Elektrikli araçlar, son on yılda otomotiv sektöründe yükselen bir trendlerinden biri. Günümüzde eski kalıntı yakıtların azalması ve küresel ısınmanın negatif etkileri, elektrikli araçlara olan ilgiyi artırdı. Bütün bütün elektrikli ve plug-in hibrit araçları sıkıntı etmek için elektrik enerjisini kullanan cihazlar olarak tanımlanan elektrikli vasıta sorumluluk istasyonlarına olan ihtiyacı da etkiledi. Elektrikli araçlar, temelde bataryaya depolanan elektrik enerjisini kullanarak hareket ediyor. 

2020'den 2022'ye elektrikli araç sayısı

Türkiye'de elektrikli araçlara olan talep giderek artıyor. Elektrikli ve Hibrid Araçlar Derneği (TEHAD)'a göre 2020 yılında bu sayı 844 elektrikli araç varken 2021 yılında toplam elektrikli araba pazarı 2 bin 849'a yükseldi. Bir yıl içinde vasıta sayısında yüzde 237 oranında artma sağlandı. 2022 yılında 7 bin 733 adet elektrikli vasıta satışı yapıldı. Türkiye'de satılan elektrikli otomobil markaları aralarında Audi, BMW, Citroën, Hyundai, Jaguar, Kia, Mercedes-Benz, Küçük Cooper SE, Peugeot, Porsche Taycan, Renault Zoe, Seres 3, Skywell ET5, Subaru Solterra ve Volvo yer alıyor. yine de Türkiye'de elektrikli araç kullanımının ve satışların Avrupa ülkelerinden az olduğu bir reel. Bunun nedeni tüketicinin elektrikli otomobile ulaşamaması, fiyatlamanın ve vergilerin yüksek olmasından kaynaklanıyor. 

Yük istasyonlarının üçte biri İstanbul'da yer alıyor

Buna paralel olarak elektrikli vasıta çok miktar ünite sayısı oldukça yük taşıyor. Avrupa Alternatif Yakıtlar Gözlemevi (EAFO) verilerine göre; Türkiye'de 2021 yılında elektrikli araç yük ünite sayısı sayısı 2 bin 332 idi. Bu sayı yaklaşık iki sene içinde TEHAD verilerine kadar 3 bin 457'ye yükseldi. 

İstanbul'da 1265 elektrikli vasıta sıkıntı istasyonu var. Ankara'da 320 sorumluluk istasyonu, İzmir'de 235 sıkıntı istasyonu ve Antalya'da 132 yük istasyonu, Muğla'da 128 şarj istasyonu bulunuyor. Yani sıkıntı istasyonlarının üçte biri İstanbul'da yer alıyor. Sorumluluk istasyonlarının dağılımında elektrikli vasıta sayısı ve yöresel trafik yoğunluğuna tarafından değişiyor. Sorumluluk ünitelerinin toplam kurulu gücü ise 76 bin kilovat seviyesinde olduğu biliniyor. Elektrikli vasıta şarj üniteleri kırsal alan ya da otoyollar yerine kent merkezlerinde konumlanıyor.

Türkiye'de 2030'a değin elektrikli araçların pazarda yüzde 25 paya ulaşması ve aynı yıla dek elektrikli araç stoğunun 1.6 milyona gelmesi bekleniyor. 100 bin elektrikli vasıta çok miktar istasyonu kurulması hedefleniyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) yetkilileri yerli otomobil Togg'un yaratacağı ivmelenmeyle, çok miktar istasyonlarının sayısında da bir çoğalma olacağı görüşünde birleşiyor. 

Elektrikli araçların şarj işlemi alternatif akıntı (Alternative Current - AC) ve içten akım (Direct Current - DC) ile sıkıntı olarak ikiye ayrılıyor. Türkiye'de  elektrikli araç sorumluluk istasyonlarının yüzde 15'i hızlı şarj istasyonu şeklinde de adlandırılan DC istasyonlarından oluşuyor. 

