde yer aldığı film, şiddetli pornografik içerikler sonrasında kademeli olarak hakikat ile bağını yitiren bir özel televizyon kanalı sahibinin hikâyesini konu alıyordu.

1990'da Paul Verhoeven göre çekilen Total Recall, 2084 yılında geçen bi kurgu-bilim filmi olarak kurgulandı. Dönemin popüler oyuncuları Arnold Schwarzenegger'in ve Sharon Stone'un rol aldığı film, Philip K. .Dick'in "we can remember it for you wholesale" hikayesinden esinlenerek çekildi.

Virtuocity, 1995 yılında yapıldı. Meşhur oyuncu Denzel Washington'un başrolünde olduğu film, ansızın fazla seri katilin kişilikleri kullanılarak oluşturulan bir sanal realite simülasyonunda geçiyor. Oradan kaçıp hakiki dünyaya dönen çabuk katili etkisiz ışık halkası getirmek isteyen eski bir polisin hikayesi anlatılıyor.

90'lı yıllar epeyce verimli geçti

Senaryosu Stephen King ve arkadaşları tarafından yazılan Lawnmover Man, metaverse konusunu işleyen filmlerin ilk dönem örnekleri arasında yer alıyor. Film, Jobe Smith altı yaşında bir çocuğun zekasına sahip yetişkin bir insanın hikayesini anlatıyor. Mucizevi bahçıvanlık yetenekleriyle nedeniyle kendisine "Bahçıvan" lakabı takılan Jobe'un hikayesi, Stephen King'in Çim Biçme Makinesi Adamı kitabından uyarlanmış.

Johnny Mnemonic filmi 1990'lı yılların ortasında vizyona girdi. Filmin başlıca karakteri Johnny Keanu Reeves tarafından canlandırılıyordu. 2021 yılında yaşayan, silikon çip takılarak biyoloji ile ilgili olarak geliştirilmiş bir nevi fikir kuryesini konu alıyordu. Bu birey, kiralık kurye olarak beynindeki bilgisayarlı bellek hücreleri doğruca netten canlı olarak indirdiği paha biçilmez bilgileri taşıyordu.

1999 yapımı olan The Thirteenth Floor filminin yönetmen koltuğunda Josef Rusnak yer alıyor. Film, Daniel F. Galouye'nin Simulacron 3 kitabından uyarlandı. Milyarlarca dolar değerinde bir bilgisayar kuruluşunun sahibi Hannon Fuller ve Douglas Hall'ın  şirketlerinin 13'üncü katında bir bilgisayar programı bulmasını konu alıyor. 

Wachowski Kardeşlerin yazıp yönettiği bilimkurgu-aksiyon filmi Matrix, 90'lı yılların sonunda sinema dünyasına damga vurdu. Neo nickname'li çok ressam bir "hacker" Thomas Anderson'ın hayatını konu alıyor. Neo hayatının yaşamakta olduğu dünyanın sadece beyninde gerçekleşmekte olan bir simülasyon olduğunu öğrenir ve bu nedenle kendini bu durumdan dışlamak namına Morpheus'un önderliğindeki bir ekibe katılır.

Gavin Hood kadar çekilem Ender's Game ise 2070 yılında geçiyor. fütüristik bir dünyada yapılan bir 'alien' saldırısı ardından hayatta kalma mücadelesi anlatan bir film. Özel yeteneklere sahip bir çocuk Andrew Ender Wiggin, Buggers isimli yaratıklara karşı savaş verir.

Ryan Reynolds ve Jodie Comer'ın başrolünde yer aldığı Free Guy ise son dönemin örneklerinden. Hayata fazla pozitif bakan banka memuru Guy'ın, rutin bir şekilde gerçekleşen banka soygunlarından biri sırasında, bir açık dünya video oyununda NPC olduğunu keşfetmesiyle gelişen olayları konu alıyor. 

Kaynak: webrazzi.com URL: https://webrazzi.com/2021/11/05/metaverse-kavraminin-belki-de-bugunlere-gelmesini-saglayan-bilim-kurgu-filmleri