<strong>Panama Papers (Panama Belgeleri) Nedir?</strong><br /> 2010 yılında tüm dünyanın yakından takip ettiği Wikileaks skandalı’ndan sonra 2013 yılında da Edward Snowden skandalından sonra bir büyük skandal daha çıktı ortaya. Sızıntı denilse de adına bu bir tür sızıntıdan çok planlı, anlamlı, altında onlarca mesajı ve sonucunda bir çok dengeyi değiştirecek bir skandal, Panama Belgeleri!<br /> <br /> <strong>Sızıntı Kaynağı Mossack Fonseca</strong><br /> Önce sızıntının çıktığı kaynaktan başlayalım, Mossack Fonseca. Panama merkezli bir hukuk firması olan Fonseca, vergi muafiyeti olan ülkelerde kurulan şirketlere hukuki danışmanlığın yanı sıra varlık yönetimi danışmanlığı yapıyor. Bu şirketlerin hukuki faaliyetlerini, aktarılan paraların yasal şekilde uygun ve sorun yaratmayacak şekilde düzenlenmesini, dilerlerse de bu şirketlerin tüm varlıklarının değerlendirilme ve kullanılma hizmetlerini yani para yönetimi işlerini de yapıyor. <br /> <br /> Şirket bu alanda dünyadaki en büyük 4. şirket konumunda olması ile elindeki veriler 300.000 şirkete danışmanlık yaptığını gösteriyor. 42 ülkede çalışmalarını yürüten Mossack Fonseca 600’den fazla çalışanı ile bu ülkelere dağılmış durumda. Ayrıca bir çok ülkede satış yetkilileri oluşturmuş ve Franchise veriyor. Şirketin asıl merkezi Panama olsa da İsviçre’de Kıbrıs’ta ve Virgin adaları gibi vergi cenneti, para takibinin yapılmadığı ülkelerde fazlaca aktif. Asıl faaliyetini bu ülkelerde gerçekleştiriyor. Hizmet verdiği 300.000 şirketin yarısından fazlası, ortalama 200.000 farklı şirket offshore şirketi.<br /> <br /> <strong>Offshore Nedir? Off-Shore (Kıyı) Bankacılığı</strong><br /> Off-shore olarak da kullanılan terim deniz aşırı ülkelerde kurulan, aslında şirket merkezinin farklı bir yerde konumlandığı, bir başka kıyı ülkesinde ise takip edilmesi güç olan lokasyonlar yaratarak faaliyet yürütme yapısı. Kurulan bu offshore şirketler asıl merkezi olan ülkenin yasalarına bağlı olmadığı için ama şirket olarak ana merkeze bağlı olduğu için pek çok yasayla korunan bankacılık işlemleri bu yapı ile bir tür atlatılabilmektedir. <br /> <br /> Bu konular kesinlikle yasadışı işlemler için kullanılmıyor olabilir, tamamen mevzuatlar ve bürokrasi engelleri ile uğraşmama adına yapılan bir çalışma da olabiliyor. Örneğin Bahamalar, Malta, Turks ve caicos adaları, Vanuatu gibi lokasyonlarda da çokça bu işlemler yapılıyor buralarda kurulan şirketler kolay yönetmelikler ve o ülkelerin yasalarının gelişmiş ülkelerdeki gibi olmaması sebebiyle atlatılıp istenilen işlemler yapılabiliyor. <br /> <br /> Gizli şirketlerin dünyaya dağılımı;<br /> Offshore şirketleri bu yapılar hukuk ihlali olarak düşünülmemeli. Birçok ülkede binlerce işadamı da ülkelerde bulunan paralarının ülke yönetiminin kur yönetmeleri yüzünden bu şekilde paralarını offshore şirketlerde tutmayı da seviyor. Bazıları ise vasiyetleri için bu ülkeleri güvenli olarak görüyor ve kendisinden sonrası için büyük meblağları bu “offshore banking” sisteminde tutuyor. <br /> <br /> <strong>ICIJ Nedir? Panama Belgelerinde Ne Var? </strong><br /> Asıl konumuz Panama Belgeleri’ne dönecek olursak bu olay şu ana kadar görülmüş en büyük veri sızıntısı olarak tarihe geçiyor. Mossack Fonseca’nın ticari sicili ve merkezinin Panama olduğunu söylemiştik. Şirketin tüm faaliyetleri gerek kendi imkanları gerek franchise çalışmaları ile dünyaya dağıldığı için 300.000 şirkete erişebiliyor. <br /> <br /> Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) tarafından ortaya çıkarılan bu belgeler 11.5 Milyon adet. Peki kim bu İCİJ? <br /> <br /> ICIJ’nin Açılımı Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu 1989 yılında kurulmuş bir örgüt. Mossack Fonseca’nın 40 yıldır kaydettiği verilere, tüm belgelere ulaştı ve açtı. Kuruluş yaptığı işi kamu yararını yaptığını, ifşa ettiği bu belgelerin vergi cenneti ülkelere yapılmış en büyük darbe olarak görünüyor. ICIJ’in bu araştırması bugüne kadarki en büyük veri sızıntısı olarak tarihe geçiyor. toplamda 11,5 Milyon Mossack Fonseca dökümanı sızdırılırken, dosyaların toplam boyutu da 2,6 terabayt!<br /> <br /> Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı olan OECD’ye üye ülkeler de vergi cennetleri olan bu lokasyonlardaki gizliliğin kaldırılması adına çalışmar yürütmekte hatta ve hatta Mehmet Şimşek de geçtiğimiz zamanlarda Offshore şirketler üzerinden yapılan vergi kaçakçılığının da yolsuzluk olarak düşünülmesi gerektiğini söylemiş, bu konuda da çalışmalar yürütmekte olduklarını söylemişti. <br /> <br /> <strong>Mossack Fonseca Belgeleri için ne diyor?</strong><br /> Şirket yetkilileri bu durum ile hizmetlerinin istismar edildiğini düşünse de hiçbir şekilde herhangi bir yasayı çiğnemediğini belirtiyor. Kara para aklama konusuna gelince de bu konuda her zaman işbirliği yaptığını söyleyen şirket, aracıların yaptığı işlemlerin gün yüzüne çıkması sonucu da kendilerinin suçlu olmaması gerektiğini savunuyor. <br /> <br /> <strong>Belgelerde kimler var? </strong><br /> Belgelerde dünya liderlerinden 40’tan fazlasının adı geçiyor. Pek çok ülke devlet başkanları ve üst düzey yöneticileri bu belgelerde yer alıyor. Bunlar arasında; Katar, Suudi Arabistan, Arjantin, Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkeler göze çarpıyor. Bunların yaninda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in de bir offshore hesabında 2 Milyar $ parası olduğu söyleniyor. Bunlarla birlikte Lionel Messi, bir çok hint film yıldızı gibi tanınmış simalar da belgelerde mevcut. <br /> <br /> Panama Belgeleri’nde Türkiye’den Kimler Hangi Şirketler Var?<br /> Veritabanı oldukça büyük, bu veritabanında bir araştırma yapmak ve içerikleri filtrelerden geçirip süzmek bir hayli zor. Türkiye’den 101 şirketin olduğu söylenen belgelerde, 10 müşteri ve 150’den fazla yararlanan isimden bahsediliyor. 4.8 milyon’dan fazla e-posta, 3 milyon’dan fazla veri tabanı kaydı, 2 milyondan fazla pdf dökümanı, 1 milyondan fazla fotoğraf ve 320 bin ivarında metin belgesi olduğu söyleniyor. <br /> <br /> Panama belgeleri ilk başta Almanya’da “Süddeutsche Zeitung” gazetesi tarafından yayınlandı ve elde edilen belgelerin ilk bölümü ICIJ ile paylaşıldı, ardından da olay çığ gibi büyümeye başladı. Sızdıranın kim olduğu henüz bilinmese de Alman gazetesi yaptığı açıklamada bir yıl önceden beri bu verilerin sızdırılmaya başladığını söyledi. Kayıtlarda şu ana kadar 214 bin şirket, 128 politikacı görülüyor. <br /> <br /> <strong>Wikileaks Ne Diyor?</strong><br /> Wikileaks ise twitter üzerinden açıklamalar yapmakla yetinmekte şu sıralarda. Kendilerinin bu veri sızıntısına öncülük etmeleri gerektiğini savunan wikileaks, bu kadar büyük verilerin hiçbir zaman içerisinde arama yapılabilecek şekle getirilmeyeceğini, kendileri ile paylaşılmasının doğru olacağını söylüyor. Öncülük etmediği için pek çok belgenin de açığa çıkmasının önleneceğini savunan wikileaks durumu biraz kıskanıyor gibi.