Yıllar içinde sosyal ağ devlerinin kullanıcı verilerini birleştirme ve işleme yöntemleriyle ilgili öyle çok yazı yazdık. Ancak kullanıcıların büyük çoğunluğu şimdiye kadar veri güvenliği ve gizliliği konusunda tedbir almaya yanaşmadı. WhatsApp'ın bu hafta duyurduğu gizlilik politikası ise; şayet de yıllar önce başlaması gereken bir kaygıyı gündeme taşıdı. 

WhatsApp ne istiyor?

WhatsApp'ın 8 Şubat'ta yayına alacağı gizlilik politikası, Facebook ve WhatsApp verilerini birleştirecek. Bu birleştirmek ile kullanıcılar Facebook Pay gibi Facebook servislerini WhatsApp'ta kullanabilecek. Aynı Zamanda Facebook ekosisteminden reklam ve tanıtım içerikleri de WhatsApp'ta gösterilmeye başlayacak. 4 Ocak'ta güncellenen Gizlilik İlkeleri'nin tamamını WhatsApp takviye merkezinden inceleyebilirsiniz. 

Kullanıcıların yeni uygulama arayışı

WhatsApp bu hafta yayınladığı bir bildirimle kullanıcılara Güncellenen Gizlilik İlkesi'ni kabul veya rededilmesi için 8 Şubat'a kadar zaman tanıdı. WhatsApp'ın yeni gizlilik ilkelerini kabul etmeyen kullanıcıların bu tarihten itibaren WhatsApp'ı kullanamayacağını da belirtelim. 

WhatsApp'ın verdiği ültimatom, sosyal ağlarda ve kullanıcılar aralarında ses getirdi. Kullanıcılar WhatsApp dışarıya yeni alternatifler aramaya başladı. Yeni ve tehlikesiz bir dilekçe arayan kullanıcılar, diğer uygulamaları indirmeye ve WhatsApp'ı silmeye başladı.  

Facebook ve WhatsApp verilerinin birleştirilmesi ne zamandır gündemde? 

Kullanıcıların tercih ettiği yeni uygulamalara geçmeden önce Facebook ve WhatsApp verilerinin birleştirilmesine karşın geçmişte yaşananlara bakalım. Facebook ve WhatsApp verilerinin birleştirilmesi 2016'dan beri tartışılıyor. WhatsApp ve Facebook'un verileri birleştirmesindeki sakınca daha önce Avrupa Birliği gizlilik birimi kadar da dile getirilmişti. 

Avrupa Birliği'ne aza 28 ülkenin veri koruma yetkilileri olarak aşina Madde 29 Egzersiz Grubu, Facebook'a verdiği talimatta, Whatsapp'in kullanıcı verilerini Facebook ile paylaşması yönünde ciddi endişeleri olduğunu ve bu paylaşım politikasının kullanıcıların Whatsapp'e aza olurken kabul ettikleri tatbik koşulları ve gizlilik politikası içerisinde yer almadığını belirtti. 

Alıştırma grubu WhatsApp'e konu ile ilgili zorunlu tüm bilgilerin en kısa zamanda kendilerine aktarılmasını ve şirketin kullanıcı verisi paylaşımını uygun yasal koruma tedarik edilene dek durdurmasını istedi.

WhatsApp, Facebook ile gelecekte kişisel data paylaşımında bulunmayacağını taahhüt etmişti

Birleşmiş Krallığın Data Komisyonu Ofisi ise 2016 yılında Facebook ve WhatsApp'ın kullanıcı verilerini birleştirmelerine ve paylaşmalarına dair bir soruşturma açtı. 2018'de tamamlanan dava neticesinde; Veri Komisyonu Ofisi soruşturmayı sonlandırdığını duyurarak WhatsApp ve Facebook'un bundan böyle esas data işlemesi açık havada verileri hiçbir şekilde birbiriyle paylaşamayacağını belirtti.

O dönemde WhatsApp, Data Komisyonu Ofisi ile data paylaşımını konu bölge bir taahhütname imzalamıştı.. Bu Nedenle WhatsApp, Facebook ile gelecekte bireysel veri paylaşımında bulunmayacağını halka açık bir şekilde vaat etmiş oldu. Eğer şirket bu taahhütnameyi imzalamasaydı cinayet alacaktı. 

Kullanıcılar hangi uygulamalara kaçıyor? 

WhatsApp'ın ültimatomunun ardındaki kullanıcılar, Telegram ve Signal'e kaçmaya başladı. Rusya merkezli Telegram, başvuru formu mağazasında birincil sıraya yerleşirken, Elon Musk'ın takipçilerine Signal'i önermesi, uygulamanın ciddi bir kullanıcı tabanıyla buluşmasını sağladı. 

