Bir yere yaslanarak yemek yenilmemesi ve sofrada oturma adabı ile ilgili hadis-i şerifler.

Bir yere dayanarak yemek yemek yemenin mekruh olduğu ile ilgili hadisler.

“Ben Bir Yere Dayanarak Yemek Yemek Yemem” Hadisi

Ebû Cühayfe Vehb İbni Abdullah radıyallahu anh’den söylenti edildiğine kadar Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:

“Ben bir yere dayanarak yemek yemem.” (Buhârî, Etime 13. Hem bk. Ebû Dâvûd, Etime 16; Tirmizî, Etime 28; İbni Mâce, Etime 6)

Sofrada Oturma Adabı

Enes radıyallahu anh şöyle dedi:

Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’i dizlerini dikerek oturmuş hurma yerken gördüm. (Müslim, Eşribe 148)

Hadisleri Nasıl Anlamalıyız?

Bu iki hadîs-i şerîfte Resûl-i Ekrem Efendimiz’in yemek yemek yeme şekli anlatılmaktadır.

Birinci hadiste Allah’ın Resûlü bir yere dayanarak yemek yemediğini belirtmektedir. Bir yere dayanarak yemekten kasıt, tıpatıp kırallar gibi minderlerin üstüne kurularak, sağına, soluna, arkasına konan yastıklara dayanarak yahut sağındaki ya da solundaki bir şeye yaslanarak yemek yemek yemektir. Böyle yemek yiyenler, çok yemekten tutku bölge kimseler oldukları için ne dek yediklerinin bile farkına varamazlar. Dahası yaslanarak yemek, yenen şeylerin mideye kolayca ulaşmasına engel olacağı için sağlık durumu bakımından da uygun değildir.

İkinci hadisimizde Peygamber Efendimiz’in dizlerini dikerek oturmuş vaziyette hurma yediği belirtilmektedir. Namazda ve mescitte böyle oturmayı, saygısızlık anlamı taşıdığı için doğru bulmayan Efendimiz, namaz dıştan dizlerini dikerek oturmakta sakınca görmemiştir. Onun bu şekilde oturması, yiyip içmeyi öyle önemsemediği, midesine düşkün olmadığı içindir. Zaten birçok vakit karnını doyuracak yiyecek bulamayan, bulduğu zaman da onu kendisinden artı ihtiyacı olanlarla paylaşan, dahası tevâzuun zirvesine ulaşan bir kimseden diğer türlü davranış da beklenemezdi.

Peygamber Efendimiz’in sofrada, çoğu vakit diz çökerek ve ağırlığını sol ayağının üzerine vererek ya da bir dizini dikerek oturduğu da rivayet edilmektedir.

Peygamber Efendimiz’in yaşadığı devrin geleneği yer sofrasında yemek yemek yemeyi gerektiriyordu. “Melik peygamber” almak yerine “kul peygamber” olmayı seçim eden Allah’ın Resûlü, benzersiz tevâzuunun tabiî bir sonucu olarak, Cenâb-ı Hakk’ın verdiği nimetleri yiyip içerken keza tevâzuun gereklerine hem de ashâbına öğrettiği yeme içme edeplerine uyardı.

Bugün yer sofrasında yemek yiyenler, sofra kalabalık değilse bağdaş kurarak, kalabalıksa iki dizinin üzerine oturarak ya da bir dizini dikerek yemelidir. Yemek her tarafında bir yere yaslanmamalıdır. şartların değişmesi sebebiyle masada yemek yemek âdet ve gelenek haline gelmişse, kibirlilerin yaptığı gibi bir yere yaslanmadan mütevâzi bir şekilde yemeğini yemelidir.

Hadislerden Öğrendiklerimiz

Yemek yerken bir yere yaslanmamalı, fazla yemeye elverişli bir şekilde oturmamalı ve uzun zaman sofra başında kalmamalıdır. Meyve yerken dizleri dikerek oturmakta sakınca yoktur.

Kaynak: Riyazüs Salihin, Erkam Yayınları

Kaynak: www.islamveihsan.com URL: https://www.islamveihsan.com/peygamber-efendimizin-yemek-yeme-sekli.html