Kendinize ait bir akustik odanız var mı? Medya içersinde bulunan yankı odası nedir, yankı odaları nasıl oluşturuluyor? Akustik odası ve etkileri.İnsanlık tarihi baştan başa hayat tarzımız, zorluklar, problemler, zenginlikler, açlıklar, hastalıklar, kuvvet ve zayıflıklar… Anında her şey sürekli olarak değişti ve dönüştü. Fakat bir hakiki tekrar tekrar aynı kaldı: İmtihan olunduğumuz gerçeği. Hayatın amaç arayışını galibiyet ile tamamlamış ve insan-ı kâmil olabilme çabasındaki insanın geçirdiği imtihanlar da özü benzer olmakla birlikte, fazla farklılaştı. Geçmişte daha fazla yoklukla sınav olunduk. Ancak bugün daha fazla varlıkla sınav laf konusu ve bu sanki daha şiddet bir imtihan. Binlerce yıl önce aç kalmamak veya vahşi hayvanlardan korunmak manâlı bir mesele iken bugün çoğu insan için sosyal konum, semt baskısı, insanların beğeni ve onayı, galibiyet, çokluk vb. daha manâlı ışık halkası geldi. YANKI FANUSU NEDİR? Dijitalleşme ve özellikle de sosyal medya ile birlikte çok yeni terimler girdi hayatımıza. Akustik fanusu da bu kavramlardan bir parça başına. Pozitif akademik boyuta girmeden yankı fanusunu şu şekilde ifade edebiliriz: Sanal dünyadaki kullanıcıların, kendi inanç ve akıl dünyasına uygun kişilerle dostluk kurmaları, kendi görüşleri ile düzenli ortamlarda kalmaları, ayrı düşüncedekileri arkadaşlıktan veya takipten çıkarmaları ve bunun sonucunda, sadece belirtilen kültürel, ideolojik, fikri ve inanç temelindeki sanal hayatı seçim etmeleridir. Kişiselleştirilmiş haberler yoluyla da kullanıcı, kayıtlı bir ilgi alanına yönelmekte, öteki alanlara ise kendini kapatabilmektedir. Haber portallarının birçokları bunu yapabilmeye imkân tanımakta ve neredeyse her kişiye özel bir gazete veya dergi oluşturulabilmektedir. Televizyonun vefat etmek üzere olmasının nedenlerinden birisi, kişiselleştirmeye imkân vermemesi. İstemesek de önümüze konulan yemeği yemek yemek zorundayız televizyon izleyicisi olarak. Fakat dijital dünyada rahatlıkla kendi menümüzü hazırlama imkânımız var. YANKI ODALARI Genel anlamda sanal dünyadaki her şeye kullanıcılar filtreler koyabilirler ve bu eğilim şipşak artmakta. Çünkü bundan böyle dijital yükler bizi boğuyor. Bunun çıkış yolu ise kendi filtrelerimizi oluşturarak dijital sadeliğe geçebilmekte. Bu Vesile Ile yankı odaları, kendi içinde giderek homojenleşen, birbirleri aralarında ise giderek ayrı cinsten ışık halkası gelen ayrı dünyalara dönüşüyor. Yarım milyon takipçisi olan ateist bir Youtuber’ı, yüzbinlerce takipçisi olan bir deisti ve bunun yanı sıra itikadı bozuk olan çoğu ilahiyatçıyı takip eden bir gencin, ne kadar muhafazakâr bir aile ortamına sahip olduğu manâlı olmaksızın, bir süre daha sonra sağlam itikatlı olarak kalabilmesi az daha imkânsızdır. Aynı şekilde, aileden hiçbir dini birikime sahip olmayan bir genç de kendi beklentilerine uygun bir hitap tarzı olan bir fenomenden veya Youtuber’dan fazla etkilenebilir ve hiçbir seccadenin olmadığı bir hanede gece namazlarına bile kalkmaya başlayabilir. Etrafımızda her iki uçtan da örnekler görmekteyiz. Benzer odada oturduğumuz evlatlarımız, fiziksel olarak yanımızda olmakla birlikte biz asla farkına varmadan, kalplerini şimdiden bir yerlere bağlamış olabilirler. Belki de aylar sonra bize açıkladıklarında bunun nasıl olduğunu asla kavrayamayız. Dijital ortamlarda binlerce kilometre uzaktakiler derhal karşımıza gelirken, yanı başımızdakiler görüntü alanımıza giremez oldu maalesef. Timur