Lisans bölge şirketler

2022 yılının mart ayında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, teknolojik girişimler için yeni yardım paketini açıkladı. Devlete Ait Gazete'de yayımlanan düzenlemeye göre, vasıta şarj istasyonu yatırımlarına, yatırımın yüzde 75'ine ve 20 milyon liraya kadar geri ödemesiz yardım verileceği söylendi. 

Takriben bir ay sonradan elektrikli araçlara elektrik enerjisi temininin sağlandığı şarj ünitesi ve istasyonlarının kurulması, sıkıntı ağı ve şarj ağına tabi istasyonların işletilmesi ile çok miktar hizmetinin sunulmasına ilişkin usul ve esaslar belirlendi. Buna tarafından, sorumluluk ağı işletmeciliği EPDK'dan alınan sıkıntı ağı işletmeci lisansı kapsamında yürütüleceği ve lisansın hiçbir surette devredilemeyeceği açıklandı.

Lisans talebinde bulunacak tüzel kişinin Türk Ticaret Kanunu hükümleri doğrultusunda anonim şirket ya da limited şirket olarak yerleşmiş olması gerektiği söylendi. halk iktisadi teşebbüsleri göre yapılan başvurular hariç minimum sermayesinin kurulca çıkarılan usul ve esaslara göre belirlenen tutardan az olmaması gerektiği açıklandı.

2022'nin Haziran ayında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) elektrikli vasıta yük ağı işletmeci lisansı verdiği birincil şirketler belli oldu. 49 sene süreli sorumluluk ağı işletmeci lisansı alan beş şirket aralarında Armatec, EnYakıt, FCTR – FullCharger, RHG Enertürk ve Kalyon KONUT Charging bulunuyor. 5 şirket, Şarj Hizmeti Yönetmeliği dahilinde Türkiye'de sıkıntı ağı işletmeci lisansı bahşedilen ilk şirketler olma özelliğini taşıyor.

Temmuz 2022'de Trugo, ZES, Eşarj, Tora Yük, Şarjon, Şarjet, CW Enerji, Sharz.Net, WAT ve Astor Enerji Türkiye de lisans aldığını duyurdu. 

Green Science, Neva Sıkıntı, Voltrun, E-POwer, Dumanoğlu Enerji, White Rose, Greenwatt, Aykon, Samuray, İsomer, Beefull, Aksa Yük, Vizyoneks, Binbin Scooters, Plego Advertise Charge, Mithra Pod, Ar Armaksis Ar Verdepunto, Evtech, Carbonage, FastGo, Petroo, Evcil Mühendislik, Halıca, Gioev, Antkem, K Otomotiv, Multi Force, Estasyon, ERC Sistem, Bibutton, Turuncu Mühendislik, VitalenAçıkel Autoşarj, Monokon Elektrik, Cazador, Epsis, Getasolar, Pirim Yiyecek, Clixolar, 360 Enerji, Alaska, Tunçmatik, B-Charge, Arcona Consultancy, RST Charge Point, G-Sıkıntı, Interdata, FZY Energy, Royco, Fotec, Petrodem, Lumhouse, Mycharge, EEE, Ecobox, Şarjplus, Bölgem Plus, Bladeco, Volti, Borenco, tech Care, The Giftad, Voltpo, İspirli, Design & Network İmaj, Wago, Avrupakent Enerji, Arenya, Solarşarj, OtoWatt, Zeplin, Arsima, Karbon Nötr Konya ve Everstart lisans aldı. 

Türkiye, elektrikli araç şarj ünitesi kurma konusunda banal yol aldı. Fakat yerli araba Togg'un 2023 yılında banttan inmesiyle elektrikli vasıta yük istasyonlarının satışlarının artması bekleniyor.

Kaynak: webrazzi.com URL: https://webrazzi.com/2023/03/06/turkiye-de-elektrikli-arac-sarj-unite-lisansini-alan-sirketler/