Telegram

Güvenlik ve gizlilik özellikleriyle akla birincil gelen alternatif Telegram, kuytu sohbet özelliği, kendi kendini yok eden ve sunucularda depolanmadığı bahis edilen mesajlar uyarı çeken en önemli özellikler arasında yer alıyor. Uygulamanın kurucusu Pavel Durov, doğrusu Facebook ve WhatsApp'tan ayrı olarak verilerin gizliliğini savunuyor. böylece sürgünde yaşamak zorunda olan Durov'un uygulaması geçtiğimiz yıllarda ülkesinde yasaklandı. Bundan Başka bu yasağın sebebi Durov'un Rusya Bakımlı Servisi'ne şifrelenmiş mesajların anahtarını vermeyi reddetmesiydi. 

Telegram'ın yeni gelir politikası

Buna rağmen Telegram'ın da ticari bir teşebbüs olduğunu unutmamak lazım. Takriben 500 milyon kullanıcıya ulaşan Telegram, geçen ay kazanç almak için harekete geçti. Yayınladığı bir gönderi ile reklam platformu üzerinden Telegram'daki kanalların gelir elde edebileceğine değinen Pavel Durov, paralı özel çıkartmaların da kazanç elde etme yollarından biri olacağını belirtti. Uzmanlar, şirketin gelir elde etme planları aralarında Token çıkarmasının da olasılık kapsamında olduğunu düşünüyor. 

Durov blog yazısında WhatsApp'ın kurucu ortaklarına da göndermede bulundu: 

“Biz, WhatsApp'ın kurucu ortakları gibi şirketimizi satmayacağız. Dünyanın özgürlük kalabilmek için; kullanıcılara hürmet duyulan ve yüksek kaliteli hizmetin sağlandığı bir yer olan Telegram'a ihtiyacı var. 

Signal 

Signal, Edward Snowden'ın favori mesajlaşma uygulaması olarak tanınıyor. Mesajlaşma uygulamaları aralarında en şeffafı Signal, en ince ayrıntısına kadar açık kaynak kodlu. Bu sayede gizlilik ve güvenlik açıklıkları bütün uzmanlar tarafından kesintisiz iyileştirilebiliyor. Hatta, WhatsApp, uygulamasına eklediği şifreleme özelliği için Signal protokolünü kullanıyor.

Open Whisper Systems kadar, tamamen kar amacı gütmeden geliştirilen Signal, tüm mesajlarınızı her yerde uca şifreliyor ve bu, gerçekte varsayılan özellik olarak sunuluyor. Sunucularından metadata kaydı tutmayan Signal'ın, maksimum, kullanıcıların sunucusuna en son ne vakit bağlandığı bilgisini kaydettiği belirtiliyor. Bu da saat/dakika/saniye formatında yok, sadece gün bilgisi olarak giriliyor. 

Elon Musk'ın tavsiyesi Signal'e 100 bin kullanıcı getirdi

WhatsApp gizlilik güncellemesinin Twitter'a yansımasıyla birlikte. Elon Musk, Twitter'da bir gönderi paylaşarak takipçilerine Signal'i kullanmalarını önerdi. 

Use Signal

— Elon Musk (@elonmusk) January 7, 2021

Bu açıklamanın arkasından Signal'in kullanıcı tabanı önemli bir yükselme yaşadı. Algılayıcı Tower verilerine göre açıklamanın ardından 2 gün içinde Apple ve Google kullanım mağazalarından 100 bin kullanıcı Signal'i indirdi. 

BİP 24 saatte 1 milyondan fazla kullanıcı kazandı 

WhatsApp'ın ültimatomunun kullanıcı artışı sağladığı uygulamalar Telegram ve Signal ile sınırlı değil. Turkcell CEO'su Murat Erkan, bugün paylaştığı bir LinkedIN gönderisiyle yerli tatbik BiP'i son 24 saatte 1 milyon 124 bin kişinin indirdiğini açıkladı. Murat Erkan; "Operatör ayrım etmeksizin 192 ülkede Turkcell güvencesi ile kullanılan BiP'e tüm vatandaşlarımızı bekliyoruz." dedi. 

Twitter'da Murat Erkan'ın kullanıcıları BİP'e misafir etme eden "Ne süre geliyorsunuz?" paylaşımını yanıtlayan Koray Bahar Bip'in başvuru ve server kodlarını açık yayınlama talebini iletti. Signal'i örnek gösteren Bahar; hangi meta ve logları dobra dobra saklandığını paylaşılmasını önerdi. 

WhatsApp'ta yaşanan kavimler göçü, ola ki de bireysel veriler konusunda herkesin bilinçlenmesi için ilk adım olacaktır. Bambaşka uygulamaların kullandıkları bireysel veriler, verileri nerede tuttukları, servis sağlayıcıların kaydettiği kullanıcı verileri bunları kimlerle paylaştığı ve bu yönde ne dek şeffaf olduğu gibi uzayan bir listenin gözden geçirilmesi yönüyle açılış olmasını umut ederiz.