Sırt’ın “Bir çocuğa, ‘sussun’ diye zeki telefon ya da tablet verilmesi, gece yarısı güvenli olmayan bir sokağa ailesi kadar bırakılmasıyla eşdeğer” sözü ne güzel anlatıyor bunun tehlikesini… Bir kaç yıl öncesine kadar, aynı çatı aşağıda birlikte sofraya oturan, çay sohbetleri yapan, televizyonu bile birlikte izleyen aile fertlerinin değerleri hemen hemen birbirlerine paralel iken günümüzde her bir aile bireyi bulunduğu sanal odada maruz kaldığı yankıya göre çok bambaşka yerlere savrulmakta. Yankı fanusunun yankıları daha da kuvvetlenecek, fazla daha yeni kavramlar hayatımıza girecek ve belki de nesiller kaybedildikten sonradan her şey için çok geç kalınmış olacak. Kayda Değer olan sanal dünyada doğru akustik odalarını oluşturabilmek. Hayatımız seçimlerimizden ibarettir. Gün içinde karşılaşmak istemediğimiz çoğu kişi ile temasta bulunmak zorunda kalabiliyoruz. Oysa dijital hayatta, hakiki hayata tarafından daha seçici olabilmemiz mümkün. KİŞİ KİMİNLE ARKADAŞLIK ETTİĞİNE BAKSIN! Sonuçta hemhal olduklarımızın boyası ile boyanıyoruz. Nitekim Hadis-i Şerif’te, “Birey kiminle dostluk/dostluk ettiğine baksın, zira birey arkadaşının/dostunun dini (anlama, kavrama ve yaşayışı) üzerinedir” buyuruluyor. Gün içinde en fazla görüştüğümüz beş kişinin ortalamasıyız. Görüştüklerimiz hep negatif yapıda, aralıksız şikâyet eden ahali ise biz de öyle oluyoruz. Onlar eğer ibadetlerini dikkatsizlik etmeyenler ise bizim de onlardan ayrı olmamamız mümkün yok. O halde kendi us ve kalp dünyamıza uyan bir akustik odası, istediğimiz hayat tarzına daha fazla tabi kalmamıza vesile olacaktır. İnancımızı, ihlasımızı kaybetmek veya çizgimizin bozulmasından endişe etmek noktasında özenle oluşturduğumuz bir yankı odası, her şeye rağmen, bize daha güvenli bir etraf sağlayabilir. İstemediğimiz paylaşımları görmemek, haberleri filtreleyerek daha eksik ve sağlıklı haberle beslenmek, fikrine ve zikrine güvendiğimiz şahsiyetlerin olaylara görünüm açılarını yakalayabilmek yankı fanusumuzun fiilen manâlı artıları olabilir. “Günümüz interneti, başkalaşım aracının dikkatimiz olduğu büyük bir görsel alışveriş merkezidir.” sözü özellikle tüketim kültürüne karşısında önlem elde etmek anlamında da akustik fanusunu öne çıkarır. Çünkü tüketim canavarı olan arkadaşlarımız ne değin çok ise yankı odamızda, biz de böylece boşboğaz tüketime kayabiliriz. EĞER DİKKATLİ OLMAZSANIZ, MEDYA SİZİN İYİ İNSANLARDAN DEHŞET ETMENİZİ, KÖTÜ İNSANLARI İSE SEVMENİZİ SAĞLAR Malcolm X’in, “Eğer itinalı olmazsanız, medya sizin iyi insanlardan nefret etmenizi, fena insanları ise sevmenizi sağlar” sözünü daha fazla sosyal medya olarak görmek, realite ötesi operasyonların bu mecralarda olduğunu çakmak ve güvenli sığınağınızla -yankı odası- bu menfi tesirden korunmak olası olabilir. Gençlerin bilhassa maruz kaldıkları mahalle baskısı, yalnızlaşma, ötekileşme, yetersizlik şehvetli, gösteriş, özenti, beğenilme vb. konular kayda değer psikolojik rahatsızlıklara neden olmakta. Akustik odalarının etkili kullanımı için gençlere bu yönde eğitimler verilmeli. Genelde olumsuzluklarından bahsettiğimiz sanal dünyanın tamamen dıştan kalmak mümkün olmadığına göre ondan en iyi şekilde muamele etmek, sınırlarımızı iyi çizmek, en iyiyi beklemek yerine elimizdekileri en iyi ışık halkası getirmeye hedeflemek durumundayız. Kaynak: Aykut Gül, Altınoluk Dergisi, Rakam: 430 Kaynak: www.islamveihsan.com URL: https://www.islamveihsan.com/yanki-odasi-nedir.html