Yapılışı bakımından haccın çeşitleri nelerdir? İfrad, Temettu ve Kıran nedir?
Hac, yapılışı itibariyle ifrad, temettü ve kıran elde etmek üzere üç çeşittir. Hacca gidecek olan kişi, hac menâsikini ne şekilde yerine getireceğini öğrenmelidir.
İfrad haccı: Hac mevsiminde önce hac için ihrâma girmek, haccı tamamladıktan daha sonra da bitmiş ihrâma girerek umre yapmaktır. En faziletli olan hac şekli budur.Bunu gerçekleştirmek isteyen kimse, mikatta sadece hacca kasıt eder. Niyet şöyledir: “Neveytül-hacce ve ehramtü bihî lillêhi teâlê. Lebbeyk allâhümme lebbeyk. Lebbeyke lê şerîke kir lebbeyk. İnne’l-hamde ve’n-ni’mete leke vel-mal. Lê şerîke lek.” (Allahü Teala için hac etmeye ve hac ibadetine girmeye amaç ettim. Ben, senin emrine âmâdeyim ya Rabbi, emrine âmâdeyim! Emrine âmâdeyim, senin ortağın yoktur, Emrine âmâdeyim. Hamd, nimet ve mal senindir, ortağın yoktur.)
İfrad haccını yapan kimse Mekke-i Mükerreme’ye varıp kudüm tavafını yaptıktan sonra ihrâmlı olarak durur. Zamanı gelince hac menasikini yapar. Hac menasikini bitirdikten sonra ihrâmdan çıkar. Sonradan Harem mıntıkasının dışına çıkarak, umre için maksat eder, ihrâma tekrar girer ve umresini yapar.
Temettü haccı: Hac aylarında önce umre için ihrâma girmek, umreyi yapıp ihrâmdan çıktıktan daha sonra hac mevsiminde Mekke’de ya da kendisine en yakın mikâtta her tarafta ihrâma girerek hac yapmaktır. Hanbeli mezhebine göre en faziletli hac çeşididir.Bunu gerçekleştirmek isteyen kimse, mikatta sadece umreye kasıt eder. Niyet şöyledir: “Neveytül-umrate ve ehramtü bihê lillêhi teâlê. Lebbeyk allâhümme lebbeyk. Lebbeyke lê şerîke leke lebbeyk. İnne’l-hamde ve’n-ni’mete kir vel-mülk. Lê şerîke lek” (Allahü teala için umre yapmaya ve umre ibadetine girmeye maksat ettim...)
Temettü’ haccını yapan kimse, Mekke-i mükerremeye varınca; umre için tavaf ve sa’y yapar, sonradan tıraş olup ihrâmdan çıkar. Zamanı gelince; bulunduğu yerde yalnızca hacca gaye ederek ihrâma girer ve haccını yapar. Bu şekilde temettü’ haccını yapan kimsenin, kurban kesmesi vacipdir. Çünkü temettü’ haccını yapan, umre ile hac ibadetleri arasında ihrâm yasaklarından muaf sayılma gibi bir fayda elde etmiştir.
Kıran haccı: Hac mevsiminde, bir tek ihrâm ve bir tek niyetle önce umre daha sonra da haccı, ihrâmdan çıkmaksızın birlikte yapmaktır. Hanefi mezhebine göre en faziletli olan hac çeşidi budur.Bunu gerçekleştirmek isteyen kimse, mikatta ayrıca hac keza de umreye amaç eder. Amaç şöyledir: “Neveytül-hacce vel-umrate ve ehramtü bihimê lillêhi teâlâ. Lebbeyke lê şerîke leke lebbeyk. İnne’l-hamde ve’n-ni’mete kir vel-mülk. Lê şerîke lek” (Allahü teala için hac ve umre yapmaya ve hac ile umre ibadetlerine girmeye hedef ettim...)
Kıran haccını yapan kimse; Mekke-i mükerremeye varıp kudüm tavafını yaptıktan sonra ihrâmlı olarak durur. Daha Sonra zamanı gelince, hac menâsikini yapar. Bu durumda umre menâsiki de hac menasikinin içine girer. Dolayısıyla hem umre menâsikini yapması gerekmez. Kıran haccını yapan kimsenin de, bu kolaylıktan nedeniyle kurban kesmesi vacibdir.
Kaynak: www.islamveihsan.com URL: https://www.islamveihsan.com/ifrad-temettu-ve-kiran-hacci-nedir-safii-fikhi.html
