Hadisi şerifi nasıl anlamalıyız? Gayrimüslimler ile selamlaşırken nelere uyarı etmeliyiz?Ebû Hüreyre radıyallahu anh’den rivayet edildiğine kadar, Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu: “Yahudi ve hıristiyanlara ilk kez siz selâm vermeyin. Yolda onlardan biriyle karşılaştığınız vakit, ızdırap etmemek şartıyla, onları yolun kenarından yürümeye zorlayınız.” (Müslim, Selâm 13. Hem bk. Ebû Dâvûd, Edeb 138; Tirmizî, İsti‘zân 12; İbni Mâce, Edeb 13 ) Hadisi Nasıl Anlamalıyız? Yahudi ve hıristiyanlar, Ehl-i kitap olarak adlandırılır. Kitap ehlinden olan kâfirlerle hiçbir kitaba inanmayan müşriklere karşı gösterilecek muâmelede farklılıklar vardır. İslâm hukukçuları, farklı alanlara yönlendirilmiş muâmelât bahislerinde Ehl-i kitâb’ın hukukunun neler olduğunu uzun uzadıya ele alır. Riyâzü’s-sâlihîn’in dağıtılmış bahislerinde yeri geldikçe bunlara bağlantı edilmiştir. Biz burada konumuzun hudutları içinde kalarak onlara selâm verme ve selâmlarını alma hususunda bilgi vermeye çalışacağız. Peygamber Efendimiz’in bu hadisleri, kitap ehli olan yahudi ve hıristiyanlarla karşılaşıldığında ilk olarak müslümanların selâm vermelerinin câiz olmadığına kanıt teşkil eder. İslâm âlimleri, müslümanlar için gayenin selâmı dağıtmak olduğundan hareketle, onlara önce selâm vermenin câiz olup olmadığını tartışmışlar, İbni Abbâs, Ebû Ümâme ve İbni Ebû Muhayriz gibi sahâbîlerin de içinde bulunduğu bir grup, yahudi ve hıristiyanlara önce müslümanların selâm vermelerinin câiz olduğunu söylemişlerdir. Bunların delili bu konudaki hadislerin tamamı ile selâmı dağılma hadisidir. İmam Nevevî, bu delilin bâtıl olduğunu, çünkü umumî olan bir hükmün yukarıdaki hadisle devir olunduğunu söyler. Bazı âlimler, Ehl-i kitâb’a onlardan önce davranarak selâm vermenin mekruh olduğunu ama haram olmadığını ifade ederler. Ama Nevevî’nin de içinde bulunduğu bir grup âlim, bu hadisteki nehyin haramlık açıklama ettiğini belirtirler. Bir başka grup âlim, Ehl-i kitabâ selâm verilemeyeceği kanaatine sahiptirler. Biz tüm bu görüşleri serdettikten sonradan, İslâm âlimlerinin büyük çoğunluğunun kabul ettiği ve tarih baştan başa uygulana gelen şekli esas alacak olursak, müslümanların kitap ehline ilk olarak selâm vermeleri câiz görülmemiştir. Çünkü selâm, daha önce belirtildiği gibi bir sevginin, dostluğun ve kardeşliğin ifadesinden ibarettir. Yahudi ve hıristiyanların Allah’a, Resûlüne ve inananlara dost olmadıkları gayet açık bir hakikattir. Şu âyet-i kerîme de bu gerçeği perçinleyici niteliktedir: “Allah’a ve âhiret gününe inanan bir milletin, babaları, oğulları, kardeşleri, yoksa akrabaları da olsa Allah’a ve Resûlüne düşman olanlarla dostluk ettiğini görmezsin” Mücâdele sûresi (58), 22. Ehl-i kitâb’a selâm vermek, onları saygıdeğer, sevgiye ve dostluğa lâyık bakmak anlamına kazanç ancak, bu câiz olamaz. Onları yolun kenarından yürümeye sıkıştırmak ise, yolun bakımlı olması halinde kendilerine bir hürmet ve ta’zim ifadesi olarak yol vermemek anlamına kazanç. Ama geniş olan ve geçilmesinde bir can sıkıntısı olmayan yollarda böyle bir şey laf konusu değildir. Hem onları gizli yolda kenara basmak, herhangi bir çukura düşmelerine vesile olmak veya bir duvara sıkmak ya da onlara câiz olmayacak tarzda can sıkıntısı ve yaralamak anlamlarına da gelmez. Hadisten Çıkarmamız Gereken Dersler Nelerdir? Ehl-i kitap’tan olanlarla karşılaştıklarında, müslümanların onlara önce selâm vermeleri câiz değildir. Selâm, sevginin, dostluğun, din kardeşliğinin belirtisidir. Bu sebeple kitap ehlini böyle görmek câiz olmayıp, haramdır. İzzet ve şeref mü’minlere ait olduğundan, kâfirleri böyle görmek İslâm’ın vakarına aykırıdır. Yol darsa ve geçerken birinin kenara çekilmesi gerekiyorsa, gayri müslim olanlar kenara çekilmeye zorlanırlar. Sertlik göstermeye ihtiyaç olmadıkça, gayri müslim de olsa, insanlara rıfk, dayanıklılık ve nazikçe yararlanmak esastır. Selâm Ne Demektir? "Aranızda Selâmı Yayınız" Hadis-i Şerifini Nasıl Anlamalıyız? Size Selam Verene Daha Güzeliyle Selam Verin Kaynak: www.islamveihsan.com URL: https://www.islamveihsan.com/yahudi-ve-hiristiyanlara-oncelikle-siz-selam-vermeyin-hadisi.html